Билим берүү (74)
Учурда коомчулукта мектеп директорлорун аттестациядан ѳткѳрʏʏ жана аларды белгилʏʏ мѳѳнѳткѳ дайындоо маселеси кызуу талкууда. Алсак, аркасы 10 жыл, алды 30-40 жылга чукулдаган убакыттан бери директорлук кызматтан тʏшпѳй келгендер бар. Аларга карата “Тʏшпѳс ханга айланган”, “жаштарга орун бербейт”, “мектепти менчиктеп алышкан, кынык таап алган да...” деген сыяктуу пикирлер абдан кѳп. Бирок, ишин татыктуу аткарып келгендери да жок эмес. Ошол эле кезде аталган маселе боюнча мыйзам Жогорку Кеңештин кароосунда турат. Биз бʏгʏн “директорлор белгилʏʏ мѳѳнѳткѳ дайындалышы керекпи?” деген суроонун айланасында кеп кылабыз.
“Мектеп директорлору 5 жылга шайланышы керек”
Демилге Жогорку Кеңештин депутаттары Абдывахап Нурбаев, Жанар Акаев жана Наталья Никитенко баштаган эл ѳкʏлдѳрʏ тарабынын кѳтѳрʏлʏп, талкууга коюлган. Мыйзам долбоорунда мектеп директорлорун конкурстук негизде кызматка дайындап, ар беш жыл сайын аттестациядан ѳткѳрʏп туруу сунушталган.
“Бʏгʏнкʏ кʏндѳ билим берʏʏ уюмдарынын жетекчилерине педагогикалык эле эмес башкаруучулук, кадрдык, каржы-чарбалык жана уюштуруучулук маселелерин чечʏʏ жʏктѳлѳт. Билим берʏʏ уюмдарынын жетекчилери педагогдор менен иштѳѳдѳн тышкары окуучулар жана алардын ата-энелери, кесиптик кошуундар, коммерциялык эмес уюмдар, мамлекеттик органдар жана жергиликтʏʏ ѳз алдынча башкаруу органдары менен иштѳѳгѳ милдеттʏʏ. Жетекчи жакшы педагог эле эмес, коллективди ийгиликтʏʏ башкарган эффективдʏʏ менеджер болуусу керек. Бирок, билим берʏʏ уюмдарынын жетекчилеринин бийик ролуна карабай, азыркы учурда системдик негизде кесиптик компетенттʏʏлʏгʏн аныктоого жол берген конкурс жана аттестациялоо тутуму жок болуп келет” деп жазылган мыйзам долбоорунда.
Андан сырткары аттестация ѳткѳрʏʏ билим берʏʏ уюмдарынын жетекчилеринин кесиптик квалификациясын жогорулатууну стимулдаштырууга шарт тʏзʏп, республикадагы билим берʏʏ уюмдарынын ишине жана жалпы билим берʏʏ тутумуна оң таасирин берери айтылат.
Буга чейин Билим берʏʏ жана илим министри Алмазбек Бейшеналиев да директорлорду ректорлор сыяктуу беш жылга дайындоо механизми иштелип жатканын билдирген. Ошондой эле жашы 70-80ге таяп калган жʏздѳгѳн директорлор бар экенин, алар ѳз ыктыяры менен ордун башкаларга бошотуп берʏʏнʏ каалабаганын айткан. Ошол эле учурда министр мыкты иштеп жаткандары жок эместигин да белгилеген.
Кѳтѳрʏлгѳн маселе боюнча улуу муундан тарта азыркы муунга чейинки билим берʏʏ тармагында эмгектенген жарандарыбыздын пикирин уктук. Каармандарыбыздын бири 44 жыл мугалим, 27 жыл директорлук кызматты аркалап, эс алууга чыккан Кутпидин Турдумаматов аттестациядан ѳткѳрʏʏ туура экендигине, кызматка дайындоо жана ротация маселесинде ар тарабын карап чечим чыгаруу зарылдыгына токтолду:
“Кеп канча жыл иштегенинде эмес, кандай жумуш алып барганында”
-Билим сапатын жогору кѳтѳрʏʏдѳ, мыкты келечек ээлерин даярдоодо мектеп директорлорунун орду чоң. Ошондуктан мектеп директорлорун аттестациядан ѳткѳрʏʏгѳ толугу менен кошулам. Директор аттестациядан ѳтѳм деп жʏрʏп кѳп изденет, даярданат, иштѳѳ усулдарын ѳзгѳртѳт, жаңыланат. Жободо так жазылгандай деңгээлде аттестациядан ѳткѳрѳ турган болсо, анда ѳтѳ пайдалуу жана натыйжалуу болот. А эгер мектеп директорлоруна мектептин мугалимдерин аттестациядан ѳткѳрʏʏ укугу берилген болсо, анда туура эмес. Мында тааныш-билиштик, жакындык кʏч алат. Мугалимдердин ишине, билимине карап эмес, тааныш-жакынына карап категориясы жогорулап кетет. Бул мурда болгон, баштан ѳткѳргѳнбʏз. Аттестациядан ѳткѳрʏʏчʏ комиссиянын курамы мектептен эмес, билим берʏʏ эксперттеринен, мугалимдердин билимин жогорулатуучу институттардын ѳкʏлдѳрʏнѳн тʏзʏлсѳ, жылыштар болуусу мʏмкʏн.
Иштѳѳ мѳѳнѳтʏнѳ келсек, кѳп жылдан бери кызматта отуруп, эч нерсе кылбай, мектепке кирип-чыгып жʏргѳн директорлор жок эмес. Алар менен сʏйлѳшʏп, пикир алышсаң, ѳмʏрʏндѳ бир жолу бизнес долбоор менен иштебегендер бар. Кеп канча жыл иштегенинде эмес, кандай жумуш алып баргандыгында. Мисалы, олимпиадаларда, жалпы республикалык тестирлѳѳдѳ балдарды кандай даярдап, жыйынтыктарды кѳрсѳтѳт? Директор ѳзʏ окуткан окуучулар арасында олимдиадага катышкандар барбы деген сыяктуу. Абалы начар болгон мектептин деңгээлин кѳтѳргѳн директорду кийинки дагы ошондой мектепке жиберсе ал жерди да ѳзгѳртʏшʏ толук ыктымал. Эптемей болгон “сен мага тийбе, мен сага тийбейм” деген директорлорду чындыгында 5 жылга жеткирбей эле кызматтан алган туура. Ата-энелердин да баарында педагогикалык тʏшʏнʏк жок. “Директор ичип-жеп койду” , “таанышын ишке алып алды” деген сѳздѳр ар бир мектептин ата-энелеринде болот. Ата-энелер комитети, министрликтен ѳкʏлчʏлʏктѳр биргеликте директордун отчетун жылына бир жолу угуп коюу ашыкчалык кылбайт. Ошого карап баа берилиши керек. Директор жаңы мектепке барып, коллективге кѳнгѳнгѳ чейин да бир канча убакыт ѳтѳт. Мунун баары эске алынуусу абзел. Балдарга кʏйʏп, иштеген канчалаган директорлор бар.
Ал эми кѳп жыл убакыт бир мектепте директорлук кызматты аркалоо туура эместигин, узак мѳѳнѳт аралыгында мектепте дагы башка кѳз караштагы мугалимдер, жаштар чыгарын, аларга да мʏмкʏнчʏлʏк берʏʏ керектигин айткан мурдагы мектеп директору, мугалим Арзыкан Исманалиева билдирди:
“Бир мектепте директорлук кызматта иштѳѳгѳ 10 жыл жетиштʏʏ”
-Мектеп директорлорун 5 жылга дайындоо боюнча жеке тажрыйбама таянып айта турган болсом, ал убакыттын ичинде кѳп нерсеге жетише албайсың. Ооба, 5 жылдык мѳѳнѳт койсун, бирок мѳѳнѳтʏ бʏткѳндѳн кийин кайра критерийлер менен баалап, билим берʏʏдѳ кандайдыр бир жылыштар болсо, конкурстардан алдыңкы орундарга жетишип жатышса экинчи жолу да дайындалуусуна уруксат берсе деген ойдомун. Анткени биринчи беш жылдыкта аткара албай калган иштерин экинчи мѳѳнѳттѳ сѳзсʏз аткарат. Бул дагы билим берʏʏ уясына байланыштуу болот. Практикада да мындайды кѳп кезиктирдим. Ѳзʏмдʏ алып карай турган болсом, биринчи беш жылдыкта кѳбʏнчѳ мектепти оңдоп-тʏзѳѳ, шарттарды тʏзʏʏ жана жакшыртуу иштери боюнча алек болдум. Кийинки беш жылдыкта билим берʏʏгѳ басым жасап, шартыбыз начар, окуучуларыбыз аз болсо да райондо ЖРТ боюнча алдыңкы орунда турдук. Андыктан, экинчи жолу да мʏмкʏнчʏлʏк бериши керек. Ал эми 20-30 жылга чукулдаган убакытта директорлук кызматта отургандарга мен макул эмесмин. Бул аралыкта мектепте дагы башка кѳз караштагы мугалимдер, жаштар чыгышы мʏмкʏн. Ошол себептен 10 жыл жетиштʏʏ деп эсептейм.
Албетте, мектеп директору биринчиден билим уясына жетекчи болуп келгенден кийин билимдʏʏ, компетентʏʏ болушу жана жок дегенде орус тилин билʏʏсʏ кажет. Ар бир жетекчи ак ниеттʏʏлʏк менен артыма из калтырайын деп иш алып баруусу керек.
Жетекчилерге талапты койгондон кийин сѳзсʏз тʏрдѳ мектептерде шарттар да жакшырышы керек. Кээ бир мектептерде шарттар аябай жакшы тʏзʏлгѳн, а кээ биринде чынында начар. Аккредитациядан ѳткѳрʏʏ учурунда талапты бардык мектепке бирдей коюп коюшкан. Бул тарабын да белгилеп кетким келет. Шарты начар мектептерге кѳбʏрѳѳк кѳңʏл буруу зарыл.
“5 жылдык мѳѳнѳт жетишсиз” деген пикирин 34 жаштагы №2 Карл Маркс атындагы мектеп-гимназиясынын директору Элвиза Нарымбаева да кошумчалады:
“5 жылда баштаган иштери аягына чыкпай калуусу мʏмкʏн”
-Ар бир директор ѳз программасы менен кызматка келет эмеспи. Менимче, кѳрсѳтʏлгѳн мѳѳнѳттѳ директор программасын толук ишке ашыра албайт. Мектептин билим сапатын кѳтѳрʏʏ дагы оор. Мыкты пландардын ʏстʏндѳ иш алып баратып, аягына чыкпай калуусу мʏмкʏн. Эгер ишинин жыйынтыгын кѳрсѳтʏп, ийгиликтерди жаратса, иштей бергени деле туура.
Ал эми директорлорду дайындоо боюнча мыйзамда кандай кѳрсѳтʏлгѳндʏгʏ тууралуу юрист Нургазы Абдувалиев тѳмѳндѳгʏлѳрдʏ маалымдады:
“Пенсия жашынан ѳтпѳгѳн, 7 жылдан кем эмес педагогикалык тажрыйбасы бар жаран дайындалат”
-Жалпы билим берʏʏ уюмунун директорун бул кызматка дайындоо, которуу жана кызматтан бошотуу КРнын Билим берʏʏ жѳнʏндѳ мыйзамынын, Жалпы билим берʏʏ уюму жѳнʏндѳ типтʏʏ жобосунун негизинде жʏргʏзʏлѳт.
Кыргыз Республикасында Жалпы билим берʏʏ уюмунун директору Эмгек кодексине ылайык кызматка дайындалат, которулат жана ээлеген кызматынан бошотулат. Директорлук кызматка пенсия жашынан ѳтпѳгѳн, Кыргыз Республикасынын жараны, жогорку педагогикалык билими жана 7 жылдан кем эмес педагогикалык тажрыйбасы бар, Кыргыз Республикасынын билим берʏʏ жаатындагы ченемдик укуктук актыларын, психологияны, менеджментти жана билим берʏʏнʏ каржылоону, мектепте билим берʏʏ маселелери боюнча мамлекеттик институттардын жана коомдук уюмдардын укуктарын, милдеттерин билген жарандар дайындалат.
Жумагʏл
Кочкорбай кызы
Бекмурза Зулуев, педагогика илимдеринин доктору, профессор: “Илимде наам алуу, даражага ээ болуу башкы максат эмес”
Понедельник, 01 Март 2021 08:24 Автор Бекмурат
«Билимдʏʏгѳ дʏйнѳ жарык» деп айтылгандай, илим артында жʏргѳн адам ар дайым айланасына ѳз жарыгын чачат. Анткени алган билимин башкаларга бѳлʏшпѳй коюуга мʏмкʏн эмес. Илим алууда анын туу чокусуна жетип, наам алуу же илимий даражага ээ болуу негизги максат эместигин, кеп ошол изилденген илимдин мамлекетке, кийинки муунга тийгизе турган пайдасы зор болушун белгилеген педагогика илимдеринин доктору, профессор, ОГПИнин ректору Бекмурза Зулуев “Илимдеги инсан” рубрикабыздын коногу болду.
“Илимий иш жазууга 2005-жылы кириштим”
- Ош облустук мугалимдердин билимин ѳркʏндѳтʏʏ институтунда иштеп жʏрʏп, 2001-жылы Ош гуманитардык-педагогикалык институтуна келгем. Жогорку окуу жайга келгенден кийин сѳзсʏз тʏрдѳ илим менен билимди айкалыштыруу максатында 2005-жылдан тарта ѳзʏмдʏн педагогикалык багыттагы илимий ишимди жазууга кириштим. Алгач аталган багытта кандидаттык диссертациямды 2011-жылы ийгиликтʏʏ жактадым. Негизинен бизде тарыхты окутуунун усулу боюнча илим изилдѳѳ жакшы жолго коюлган эмес. Ошондуктан, мектепте тарыхты окутуудагы методдор, тарыхты окутуудагы ѳзгѳчѳлʏктѳр багытында «Орто мектептердин жогорку класстарындагы тарыхый билим берʏʏнʏн мазмунун аныктоонун дидактикалык негиздери» деген темада илимий ишимди жазгам. Андан кийин 2019-жылы педагогика илиминин доктору илимий даражасын алдым. Мунун негизинде атайын эл аралык, республикалык конференцияларда илимий докладдар менен чыгып, эл аралык деңгээлдеги журналдарга илимий макалалар жарыяланып, жыйынтыгында докторлук илимий ишимди коргодум. Бʏгʏнкʏ кʏнгѳ дейре 20дан ашык илимий макала, 2 монография, 5 методикалык китепче, 3 усулдук китепче(тең автор) жарык кѳрдʏ.
“Эмгегиңдин башкаларга пайдасы тийсе, натыйжалуулугу ошол”
-Илимий даражага ээ болуу бул – ар бир адамдын кызыккан тармагына баш оту менен киришʏʏсʏ. Ошондой эле тандаган темасынын ʏстʏндѳ иштеп, анын негизинде келечек муундарга пайдасы тие турган илим болсо, ошондо кылган мээнетиң натыйжалуу болот деп ойлойм. Илимий эмгегиңдин башкаларга, келечек муунга тийгизе турган таасири болбосо, анда ал актуалдуу болбойт. Менин докторлук илимий ишим дагы "19-20-кылымдагы Фергана ѳрѳѳнʏндѳгʏ билим берʏʏгѳ медреселердин тийгизген таасири" деген темада болгон. Илимий ишимде эмнени далилдегенге аракет кылдым? Октябрь революциясына чейин эле кыргыз элинде билим, илим ѳнʏккѳндʏгʏн ачып берʏʏгѳ кʏчʏмдʏ жумшадым. Алымбек датка баш болгон эл башчылары калктын сабаттуу болуусу ʏчʏн атайын медреселерди ачып, медреседе кыргыздын улан-кыздарын окутуп, окуусун ийгиликтʏʏ бʏткѳндѳргѳ Египетке чейин окуусун улантууга атайын шарттарды тʏзʏп бергендиги, элдин арасында медреселер аркылуу сабаттуу, билимдʏʏ балдардын чыккандыгын далилдегенге аракет кылдым. Буга чейин медреселерди кѳбʏнчѳ бир гана диний билим берген мекеме катары кабыл алышчу. Чындыгында медреселерде да светтик билим берилип, жакшы жетишкендиктер менен бʏтʏргѳндѳр илим жолуна тʏшʏшкѳн. Тарыхта Борбордук Азиянын Фергана ѳрѳѳнʏндѳ алтын доордун болгону илим менен билимдин канчалык деңгээлде ѳнʏккѳндʏгʏн айгинелеп турат.
“Барган сайын ѳлкѳбʏздѳ илим изилдѳѳгѳ талаптар кʏчѳтʏлʏʏдѳ”
-Биздин ѳлкѳдѳ тарыхый изилдѳѳлѳрдʏ жасоодо архивдик маалыматтардын ѳтѳ аздыгы эң кѳйгѳйлʏʏ маселе. Маалымат булактарынын аздыгы медреселер боюнча илимий ишимди жазууда бир топ кыйынчылыктарды жараткан. Керектʏʏ материалдарды кѳбʏнчѳ Ѳзбекстандын борбордук архивинен, Кокондон, Андижандан барып алганга туура келди. Союз мезгилинде кѳбʏнесе Орусиянын курамында болгондуктан, борбордук архивдерге барганда кыйынчылыктарга туш келет. Кыйынчылык деп эле отура бербестен, изилдѳѳнʏ улантып, каттарды жѳнѳтʏп, архивдерден маалыматты алганга аракеттендик. Бул биздин жетишкендигибиз болду. Кандидаттык илимий ишимди коргогондон 8 жылдан кийин докторлукту жактадым. Мурда докторлукту бир жылдан кийин эле алганга шашылышчу. Барган сайын ѳлкѳбʏздѳ талаптар кʏчѳтʏлдʏ. Азыр илимдин кандидаты болуу ʏчʏн аспирантураны сѳзсʏз бʏтʏрʏʏ керек. Аспирантура мезгилинде тандаган темаң боюнча иштешиң абзел. Кандидаттык илимий даражага ээ болгон соң 5 жылдан кийин гана докторлукту жактоого болот. Мурда мындай чек жок болуп, илимдин докторлору кѳбѳйʏп кеткен. Азыр жогоруда айтылган талаптар коюлган. Менимче туура кадам.
“Илим изилдейм” деген окутуучуларга кѳмѳктѳшкѳнгѳ дайым даярбыз”
-Учурда илимдин ар тармагында тʏрдʏʏ багытка кызыккан жаштарыбыз кѳп. Бир гана нерсе жаштарыбызга туура багыт берип, кѳмѳк кѳрсѳтѳ турган болсок, илимде ийгилик жарата алган потенциалдуу жаштарыбыздын саны арбыйт. Кээ бирде илимге кызыккан жаштардын турмуш жагдайы же материалдык мʏмкʏнчʏлʏгʏ илимий изилдѳѳсʏнѳ тоскоолдук жаратышы мʏмкʏн. Акыркы убакта мамлекет тарабынан да акырындык менен илимге кѳңʏл бурулуп, стимулдаштыруу колго алынууда. Мисалы, ОГПИ боюнча айта турган болсок, эгерде мугалим илимдин кандидаттыгын жактаса, бир жолу 70 миң сомдук сый акы окуу жай тарабынан берилет. А докторлук ишин жактаса 120 миң сомдук бир жолу берилʏʏчʏ сый акыларды уюштурганбыз. Илимдин кайсы бир тармагы болбосун кызыккан жаш окутуучуларга бардык шарттарды тʏзʏп берʏʏнʏ колдон келишинче демилгелегенбиз.
Бʏгʏнкʏ кʏндѳ эки аспирантка илимий жетекчимин, алар ѳз темасынын ʏстʏндѳ кызуу иштѳѳдѳ. Андан сырткары “илимий иш жазам” деген жаш окутуучуларыбыз да бар. Эгерде алар ѳзʏнʏн багытын аныктап келе турган болсо, илимий ишинин ʏстʏнѳн иштеп, жардам берип, ошол илим багытында кѳмѳктѳшкѳнгѳ биз дайыма даярбыз.
“Илимий ишимди баштайын дедим эле", "илим изилдейм" деп кеңеш сурап кайрылгандарга биринчи кезекте адамдын ѳзʏндѳ илимге болгон кызыгуу кʏч жана так маалыматы болуш керектигин айтам. Илимдин туу чокусуна чыгып, наам алуу негизги максат эместигин, кеп ошол изилденген илимдин мамлекетке тийгизе турган таасири зор болушун баса белгилегим келет. Ошону менен бирге илим изилдѳѳчʏ пунктуалдуу жана жоопкерчиликтʏʏ болгону жакшы. Айрым учурларда адамдар илимдин аркасынан 10-15 жыл тʏшʏп, изилдѳѳ иштери узак аралыкка созулуп кетет. Андыктан, бир ишти баштагандан кийин жоопкерчилик менен мамиле кылуу кажет.
Жумагʏл Кочкорбай кызы
Ѳткѳн айдын башында Оштогу Ниязалы атындагы музыкалык окуу жайда ырчы Самара Каримованын жетекчи болуп келишин жамааты колдобой, акыр аягы министрлик башка жетекчи дайындап, абал тынчыган. Бирок, жаңы шайланган жетекчиге да аталган окуу жайдын жамааты каршы чыгып, ѳздѳрʏ сунуштаган кызматкерлерди шайлап берʏʏнʏ суранышкан. Учурда окуу жайда абал кандай, ким жетекчи жана жамааттын негизги талабы эмнеде тѳмѳндѳ.
Жаңы жетекчи азырынча сыноо мѳѳнѳтʏндѳ
Самара Каримова директор болом деп, бирок окуу жайдын жамаатынын нааразычылыктарынан улам директорлук кызматтан баш тарткан Оштогу музыкалык окуу жайга жаңы жетекчи дайындалган.
Музыкалык билимге ээ, буга чейин аталган окуу жайда эмгектенип келген Ильязбек Ташболот уулу 3 айлык сыноо мѳѳнѳтʏ менен Ош мамлекеттик музыкалык окуу жайына 27-январда директор болуп дайындалды.
Жаңы директорду окуу жайдын эмгек жамаатына министрдин орун басары Илязбек Балташев тааныштырды.
Ильязбек Ташболот уулу:
«Нааразы болгон эжелер азыр батасын беришʏʏдѳ»
- Бʏгʏнкʏ кʏндѳ окуу жайда абал туруктуу. Эжеке-агайлар менен жумушубуздун экинчи кʏнʏндѳ чакан чогулуш ѳткѳрʏп, алдыда жасала турган иш чаралар, пландар боюнча ойлорубузду бѳлʏшʏп, кеңешип, ошонун ʏстʏнѳн иштеп жатабыз. Окуу жайда ар шейшемби кʏндѳрʏ кураторлор менен кеңешме ѳтʏп, окуучуларыбыздын билим деңгээлин сʏйлѳшѳбʏз. Мында бир эле музыкалык билим берип чектелип калбастан, адеп-ахлак, жʏрʏм-турумуна да кѳңʏл буруп, бардык жактан татыктуу тарбия берʏʏгѳ кириштик.
Ооба, башында айрым кесиптештер каршы чыгышты. Эмне ʏчʏн экенин мен билбейм. Угушума караганда менден башка кандидатурасын койгон мугалимдер болгон экен. Бирок, учурда ошол эжекелерим келип батасын берип, чогуу иштешʏʏгѳ келиштик. Кеп-кеңештерин берип, ысырыгын салып, чачыласын чачып дегендей. «Мыкты композитор агайбыз Токон Султанович кѳп жыл окуу жайды башкарган. Ошол кишидей бол, ак ниет, адилеттʏʏ жетекчи бол» деп батасын беришти.
Учурда окуу жай мурунку калыбында эле студенттерге билимин берʏʏдѳ.
«Бизге жетекчи конкурстун негизинде келсин дегенбиз»
Самара Каримова жетекчи болуп келгенде каршы чыккан жамаат жаңы дайындалган Ильяз Ташболот уулуна да нааразы болушкан. Алардын эң негизги талабы ким болбосун конкурстун негизинде келиши. Мындан сырткары, окуу жайдын жамааты ѳздѳрʏнѳн ʏч мугалимди директорлукка сунушташкан. Алар Ринат Ботобеков, Максаткан Жумабаева, Абдурасул Сабирбаев. Бирок, маданият, маалымат жана туризм министрлиги Ильязбек Ташболот уулун дайындаган.
Максаткан Жумабаева, окуу жай мугалими:
- С. Каримова жетекчи болуп келгенде Ильяз аны колдогондордун бири болчу. Биз башка татыктуу мугалимдердин кандидатурасын сунуштайбыз деп жʏргѳндѳ ал тымызын министрликке чуркап жʏргѳн экен. «Эже, сиз аралашпай эле коюңуз, бул саясат, ѳздѳрʏ билишет» деп мени да тартып жʏргѳн. Кѳрсѳ, ѳзʏн даярдаган экен. Министрликтен келип Ильязга «сиздин кандидатураңызды ким сунуштады?» деп сураганда консерваториядан деген эле. Бир аз убакыттан кийин эле консерваториядан «биздин окуу жайдын жетекчилигине кимдир бирѳѳнʏ сунуштоого укугубуз жок» деген каты келди.
Учурда ʏч ай сыноо мѳѳнѳтʏн берди. Кʏтʏʏгѳ мажбурбуз. Окуучуларбыздын билим алуусу артта калбасын деп ишибизди таштабадык.
Бюджети чечилсе жаңы имарат курулат
2018-жылдан бери аталган окуу жайдын директорлугуна кызыккан адамдар байкала баштаган. Ырчы Самара Каримова бир эмес, эки жолу директор болуп келʏʏнʏ кѳздѳгѳндѳн кийин эл арасында «чакан эле музыкалык окуу жайдын жетекчилигине эмне мынча кызыкты?» деген суроолор жабыла тʏштʏ. Ырчынын ѳзʏнѳ бул суроо менен кайрылганыбызда «Окуу жайды ѳнʏктʏргʏм келген... Бирок бул тема мен ʏчʏн жабылды» деди.
2018-жылы окуу жайдан ѳрт чыгып, имарат жарактан чыккан. Ошол учурда окуу жай жаңы имаратка муктаж болуп, министрликтен жардам сураган. Бирок, имараттын жанында май куючу жай болгону ʏчʏн жаңы имарат тургузууга тыюу салынган эле. 2019-жылы аталган май куюучу жайды окуу жай администрациясы сотко берип, шаар четине жылдыруу чечимин чыгарган. Натыйжада, ал жердеги май куючу жай бузулуп, окуу жайга жаңы имараттын куруу иштери пландалган.
Райхан Самидинова, директордун орун басары:
«Бюджети чечилсе курулуш иши башталмак»
- Мурдагы директор Нурлан Каримов чуркап жʏрʏп май куючу жайдын ордун бошоткон. Ошондон кийин атайын жер тилке бѳлʏнʏп, айланасы тосулуп, корукка алынган. Курулуштун алгачкы иштери башталып калган эле. Бирок, 2020-жылдагы пандемия курулуш ишинин башталышана тоскоол болгон. Эми быйылкы жылы бюджетибиз чечилсе курулуш иши башталат деп турабыз. Учурда бюджетти кʏтʏп жатабыз.
Бактыгʏл Калдарбай кызы
Белекбек Жолдошов, техника илимдеринин доктору: “Илимий жолду ар бир адам сѳзсʏз кѳрʏшʏ керек”
Понедельник, 08 Февраль 2021 07:45 Автор Бекмурат
Илим алуу - кѳпчʏлʏк тʏтѳ алгыс тʏйшʏктʏʏ жол. Ѳмʏрʏнʏн эң кымбат бѳлʏктѳрʏн билим алууга, изилдѳѳгѳ арнаган илимдин чыныгы кандидат, докторлору бʏгʏнкʏ кʏндѳ саналуу эле. Алардын билимин, илимин туура пайдаланып, ѳздѳштʏрʏп алып калуу кийинки муундан кѳз каранды. Бул сапар “Илимдеги инсан” рубрикабыздын коногу 31 жылдан бери Ош технологиялык университетинде эмгектенип келген техника илимдеринин доктору Белекбек Жолдошов болду.
Кандидаттыкка
чейинки жол
-Мен 1965-жылы Жапалак айылында жарык дʏйнѳгѳ келгем. Азыркы Курманжан Датка мектебинде билим алдым. Мектепти аяктагандан соң 1982-жылы Советтер союзу маалында Орусиянын Куйбышев политехникалык институтунун (азыркы Самара мамлекеттик техникалык университети) физика-технологиялык факультетине тапшыргам. Кийинчерээк 1984-жылдан 1986-жылга чейин армияда кызмат ѳтѳдʏм. Кайрадан окуумду улантып, 1989-жылы институтту аяктадым. Кыргызстанга келгенден кийин Билим берʏʏ жана илим министрлигинин атынан Фрунзе политехникалык институтунун Оштогу филиалына жѳнѳтʏлгѳм. 1993-жылга чейин мугалим болуп иштеп, ошол жылы Кыргыз мамлекеттик техникалык университетине стажер жана аспирант болуп ѳттʏм. 1997-жылы КРнын илимдер академиясынын Химия жана химиялык технология институтунда “Азот камтыган металлдар менен галогениддердин кошулмаларынын термодинамикалык функциялары” (Термодинамические функции аддуктов галогенидов с азотсодержащими металлами) темасы боюнча кандидаттык диссертация жактап, 1998-жылы химия илимдеринин кандидаты дипломуна ээ болдум. Мугалим, ага окутуучу, доцент, кафедра башчысы баскычтарын басып ѳттʏм.
“Орусиянын журналдарында 27 илимий макалам жарыяланган”
-2007-жылы Россия Федерациясынын “Эл аралык кызматташтык бѳлʏмʏ” жана Билим берʏʏ жана илим министрлиги уюштурган конкурсуна катышып, Орусиянын ЖОЖуна докторантуранын кʏндʏзгʏ бюджеттик окуу бʏлʏмʏнʏн грантына ээ болдум. Конкурска 30 адам катышкан экен. Алардын ичинен жалгыз мени гана кабыл алышкан. Ал маалда ОшТУда автотранспорт факультетинин деканы болчумун. Кʏндʏзгʏ докторантура бѳлʏмʏнѳ кабыл алгандыктан, “генерал болууну кыялданбаган солдат, солдат эмес” дегендей мен да кубануу менен кабыл алдым. Мага эмнеси жакты? Чакырууну карап кѳрсѳм, бардык Орусиянын жарандарындай эле укукка ээ болуп, 12,5 миң рубль стипендия берилет экен. Курс 2,5 болчу. Биздин акчага 30 миң сомго жетет. Бул бир жагы. Экинчи жагынан Орусия бизге салыштырмалуу бай ѳлкѳ, маданияты, жашоо-турмушу таптакыр башкача. Барганда эле окуудан башка эч нерсени ойлонбо дешип, эки бѳлмѳлʏʏ батирге жайгаштырышты. Ошентип 2008-жылы ошол эле Самара мамлекеттик техникалык университетинде докторантурада окуп баштап, 2012-жылы аяктадым. Ошол аралыкта 27 илимий макалам Орусияда жарыяланды. Анын ичинен 8и Москвадагы журналдарга чыкты. Мага студент кездеги агайым Муратов Владимир Сергеевич жардам берди. Кѳрсѳ ал техника илимдеринин доктору, профессор болуп калган экен. “Билим алуу ийне менен кудук казгандай” деп айтылгандай, 2014-жылы 49 жашымда бышып, такшалып (аспаптык болотторду жылуулук менен иштетʏʏнʏ иштеп чыгуу) “Разработка форсированной термической обработки инструментальных сталей” (аспаптык болотторду жылуулук менен иштетʏʏнʏ иштеп чыгуу) темасындагы доктордук илимий жумушумду ийгиликтʏʏ жактагам. 2015-жылы техника илимдеринин доктору дипломуна ээ болдум. Илимий жумушту текшерип, анализдѳѳ ʏчʏн жашыруун эксперттер тʏзʏлѳт. Мен Орусияда жактагандыктан, мен билбеген, тааныбаган жакка илимий ишим жѳнѳтʏлʏп бааланган. 1950-жылдан 2010-жылга чейинки аралыкты изилдегем.
Учурда 112 макаланын, 50гѳ жакын китептин жана 5тен ашык монографиянын авторумун. Эки аспирантка илимий жетекчимин.
“Илим кѳп эмгекти, мээнетти талап кылат”
-Илимде докторлукту жактоо 45, 47, 49 жаш курактарда кѳп кездешет экен. Адам баласы турмуш курганга чейин ѳзʏнчѳ эле бир илим, фантастика жѳнʏндѳ ой жʏгʏртѳсʏң. Илим кѳп эмгекти, мээнетти талап кылат. Илимге киришкенден кийин сага эч ким “сен доктор болосуң” деп кепилдик бербейт. Менин оюмча илимде ийгилик жаратуу ʏчʏн, кѳздѳгѳнʏңѳ жетʏʏ ʏчʏн туруктуулук, ѳзʏңѳ болгон ишеним абдан керек. Ошондой эле ʏй-бʏлѳңдʏн колдоосу маанилʏʏ. Жубайым балдар кичинекей болсо да, дайыма мага колдоо кѳрсѳтʏп турду. Докторантурага ѳткѳндѳн ʏч айдан кийин кайра келип, жубайымды алып кеткем.
“Ишеничти ѳчʏрбѳй, айланаңдагы жакшы адамдар менен ийгиликке жетсе болот”
-Советтер союзундагы илим изилдѳѳчʏлѳр менен азыркы Кыргызстандагы илим жактагандарды салыштыргым келет. Мурун СССР маалында аспиранттарды, кандидаттарды институт ѳзʏ макаласына тѳлѳп, жѳнѳтчʏ экен. Кийин бул нерсе жоюлуп ар бир кандидат же аспирант ѳзʏ акысын тѳлѳп калды. Бул мен айткан биринчи турмуштук кыйынчылык. Экинчи бардык статья чыкканда акылуу жарыяланып баштады. Анда да макаланы жарыялоо ʏчʏн акча табуу керек. Мында экономикалык кыйынчылыктар жаралды. Ошол кырдаалда да ишеничти ѳчʏрбѳй, айланаңдагы жакшы адамдар менен ийгиликке жетсе болот.
Илимий иш жазууда мага жол кѳрсѳткѳн биринчи кандидаттык жетекчим химия илимдеринин доктору Мира Баткибекова болгон. Ал ѳз убагында кандидаттык ишин Германияда, докторлук илимий ишин Москвада коргогон. Жетекчилерим мага моралдык жактан стимул берип, абдан жакшы колдошкон.
Техникалык илим башка илимдерге салыштырмалуу ѳтѳ кѳп мээнетти талап кыларын дагы бир ирет айтып кетет элем. Докторлукка жетʏʏ ʏчʏн байкоо, анализ, изилдѳѳ болушунча так бышып жетилʏʏ кажет. Бʏгʏнкʏ кʏндѳ студенттерге лекция окууда 90 пайыз кагаз же китепти карап окубайм. Анткени мен ал темаларды практика жʏзʏндѳ кеңири изилдегем.
“Илимсиз келечек жок”
-Азыркы мезгилде жаштар арасында техникалык тармакка умтулгандар сейрек. Лекцияга киргенде алгач тѳрт студент, кийин 7-10 болуп кѳбѳйʏп кетишет. Мен дайыма студенттердин кызыгуусун ойготуп, сабакты кызыктуу кылып ѳткѳнгѳ аракет кылам. Ошондой эле студенттерге теория менен чектелбей, кѳзʏңѳр менен кѳргѳнʏ аракет кылгыла деп айтып келем. Адам бир эле жолу жашайт. Ошондуктан илимий жолду ар бир адам сѳзсʏз кѳрʏшʏ керек. Илимсиз келечек жок. Мекенибизде канчалаган кен байлыктарыбыз бар. Иштетʏʏнʏ билбей, технологиянын ѳнʏкпѳгѳнʏнѳн канчасы сыртка чыгып, аз пайызы гана бизде калууда. Ѳзʏбʏздʏн илим ѳнʏксѳ, ѳзʏбʏз иштетсек кандай жакшы. Андыктан жаштарды илим алууга чакырат элем.
Жумагʏл Кочкорбай кызы
Сʏрѳт: Бекмамат Айдаркулов
Ош мамлекеттик университети факультеттеринин кафедраларындагы ваканттык кызмат орундарга конкурстук шайлоо жарыялайт
Вторник, 26 Январь 2021 04:51 Автор Бурул
ЖАРЫЯ
Ош мамлекеттик университети факультеттеринин кафедраларындагы ваканттык кызмат орундарга конкурстук шайлоо жарыялайт
|
№ |
Кафедралар |
Кафедра башчылык орунга |
Профес-сордук орунга |
Доцент-тик орунга |
Ага оку-туучу-лук орун-га |
Окутуучу-лук орун-га |
|
1. |
Кыргыз филологиясы жана журналистика факультети: 1) №1 факультеттер аралык кыргыз тили жана адабиятынын практикалык курсу кафедрасы |
|
|
|
1 |
|
|
2) №2 факультеттер аралык кыргыз тили жана адабиятынын практикалык курсу кафедрасы |
|
|
8 |
4 |
|
|
|
3) Кыргыз адабияты кафедрасы |
|
|
|
3 |
|
|
|
4) Филологиялык билим берүү технологиялары кафедрасы |
|
|
1 |
3 |
|
|
|
2 |
Орус филологиясы факультети: 1) Орус тили жана адабиятын окутуунун усулу кафедрасы |
|
|
|
1 |
|
|
2) Орус тилинин практикалык курсу жана кеп маданияты кафедрасы |
|
1 |
1 |
9 |
|
|
|
3) Факультеттер аралык орус тили кафедрасы |
|
|
|
7 |
|
|
|
4) Дүйнөлүк адабият кафедрасы |
|
|
1 |
1 |
|
|
|
5) Орус жана салыштырма тил илими кафедрасы |
|
|
|
4 |
|
|
|
6) Чет тилдер жана маданият аралык байланыштар кафедрасы |
|
|
|
2 |
|
|
|
3 |
Эл аралык мамилелер факультети: 1) Философия жана политология кафедрасы |
|
1 |
|
2 |
|
|
2) Аймак таануу кафедрасы |
|
|
2 |
1 |
|
|
|
3) Эл аралык мамилелер кафедрасы |
|
|
3 |
2 |
|
|
|
|
4) Кесиптик чет тилдер кафедрасы |
|
|
|
3 |
|
|
4 |
Бизнес жана менеджмент факультети: 1) Бизнес-информатика жана экономикадагы математика кафедрасы |
|
|
1 |
2 |
|
|
2) Экономика жана салык кафедрасы |
|
|
5 |
3 |
8 |
|
|
3) Ишкананын экономикасы жана бизнести башкаруу кафедрасы |
|
1 |
7 |
2 |
6 |
|
|
4) Финансы жана банк иши кафедрасы |
|
1 |
5 |
2 |
|
|
|
5) Бухгалтердик эсеп жана экономикалык анализ кафедрасы |
|
1 |
2 |
1 |
|
|
|
5 |
Медицина факультети: 1) Гистология жана патанатомия кафедрасы |
|
|
1 |
2 |
|
|
2) Травматология, сот медицинасы жана нур диагностикасы кафедрасы |
|
1 |
1 |
1 |
|
|
|
5) Неврология, нейрохирургия жана психиатрия кафедрасы |
|
1 |
|
|
|
|
|
6) Ортопедиялык жана терапевтикалык стоматология кафедрасы |
|
|
1 |
1 |
|
|
|
7) Фармацевтикалык химияжана дары каражаттарынын технологиясы кафедрасы |
|
|
2 |
|
|
|
|
8) Акушерство жана гинекология кафедрасы |
|
|
1 |
|
|
|
|
9) №2 ички оорулар кафедрасы |
|
|
|
|
1 |
|
|
10) Табигый илимдер дисциплиналары кафедрасы |
|
|
2 |
4 |
|
|
|
11) Жалпы хирургия кафедрасы |
|
|
1 |
|
|
|
|
12) Эпидемиология, микробиология жана жугуштуу оорулар кафедрасы |
|
1 |
|
1 |
|
|
|
|
13) №1 педиатрия кафедрасы |
|
|
2 |
1 |
|
|
14) Балдар хирургиясы кафедрасы |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
15) Коомдук саламаттыкты сактоо кафедрасы |
|
|
2 |
1 |
|
|
|
16) Хирургиялык жана курактык стоматология кафедрасы |
|
|
|
3 |
|
|
|
17) Адамдын нормалдуу жана топографиялык анатомиясы конституционалдык типология курсу менен кафедрасы |
|
|
1 |
2 |
|
|
6 |
Табият таануу жана география факультети: 1) №2 факультеттер аралык дене тарбия кафедрасы |
|
|
1 |
3 |
|
|
2) Зоология жана экология кафедрасы |
|
|
3 |
1 |
|
|
|
3) Экономикалык география, тармактык экономика жана туризм кафедрасы |
|
1 |
|
1 |
|
|
|
4) Ботаника, жалпы биологиялык дисциплиналар жана биологияны окутуунун усулу кафедрасы |
|
|
3 |
1 |
|
|
|
5) Физикалык география, колдонмо геодезия жана табият таануунун концепциясы кафедрасы |
|
|
1 |
3 |
|
|
|
6) Химия жана химиялык технологиялар кафедрасы |
|
|
4 |
3 |
|
|
|
7) Айыл чарба кафедрасы |
|
1 |
2 |
|
|
|
|
7 |
Юридика факультети: 1) Кылмыш-жаза укугу жана процесси кафедрасы |
|
|
3 |
4 |
|
|
2) Социалдыкиштеркафедрасы |
1 |
|
2 |
1 |
1 |
|
|
3) Жарандык укук жана процесси кафедрасы |
|
1 |
1 |
2 |
|
|
|
8 |
Искусство факультети: 1) Элдик музыкалык аспаптарда аткаруу жана ырдоо кафедрасы |
|
|
3 |
3 |
|
|
2) Музыкалык тарбиялоонун усулу, теориясы жана хорду дирижерлөө кафедрасы |
|
|
4 |
5 |
|
|
|
9 |
Математика жана информациялык технологиялар факультети: 1) Информациялык системалар жана программалоо кафедрасы |
|
1 |
1 |
2 |
|
|
2) Алгебра жана геометрия кафедрасы |
|
|
1 |
|
|
|
|
3) Колдонмо математика, информатика жана графикалык дизайн кафедрасы |
|
1 |
2 |
3 |
|
|
|
4) Жогорку математика кафедрасы |
|
|
2 |
2 |
|
|
|
5) Колдонмо информатика жана маалымат коопсуздугу кафедрасы |
|
|
|
4 |
|
|
|
6) Автоматташтырылган системалар жана санариптик технологиялар кафедрасы |
|
|
1 |
2 |
|
|
|
7) Математиканы, информатиканы окутуунун технологиясы жана билим берүүдөгү менеджмент |
|
|
3 |
1 |
|
|
|
|
8) Математикалык анализ кафедрасы |
|
|
1 |
|
|
|
10 |
Дүйнөлүк тилдер жана маданият факультети: 1) Англис тилинин практикалык курсу кафедрасы |
|
|
|
6 |
|
|
2) Англис тилин окутуунун усулу кафедрасы |
|
|
1 |
5 |
|
|
|
3) Немис тили кафедрасы |
|
|
2 |
4 |
|
|
|
4) Англис тилинин фонетикасы жана грамматикасы кафедрасы |
|
|
2 |
10 |
|
|
|
5) Америка жана котормо таануу кафедрасы |
|
|
1 |
4 |
|
|
|
6) Роман-герман филологиясы кафедрасы |
|
|
2 |
3 |
|
|
|
11 |
Педагогика, психология жана денетарбия факультети: 1) Психология кафедрасы |
|
1 |
1 |
|
|
|
2) Жалпы психология кафедрасы |
|
|
2 |
4 |
|
|
|
2) Педагогика кафедрасы |
|
|
4 |
2 |
|
|
|
3) Башталгыч билим берүүнүн теориясы жана усулу кафедрасы |
|
|
3 |
4 |
|
|
|
4) Дене тарбиянын, спорттун теориясы жана усулу кафедрасы |
|
|
3 |
1 |
|
|
|
5) Башталгыч, мектепке чейинки билим берүүнүн педагогикасы жана психологиясы кафедрасы |
|
1 |
2 |
1 |
|
|
|
6) Башталгыч билим берүүнүн тилдеринин, адабиятынын теориясы жана усулу кафедрасы |
|
|
3 |
5 |
|
|
|
|
7) №1 факультеттер аралык дене тарбия кафедрасы |
|
|
1 |
6 |
|
|
12 |
Эл аралык медицина факультети: 1) №1 клиникалык дисциплиналар кафедрасы |
|
|
1 |
4 |
|
|
2) Табигый илимдер жана математика кафедрасы |
|
|
1 |
2 |
|
|
|
3) Хирургиялык дисциплиналар травматология курсу менен кафедрасы |
|
|
2 |
1 |
|
|
|
4) Социалдык-гуманитардык дисциплиналар кафедрасы |
|
|
1 |
6 |
|
|
|
5) Патология, базистик жана клиникалык фармакология кафедрасы |
|
|
|
3 |
|
|
|
6) Анатомия, гистология жана нормалдуу физиология кафедрасы |
|
|
3 |
2 |
|
|
|
|
7) №2 клиникалык дисциплиналар кафедрасы |
|
|
|
1 |
|
|
8) Коомдук саламаттык жана саламаттыкты сактоо |
|
|
1 |
|
|
|
|
13 |
Кыргыз-европафакультети: 1) Эл аралык укук, бизнес жана туризм кафедрасы |
|
|
2 |
|
|
|
14 |
Чыгыш таануу жана тарыхфакультети: 1) Жалпы тарых жана тарыхты окутуунун усулу кафедрасы |
|
|
2 |
1 |
|
|
2) Кыргызстан тарыхы жана археология, этнология кафедрасы |
|
|
5 |
2 |
|
|
|
Физика-техника факультети: 1) Эксперименталдык жана теориялык физика кафедрасы |
|
|
1 |
|
|
|
|
2) Энергетика кафедрасы |
|
|
1 |
2 |
|
|
|
3) Жалпы физика жана физиканы окутуунун усулу кафедрасы |
|
|
|
1 |
|
|
|
16 |
Кыргыз-кытай факультети: 1) Кытай тили жана кытай таануу кафедрасы |
|
|
1 |
2 |
|
|
17 |
Кыргыз-түрк факультети: 1) Социалдык, экономикалык дисциплиналар жана компьютердик инженерия кафедрасы |
|
|
1 |
2 |
|
Конкурстук шайлоого катышуу үчүн талап кылынган документтер арыз берүү мөөнөтү (бир ай) бүткөндөн кийин факультеттердин (университеттин) окумуштуу катчыларына 10 күндүн ичинде тапшырылат.
Конкурска катышуу үчүн талап кылынуучу документтер:
ОшМУнун кызматкерлери үчүн ОшМУнун сайтында документтердин тизмеси үлгүлөрү менен жайгашкан (Сайт ОшГУ – преподавателям – образование – Ученый совет);
ОшМУдан сырткаркымекемелердин кызматкерлери үчүн талап кылынуучу документтер:
1. Конкурска катышуу үчүн арыз (ОшМУнун ректорунун атына);
2. Иштеген жеринде күбөлөндүрүлгөн кадрларды эсепке алуу боюнча жеке баракча (фото сүрөтү менен);
3. Резюме, мурда иштеген жеринен сунуштоо-мүнөздөмө;
4. Иштеген жеринде күбөлөндүрүлгөн эмгек китепчесинин көчүрмөсү;
5. Иштеген жеринде жетекчилик тарабынан күбөлөндүрүлгөн жарык көргөн илимий жана илимий-методикалык эмгектеринин тизмеси;
6. Нотариус аркылуу же иштеген жеринде кадрдык кызматы тарабынан күбөлөндүрүлгөн билими, окумуштуулук даражасы тууралуу дипломдорунун, окумуштуулук наамы тууралуу аттестаттарынын көчүрмөлөрү.
Шайланган талапкерлер үчүн ОшМУ негизги иш орду болууcу шарт.
Университеттин дареги: 723500, Ош ш., Ленин көчөсү, 331, 128-каана, тел.:7-07-45
14-январда ырчы Самара Каримова «эки жыл мурун мыйзамсыз жумуш орундан алындым эле. Бʏгʏн ѳз укугумду коргоп, соттон утуп чыктым» деп Оштогу Ниязалы Борошов атындагы музыкалык окуу жайга барган. Бирок, аталган окуу жайдын жамааты ырчыны кабыл албай, жетекчиликтин иш бѳлмѳсʏн жаап коюшкан. Учурда эки тарап дагы эле бир чечимге келише элек. Самара Каримова кʏч органдары менен биргеликте барып жетекчинин иш бѳлмѳсʏн ачып кирип отурса, мугалимдер жамааты тийиштʏʏ тараптарга арыз, кат жолдоо менен алек. Эске салсак, ырчы аталган окуу жайга 2018-жылдын октябрында директор болуп дайындалып, эки кʏндѳн кийин ал буйрук жокко чыгарылган. Ошол кездеги маданият, маалымат жана туризм министри Азамат Жаманкулов дайындоо мыйзамсыз болгонун билдирген эле.
С. Каримова азырынча директор боло албайбы?
18-январда Самара Каримова музыкалык окуу жайдын директору кызматын кайтарып алуу боюнча соттун чечими кʏчʏн жоготту. Бул тууралуу анын арызын караган Бишкектин Биринчи май райондук сотунун мааламыт кызматы билдирди. Буга Маданият, маалымат жана туризм министрлигинин Бишкек шаардык сотуна даттанганы себеп болгон. Министрлик райондук соттун чечимине макул болбой, соттогу ишенимдʏʏ ѳкʏл мурдагы министр тарабынан бекитилген жана иштен эки жылдан кийин каралганы мыйзамсыз болгонун жʏйѳ келтирген.
Апелляциялык даттануу тʏшкѳндʏгʏнѳ байланыштуу райондук соттун чечими мыйзамдуу кʏчʏнѳ кире элек деп табылган.
Эмгек кодексинин 414-беренесине ылайык, жумуштан мыйзамсыз алынган КРнын жараны эки айдын ичинде ыйгарым укуктуу органга доо арыз менен кайрылышы керек. Ал эми Самара Каримова сотко кайрылуу мѳѳнѳтʏн ѳткѳрʏп жиберген.
Акылбек Кылычов, ырчынын адвокаты:
“ Буйрук боюнча директор болуп иштегенге акылуу”
-Самара Каримова боюнча Биринчи май райондук соттун чечими ѳз кʏчʏндѳ турат. Министрлик апелляциялык тартипте экинчи соттук инстанцияга кайрылгандыгы бул биринчи соттук инстанциянын чечими жокко чыгарылды дегенге жатпайт, андан сырткары соттук териштирʏʏ учурунда министрликтин ѳзʏнѳ коюлган доону толугу менен мойнуна алып, алар тараптан эмгек кодексин бузуу менен коштолгон чечим чыкканын мойнуна алышкан. Андыктан биринчи соттук инстанция ар тараптуу изилдеп, жогорудагы чечими кабыл алган. Азыркы учурда министрдин директорлукка дайындоо жѳнʏндѳ чыккан буйругу бар. Экинчи соттук инстанция тарабынан министрдин буйругун жокко чыгарган же болбосо биринчи соттук инстанциянын чыгарган чечимин жокко чыгаруу жѳнʏндѳ эч кандай соттук актылар жок. Мындан улам Самара Каримова Бишкек шаардык сотунун чечими чыкканга чейин министрдин буйругунун негизинде иштегенге толук акылуу.
«Бизге тайжрыйбалуу жетекчи келсин…»
15-январда Оштогу Ниязалы атындагы музыкалык окуу жайына дайындалган Самара Каримова жамаат менен расмий тааныштырылмак. Бирок аны окуу жайдын кызматкерлери кабыл алган жок. Алар Каримовадан ѳз арызы менен кетип, жетекчиликке алардын арасынан башка бирѳѳнʏн дайындалышын талап кылышууда.
Курбанали Кенжебай уулу, окуу жайдын мугалими:
- Мыйзамда бир элде адамдын эмес, баарынын укугу тууралуу жазылган. Жамаат катары биздин укугубуз кайсыл жерде корголууда? Бизге тажрыйбалуу, бул тармакта мурун иштеген жетекчи келишин талап кылабыз. Сахнада ырдап жʏрʏп эле бир кʏн келип окуу жайга директор болуп дайындалышы жамааттын укугунун тебеленишинен кабар берет эмеспи?! Иштеше албайбыз биз. Бир жагынан жаш, экинчи жагынан тажрыйбасы жок. Кесиби жетекчилик кызматка такыр туура келбейт.
Талгат Зарылбек уулу, мугалим:
- Башынан бери эле каршы болдук. Дагы да каршыбыз. Эмне ʏчʏн бул тармакта кѳп жылдан бери иштеген эже, агаларды эске алышпайт? Биз жаш мугалимбиз, бизге эч болбосо бизден билими, тажрыйбасы жагынан деңгээли жогору болгон жетекчи керек. Мен Самара Каримованын жеке ѳзʏнѳ, жеке чыгармачылыгына эч кандай терс пикирим жок. Бирок, жетекчи катары кѳрѳ албайбыз. Жѳнѳкѳй эле мектепке мугалим болуп кирʏʏдѳ канчалаган критерийлер коюлат. Дипломуң болуш керек дегендей. Ал эми Самара Каримованын диплому юридикалык кесипти аяктаганын тастыктап жатат. Мен мисалы, бухгалтериянын бʏтʏп келип, мектепке барып музыкадан сабак бере албайм да.
Исламбек Абдылдаев, мугалим:
- Социалдык тармактан элдин пикирин окуп жʏрѳгʏбʏз жылыды. С. Каримованын биздин окуу жайга директор болуп дайындалышына бир эле биз эмес, элдин да кѳпчʏлʏк бѳлʏгʏ каршы экен. Аягына чейин кʏрѳшѳбʏз деп отурабыз. Тийиштʏʏ тараптарга кат жазуудабыз. Бирок, бир да жооп келе элек. Азырынча жооп кʏтʏп жатабыз. Жамааттын баары каршы.
Самара Каримова:
«Жаран катары мен ѳз укугумду коргодум»
- Ѳзʏңʏздѳр билгендей, эки жыл мурун окуу жайга директор болуп дайындалганымдан кийин эки кʏндѳ ошол кездеги министр мыйзамсыз мени жумуштан алып койгон. Мага эскертпей туруп, арыз да жаздырбай эле жумуштан бошоткон. Ал нерседен мен чоң сокку алдым, ден соолугум менен жʏрдʏм. Арада чыгармачылыгым менен алек болдум. Кыргызстан мыйзамдуу ѳлкѳ, баарыбыз укук талаасында жашайбыз. Кыргызстандын ар бир жараны ѳз укугун коргоого милдеттʏʏ. Мен да Кыргызстандын жараны катары ѳз укугумду коргодум. Соттон утуп келип, анын негизинде министрлик мени кайрадан жумуш ордума кайтышыма буйрук чыгарып берди. Албетте, бардык эле жерде мындай тʏшʏнбѳстʏктѳр, ызы-чуулар болуп келген жана мындан ары да боло берет. Бирок, мен кепилдик берип айта алам, жамаат менен 100 пайыз тил табышып, иштешип, окуу жайды алдыга сʏрѳгѳнгѳ, мыкты студенттерди окутканга колумдан келген аракетимди жасайм.
- Жумуш ордунан мыйзамсыз алынган жаран мыйзам боюнча эки ай ичинде гана сотко кайрылууга укуктуу экен. Сиздин буга пикириңиз кандай?
- Мындай чечим оңой эле чыгып калган жок. Кѳптѳгѳн юридикалык талдоолор жʏрдʏ. Мыкты адвокаттар, юристтер, сот абдан тыкыр иштеди. Жыйынтыгында ушундай корутундуга келишти. Эгер мен соттун чечими жок эле келип отуруп алсам, анда ошол мыйзамсыз болмок.
Нургазы Абдувалиев, юрист:
- Райондук соттун чечими туура эле. Себеби, министрликте буйрукту жокко чыгаруу боюнча укук жок. Мурдагы министр А. Жаманкулов мыйзамсыз жумуштан бошоткон. Бирок, С. Каримова сотко кайрылуу мѳѳнѳтʏн ѳткѳрʏп жиберген. Мындай учурда сот доогерге мѳѳнѳтʏнʏн ѳтʏп кеткендиги тууралуу кабар берет. Эгер убагында кайрылууга доогерде жʏйѳлʏʏ себеп болсо сот ишти кайрадан кароого укуктуу. Мисалы, доогер башка ѳлкѳдѳ болсо, ден соолугуна байланыштуу оор абалда болсо алалы, комада жаткан болсо мѳѳнѳттʏ узартууга мʏмкʏн. Мен Самара Каримованын ишиндеги келтирилген далилдерди ѳз кѳзʏм менен кѳрбѳгѳндѳн кийин райсоттун чечими негиздʏʏ же негизсиз деп айта албайм. Бишкек шаардык сотунун жыйынтыгын кʏтʏʏ зарыл.
Гʏлгакы Мамасалиева, коомдук ишмер:
«Окуу жай жамааты жʏйѳлʏʏ себептерди айтышууда»
- Окуу жай жааматы мени профсоюз отурумуна чакырышты. Мен алардын арыз- муңуна кʏбѳ болдум. Мугалимдердин басымдуу бѳлʏгʏ С.Каримованын директор болуп дайындалышына каршы экен. Биринчиден, мурдагы директор Н. Каримов ѳз арызын жазбаптыр. Аны жумуштан кетирʏʏгѳ негиз жок. Экинчиден, райондук соттун чечими кʏчʏнѳ кире элек. Маданият, маалымат жана туризм министрлиги Бишкек шаардык сотко доо арыз менен кайрылыптыр. Yчʏнчʏсʏ, министрлик С. Каримованын директор кылып дайындоо буйругун чыгарууда райондук соттун чечимине таянган. Бул дегени буйрук соттун чечими кʏчʏнѳ кире элек эле чыгарылган. Тѳртʏнчʏдѳн, министрликтин стат-катчысы жаңы директорду жамаат менен тааныштыруу ʏчʏн окуу жайга келгенде мугалимдер каршылык кѳрсѳтʏп, квалификациясы дал келбегени боюнча жѳндʏʏ негиз келтиришкен. Эмне ʏчʏн стат-катчы жамааттын каршы пикирине чара кѳрʏп, министрликке жеткирген эмес?! Бул мекеме бюджеттик окуу жай. Бул жерде болочок педагогдорду даярдашат. Демек, жетекчиликке музыка жаатында эле эмес, жогорку педагогикалык билим да талап кылынат. Учурда эмгек жамааты жаңы директордун буйруктарын аткаруудан баш тартышууда.
Министр ѳз буйругун туура эмес деп таап, дайындоону жогорку соттун чечими чыкканга чейин токтотуп туруу зарыл. Анткени, азыр директор кол койгон буйруктардын, финансалык документтердин кʏчʏ чийки болуп, фискалдык орган тараптардан келечекте жоопко тартканга негиз жаратууда. Бир эле Самара Каримованы эмес, Нуржигит Кадырбековду да кошуп жоопко тартуу керек болуп калат. Эгерде министр Нуржигит Кадырбеков тез арада чара кѳрбѳсѳ анда Ѳкмѳткѳ кайрылуу жасаш керек.
Райхан Самидинова, окуу тарбия иштери боюнча директордун орун басары:
«Соттун чечими кʏчʏнѳ кире элек кирип келишти»
- Самара Каримованын биздин мекемеге директор болуп дайындалып келишине жамаат башынан эле каршы чыкты. Иш тажрыйбасынын, педагогикалык билиминин жоктугуна гана таянып каршы чыктык. Жаш болсо да эгер педагогикалык билими, иш тажрыйбасы болгондо кош колдоп тосуп алып, мʏмкʏнчʏлʏк бермекпиз. Андай болгон жок. Соттун чечими толук 30 кʏндѳн кийин кʏчʏнѳ кириши керек экен. Чыгарылган чечимге ылайык, С. Каримованын буйругу 15-январдан кийин чыгышы керек болчу. Бирок, Каримова бизге 14-январь кʏнʏ келип, биз каршылык кѳрсѳткѳнʏбʏзгѳ карабай директордун иш бѳлмѳсʏнѳ кирип отуруп алды. Министрликке, консерваторияга, Садыр Жапаровго кат жазып жообун кʏтʏп отурабыз. Мыйзам бир эле Самара Каримованын кызыкчылыгы ʏчʏн жазылбагандыр. Биздин да укугубуз каралышы керек. Тажрыйбасы мол, окуу жайды алга сʏрѳп, ѳнʏктʏрѳм деген мугалимдер толтура бизде. Массалык маалымат каражаттарына туура эмес маалыматтарды берип, каралап жатканы бизди кыжырдантууда. Мурунку жетекчибизди «жамаатына мени каралап, аларды терс ʏгʏттѳп жатат» деп да пикирин калтырыптыр. Нурлан Каримов «мен мыйзам чегинде иш алып барам» деп иш бѳлмѳсʏнʏн ачкычын администрацияга тапшырып кеткен. Мѳѳр, ачкычтар жамаатта. Аны мыйзамдуу, тажрыйбалуу, билимдʏʏ жетекчи келгенде гана беребиз деп кармап отурушат. Аягына чейин кʏрѳшѳбʏз. Кереги тийсе массалык иш таштоого чейин барабыз.
Нурлан Каримов, окуу жайдын мурдагы директору:
«Мыйзамга баш ием»
- Мен ар дайым мыйзамдын чегинде гана иш алып барам. Эч нерсени ѳз алдымча барып тартып албайм, анткени менде адеп-ахлак деген тʏшʏнʏк бар. Каримова ачкычты мени бербей койду деп баарына калп айтып жатат. 14-январда мен мекеменин администрациясына ачкычты тапшырып, ошондон бери жумушка чыккан жокмун. Ал мени «мугалимдерди мага каршы тукуруп жатат» деп айтыптыр. Бирок мен мындай чоң топтун пикирин башкара албайм. Instagram тармагындагы комментарийлерде ага жагымсыз нерселерди жазган миңдеген адамдар жѳнʏндѳ эмне дейт? Аларды да мен ойлоп таптым беле? Адвокаттар мага «Самара Каримованын аракети мыйзамсыз» деп айтып жатышат. Кѳрсѳ, министр Каримованы директор болуп бекитʏʏ жѳнʏндѳ чечим мыйзам иштей электе эле чыгарган экен. Мындай чечим биринчи отурумда кабыл алынган, бирок Жогорку Соттун ѳкʏмʏн кʏтʏʏ керек болчу. Биринчи Май райондук сотунун чечимине каршы апелляциялык арыз берилген. Жыйынтыгын кʏтѳбʏз.
Мен ʏчʏн мунун бардыгы жаман тʏш сыяктуу, бирок мен Самара Каримовага тең келе албайм. Ал каалаганын айта берсин. Мен ʏчʏн мектеп жамааты бир ʏй-бʏлѳдѳй, биз соттун чечимин гана кʏтʏп жатабыз. Мага креслонун мааниси жок, жѳн гана маданият тармагында болгум келет.
КР Ѳкмѳтʏнʏн 2020-жылдын 29-майындагы №278 токтому
Кыргыз Республикасынын Маданият, маалымат жана туризм министрлигинин системасындагы орто кесиптик (анын ичинде атайын) окуу жайларынын (техникумдардын) кызматкерлери ʏчʏн квалификациялык талаптар: директор “Маданият жана искусство” багыты боюнча жогорку кесиптик билими, педагогикалык же жетекчилик кызмат орундарындагы иш стажы 5 жылдан кем эмес болуш керек.
Бактыгʏл
Калдарбай кызы
ОшМУ– ѳткѳн жылга саресеп, келечекке аракет “ОшМУда жаңы имараттарды куруу уланууда”
Четверг, 14 Январь 2021 06:43 Автор Бекмурат
-Албетте, 2019-2020-окуу жылы бʏткʏл дʏйнѳ эли ʏчʏн сыноо берилген жыл болду. Адамзат ден соолуктун баалуулугун, баркын сезди. Бʏгʏн биз ѳткѳн жылдагы жасалган иштерге саресеп салып, жаңы жылга жаңы демилгелер менен кирип келдик. Бул жыл ʏчʏн алдыбызга бир топ изги максаттарды, иштиктʏʏ пландарды койдук. ОшМУда жаңы имараттарды куруу уланууда. Учурда окуу жайдын алдында М. Ломоносов атындагы Москва мамлекеттик университетинин филиалынын курулушу жʏрʏп жатат. Жаңы окуу жылында медицина, искусство факультеттерине, “Билим” лицейине, медициналык колледжге кошумча имараттарды куруу жана заманбап шарттагы спорт комплексин пайдаланууга берʏʏ пландаштырылды. Узак мѳѳнѳттʏʏ стратегиялык пландардын негизгилерин ушул жылы ишке ашырып ʏлгʏрʏп калабыз деген ниеттебиз.
“ОшМУ оор кырдаалда четте карап турган жок”
-Ѳткѳн жылы ѳлкѳ боюнча мекендин саламаттыгы ʏчʏн ооруга каршы турдук. Окуу жайдын ар бир мʏчѳсʏ оору менен кʏрѳшʏʏгѳ катышты. Студенттерибиз акцияларды уюштурду, волонтер катары от кечип жʏрʏштʏ, кызматкерлерибиз университеттин имараттарында уюштурулган стационарларда тик туруп кызмат кылышты. Кайрымдуулук иштерин уюштуруп, колубуздан келген жардамдарды муктаждарга жеткирип турдук. Жамаатыбыздын ар бир мʏчѳсʏ пандемия менен кʏрѳшʏʏгѳ ѳз салымдарын кошуп, жамааттын ынтымагын, бʏтʏндʏгʏн кѳрсѳтʏштʏ. 2020-жылда тилекке каршы, ѳмʏрʏн, жаштыгын, жигерин, билимин окуу жайыбыздын ѳнʏгʏшʏнѳ арнаган бир катар кадырлуу инсандардан айрылып калдык... Алар бизге инсандыктын, агартуучулуктун чыныгы ʏлгʏсʏн калтырып кетишти.
“Аралыктан билим берʏʏнʏ ийгиликтʏʏ уюштура алдык”
-ОшМУ аралыктан билим берʏʏгѳ мурдатан даяр турган. Окуу жайдын ички мʏмкʏнчʏлʏктѳрʏ, материалдык-техникалык база бул процесске бир топ жылдан бери толукталып келе жаткан. Бирок жетишпестиктер да бар эле. Тез арада жамаат менен бирге университетте окуу процессин дистанттык технологияларды колдонуу менен ʏзгʏлтʏккѳ учуратпай жʏргʏзʏʏнʏн тʏрдʏʏ чараларын иштеп чыгып, кескин чечимдерди кабыл алдык. Ага ылайык буга чейин колдонулуп келе жаткан бир катар техникалык-программалык каражаттар модернизацияланды. Аралыктан байланышты ʏзгʏлтʏксʏз уюштуруу максатында кѳптѳгѳн кызматташтык келишимдери тʏзʏлдʏ. ОшМУда аралыктан билим берʏʏнʏ эффективдʏʏ жана ʏзгʏлтʏксʏз жʏргʏзʏʏнʏ, ошол эле учурда маалыматтык коопсуздукту камсыздоону уюштурган маалыматтык-коммуникациялар иштелип чыкты.
Алгачкылардан болуп KelBil платформасын “Билим берʏʏ” платформасы менен биргеликте модернизацияладык. Буга чейин бул мобилдик тиркеме студенттер ʏчʏн электрондук жадыбал жана сабакка катышууну каттаган электрондук журнал катары гана колдонулуп келген. Эми болсо KelBil программасы сабак уюштуруучу башка платформаларга (Zoom, GoogleClassroom, YouTube, Moodle, окуу жайдын кызматкерлери иштеп чыккан (webinar.oshsu.kg порталы) бир жол аркылуу кирʏʏчʏ башаттык платформа болуп калды.
Пандемия мезгилинде аралыктан окутууну оптималдаштыруу максатында MegaCom компаниясынын жетекчилиги менен сʏйлѳшʏʏлѳр жʏргʏзʏлʏп, ОшМУнун окутуучулары, студенттер ʏчʏн акысыз интернет жана байланыш кызматы кошулду.
Санарип университет
-2020-жылда билим берʏʏнʏ санариптештирʏʏ багытында кѳптѳгѳн жаңы саамалыктарды жʏзѳгѳ ашырдык. Бул багытта “Санарип университет” долбоору толугу менен ишке ашты. Ѳткѳн жылдын март айынан баштап ОшМУда билим берʏʏ онлайн режимине ѳткѳн. Пандемия шартында студенттерге аралыктан окутууга атайын программалар окуу жайдын программисттери тарабынан даярдалды.
ЖОЖго даярдоо борбору тарабынан RETEST.KG, жалпы республикалык тестке даярдыкты текшерʏʏчʏ retest.kg.login, абитуриенттерди онлайн кабыл алууда priem.oshsu.kg, маалыматтык коопсуздукту камсыздоо максатында видеоконференцияларды уюштуруу ʏчʏн webinar.oshsu.kg, электрондук сурамжылоо жʏргʏзʏʏ ʏчʏн opros.oshsu.kg атайын сайттар ишке кирди. Бул системалар маалыматтык коопсуздукту камсыздоодо (тиешелʏʏ маалыматтардын университеттин Data-борборунда сакталышы), сапаттуу синхрондук байланышты уюштурууда, студенттер жана абитуриенттер менен иштѳѳдѳ ыңгайлуу шарттарды жаратып берет. Студенттер, магистранттар жана аспиранттар ОшМУнун электрондук китепканасынан пайдаланууга 100% мʏмкʏнчʏлʏк алышты.
ОшМУ DATA-борборунда иштеп жаткан mail.oshu.kg почталык серверин колдонуу менен ар бир окутуучунун ѳздʏк электрондук дареги тʏзʏлдʏ. Учурдун талаптарына ылайык, ар бир окутуучунун (кызматкердин) *@oshsu.kg корпоративдик электрондук дареги аркылуу университеттин расмий кызматкери катары башка тараптар менен кат алмашуусу камсыздалды.
Окуу жайда документтерди бирдиктʏʏ сактоо, маалыматтык коопсуздук саясатын камсыздоо, иштелип жаткан документтердин кѳлѳмʏн аныктоо жана аналитикалык маалыматтарды берʏʏнʏ шарттаган электрондук документ жʏргʏзʏʏчʏ Edoc программасы жасалып ишке кирди. Эми ОшМУда негизги документтердин баары бир системага бириктирилген программа менен электрондук негизде жʏргʏзʏлѳт. Мында кагаз иштеринин кѳлѳмʏ азаят, убакыт ʏнѳмдѳлѳт, буйруктардын жана чечимдердин аткарылышы тездетилип, ашыкча убаракерчилик жоюлат. Мурда кызматкерлер билдирʏʏ, арыз, буйруктарды, студенттерге тийиштʏʏ иш кагаздарды кол менен даярдап келсе, эми баары бир эле учурда электрондук негизде жʏзѳгѳ ашат.
Мындан сырткары электрондук капчыктар аркылуу бардык тѳлѳмдѳрдʏ ѳлкѳнʏн бʏткʏл аймагынан тѳлѳѳгѳ мʏмкʏнчʏлʏк тʏзʏлдʏ.
2020-жылдын июнь айында “ОшМУнун 2020-жылдагы бʏтʏрʏʏчʏлѳрʏ ʏчʏн жыйынтыктоочу мамлекеттик аттестацияны окутуунун дистанттык технологиясын колдонуу менен уюштуруу жана ѳткѳрʏʏ тартиби” иштелип чыкты.
Азыркы учурда университеттин ички базасы “Тʏндʏк" тутуму аркылуу башка мамлекеттик ведомстволор, мекемелер менен автоматташтырылган тʏрдѳ маалымат алмашууга толук даяр болду. Буга ылайык 2020-жылдын май айында Билим берʏʏ жана илим министрлиги менен ОшМУнун e-diplom подсистемасы аркылуу маалымат алмашуу жʏзѳгѳ ашууда. ОшМУнун программисттери тарабынан даярдалган санариптештирʏʏ багытындагы долбоор республикалык деңгээлде колдонууга сунушталды. Сентябрь айында “Санарип университет” аттуу конференция уюштурулуп, ѳлкѳдѳгʏ жогорку жана орто кесиптик окуу жайлардын жетекчилери ОшМУга тажрыйба алуу ʏчʏн келишти.
“Билим берʏʏнʏн сапатын арттырууда алгылыктуу иштер жасалды”
-Аккредитациялоо жана рейтинг боюнча кѳз карандысыз агенттиги ѳткѳргѳн “Кыргыз Республикасынын ЖОЖдорунун суроо-талап рейтинги-2020” программасынын жыйынтыгы боюнча ОшМУ программалык рейтингде 36 багыт боюнча 1-орунду багындырып, сертификаттарга ээ болду. Муну менен университет жалпы рейтингде катары менен ʏчʏнчʏ ирет 1-орунду камсыздады. Ал эми Билим берʏʏ жана илим министрлиги жогорку окуу жайлардын, илимий изилдѳѳ органдарынын ишмердʏʏлʏгʏнѳ жʏргʏзгѳн мониторингде КРнын жогорку окуу жайларынын ичинен ОшМУ мыкты деп аталды. Бул биздин окуу жайдагы билим берʏʏнʏн жана илимий ишмердʏʏлʏктʏн сапатынан кабар берет.
Университеттин жалпы эл аралык рейтингин аныктоодо илимий жетишкендиктерге баа берилип келет. Эл аралык деңгээлде таанылган Webofscience, Scopus сыяктуу илимий журналдарга макалаларын жарыялап, ѳзʏнʏн Хирш Индексин (h-индекс) жана окуткан багыттын (адистиктин) рейтингин жогорулатканга салымын кошкон окутуучуларыбыз да арбын. 25 ЖОЖдун профессордук-окутуучулук курамынын илимий-билим берʏʏдѳгʏ ишмердʏʏлʏгʏ боюнча изилдѳѳсʏндѳ алдыңкы 30га (ТОП-30) кирген 400 окутуучунун ичинен ОшМУнун 65 окутуучусу, ал эми алдыңкы 15тиктин ичинде окуу жайдын 8 окумуштуусу бар.
2020-жылы «EdNet» аккредитациялык агенттиги, Билим берʏʏ программаларын жана уюмдарын аккредитациялоо агенттиги, Казакстандын кѳз карандысыз аккредитация жана рейтинг агенттиги (НААР) тарабынан 16 бакалавриат, 12 магистратура, алты адистик, тѳрт орто кесиптик программалары кѳз карандысыз аккредитациядан ѳтʏштʏ. Бʏтʏрʏʏчʏлѳрдʏн дʏйнѳлʏк эмгек рыногунда ишке орношуусу жана таанылуусу окуу жайдын эл аралык деңгээлдеги агенттиктерден аккредитациядан ѳтʏʏсʏнѳ байланыштуу болот.
“Илимий, коомдук-маданий иш чаралар байма-бай ѳтʏп турду”
-Ѳткѳн жылда маанилʏʏ делген бардык даталуу кʏндѳрдѳ окуу жай салтанаттуу иш чараларын ʏзгʏлтʏккѳ учураткан жок. “Билим” майрамы, Улуу жеңиштин 75 жылдыгы, эл аралык жана республикалык илимий конференциялар, талкуулар, маданий кечелер, студенттерди кабыл алуу салтанаты, “Жаңы жылдык кѳгʏлтʏр от” сыяктуу иш чаралар онлайн форматта жогорку деңгээлде уюштурулду.
ОшМУ ʏчʏн эң маанилʏʏ болгон университеттин 80 жылдык мааракеси дагы 2020-жылдын май айында онлайн форматта окуу жайдын техникалык, программалык мʏмкʏнчʏлʏктѳрʏн колдонуу менен 80.oshsu.kg атайын сайты аркылуу ѳткѳрʏлдʏ. 1000 катышуучу аралыктан катышкан бул иш чара кыргыз, орус, англис, тʏрк, кытай тилдеринде синхрондуу которулуп, Facebook, Youtube, Instagram социалдык тармактары аркылуу тʏз алынып берилди. Онлайн мааракеге ОшМУнун 20дан ашуун Кытай, Орусия, Чехия, Корея, Испания, Тʏркия жана жакынкы чет ѳлкѳлѳрдѳгʏ ѳнѳктѳштѳрʏ катышты.
“Татыктуу эмгек акы сапаттуу билим берʏʏгѳ ѳбѳлгѳ болот”
-Жамааттын ынтымагы, биримдиги эң башкы орунда. Университетте кандай ѳнʏгʏʏ, ѳсʏʏ болсо анын баарында жамааттын ар бир мʏчѳсʏнʏн салымы бар. Окуу жайыбыздагы жасалып жаткан иштер, аракеттер мунун баары жамаат ʏчʏн. ОшМУнун профессордук-окутуучулук курамынын эмгек акылары жыл сайын жогорулап келе жатат. Быйыл да биз октябрь айынан эмгек акыларды сезилерлик деңгээлде жогорулаттык.
ОшМУда бир жылда ʏч илимдин доктору, тѳрт илимдин кандидаты илимий иштерин ийгиликтʏʏ коргошту. Илимдин докторлоруна 100 000 сом, илимдин кандидаттарына 50 000 сом сыйлык акылар белгиленген. Быйылкы жылы эл аралык деңгээлде таанылган Webofscience, Scopus сыяктуу илимий журналдарга жарыяланган макалалар ʏчʏн 10 000 сомдон сыйлыктарды ыйгардык.
Жакында электрондук табель тʏзʏлʏп, 1С бухгалтердик системасына байланыштырылган. Мунун натыйжасында эми кызматкерлердин ѳздʏк баракчасы ачылып, жасаган иштеринин кѳлѳмʏнѳ, изденʏʏлѳрʏнѳ, окуу жай ичиндеги рейтингине жараша кошумча жогорулатылган айлык акы алуу мʏмкʏнчʏлʏгʏнѳ ээ болот.
“Эл аралык билим берʏʏ мейкиндигине интеграциялануудабыз”
-Кыргызстан менен Россиянын эриш-аркак жылынын алкагында РФнын Тʏштʏк Урал мамлекеттик университети менен эки тараптуу келишиминин негизинде Кыргыз-Россия факультети ачылды. 2019-жылы ректор катары алгачкы иш сапарым Кытай Эл Республикасына болду. Анда Yрʏмчʏ шаарында Синьцзян педагогикалык университетинин ректору Пархат Жалал менен жолугушуп жаңы кызматташтыктар, пландар боюнча сʏйлѳшʏʏлѳрдʏ жʏргʏздʏк. Кытайга болгон иш сапардын алкагында Пекин шаарында Кытайдын Борбордук улуттук университетинин ректору Хуан Тайян менен «Кыргыз-Кытай гуманитардык алмашуу борборун» тʏзʏʏ жѳнʏндѳгʏ келишимге кол койгонбуз.
2020-жылдын январь айында Тʏркиянын Сивас, Анкара, Токат, Амася шаарларындагы жогорку окуу жайлары менен кызматташтыкты ѳнʏктʏрʏʏ максатын кѳздѳгѳн иш сапарда болуп, сʏйлѳшʏʏлѳрдʏ жʏргʏзʏп келгенбиз. Пандемия шартында биз онлайн багытта чет ѳлкѳлʏк ѳнѳктѳш университеттер менен кызматташтыктарды бекемдеп, сʏйлѳшʏʏлѳрдʏ жʏргʏзʏп жатабыз. 9- 13-декабрга чейинки аралыкта Тʏркияда иш сапарда болуп келдик. Анкара шаарындагы Тʏркия Диянет фондунун башчысы Ихсан Ачык жана башка тиешелʏʏ жетекчилер менен жолугушуп, ОшМУ менен Тʏркия Диянет фондунун ортосундагы эки тараптуу келишимге кол коюлду. Иш сапардын алкагында ОшМУнун базасындагы “Ыйман” гимназиясынын жаңы имаратын кыска убакытта баштоо боюнча сѳз болду. Ошондой эле Анкара университетинин теология факультетине да барып, тиешелʏʏ маселелерди талкууга алдык. Биздин мындай кызматташтыктар Кытай, Россия, Испания сыяктуу бир нече ѳлкѳлѳр менен да уланууда.
“Жаштарды шыктандырып жатабыз”
-Ѳмʏр бою университетте иштеген бир профессорубуз айына 100 доллардан 5 студентке стипендия берип келсе, быйылкы жылы бул стипендия 10 студентке ыйгарылды. Бул стипендия ʏч тараптуу келишимдин негизинде 50 жыл бою жыл сайын улам жаңы стипендианттарга ыйгарылып турат.
Быйылкы жылы студенттерибиз чыгармачылык, спорт, илим, билим боюнча республикалык, аймактык, эл аралык конкурстарга, олимпиадаларга, фестивалдарга катышып, баш байгелерди, алдыңкы орундарды камсыз кылышты. ОшМУнун профессионалдык “Университет-ОшМУ” волейбол клубу КРнын чемпионатынын жогорку лигасынын жеңʏʏчʏсʏ болуп, Улуттук лигага жолдомо алды. Буларды шыктандыруу максатында окуу жайдын атынан белектер, атайын сыйлыктар, келишимдик акыдан жеңилдиктер каралып жатат.
Мындан сырткары студенттерибиздин арасында ʏй-бʏлѳлʏк шарты оор, ден соолугунан ѳксʏгʏ бар студенттерге окуу тѳлѳмʏнѳн бир миллион сомго чейин кѳмѳк кѳрсѳтʏлʏп келет.
“Жаңы ачылыштар жаңы мʏмкʏнчʏлʏктѳрдʏ жаратат”
- 2020-2021-окуу жылына карата учурдун талабына ылайык жаңы орто кесиптик STEM инновациялык колледжи жана Эл аралык билим берʏʏ программалары колледжи ачылды. Бул да болсо эмгек рыногуна шай келген адистерди тарбиялап чыгарууга чоң мʏмкʏнчʏлʏк жаратат.
Коомчулук менен байланышуу департаментинин алдында окуу лаборатория тʏзʏлʏп, окутуучу-профессорлордун сабактары тартылды жана алар окуу жайдын социалдык баракчаларына жайгаштырылды. Бул процесс токтобой уланып турмакчы. Ошондой эле окуу жайдын маалыматтык сайты жаңыланып, эл аралык стандартка ылайык жасалгаланды. Мындан ары биздин сайтта бир эле мезгилде кыргыз, орус, англис, тʏрк тилдеринде маалымат берилип турмакчы.
Окуу жайдын алдында Квалификацияны жогорулатуу институ тʏзʏлʏп, кызматкерлердин тажрыйбасын арттыруу, билимин ѳркʏндѳтʏʏ боюнча жумуштар аткарылып жатат. Бул институт университеттен сырткары мекеме-ишканалардын адистерин да окутууну колго алууда.
Акыркы 10 жыл аралыгында окуу жай материалдык-техникалык базасын чыңдап, инфраструктураны жакшыртуунун ʏстʏндѳ ʏзгʏлтʏксʏз иш жʏргʏзʏп келет. Быйыл Ак-Буура кампусунда заманбап универсалдуу спорттук парк курулуп, эки окуу корпусу жакынкы кʏндѳрʏ пайдаланууга берилет. 2019-жылдын октябрь айында башталган ОшМУнун индустриалдык-педагогикалык колледжинин окуу имараты, педагогика, психология жана дене тарбия факультетинде жайгашкан жаңы спорт комплекси колдонууга берилди. Ошонун менен бирге жатаканаларда окуу залдар, эс алуу бѳлмѳлѳр капиталдык ремонттон ѳттʏ.
Бʏгʏнкʏ ОшМУ салттуулукка негизденʏʏ, инновациялардын ичинде болуу, дʏйнѳлʏк тажрыйбалар менен айкалышуу аркылуу иш билги, мекенчил адистерди даярдоонун, илим-билим, маданиятты жаратуунун Борбордук Азиядагы лидери болуу дымагы менен жашап келет жана жашай бермекчи.
ОшМУнун ректору, профессор
Кудайберди Кожобеков
Абудулвахид уулу Турганбай Памири: “Журналист болгум келген, бирок, памирлик туугандарымды ойлоп мугалимдикти тандадым”
Среда, 23 Декабрь 2020 10:32 Автор Бурул
Абудулвахид уулу Турганбай Памири:
“Журналист болгум келген, бирок, памирлик туугандарымды ойлоп мугалимдикти тандадым”
2017-2019-жылдары Кыргызстанга Памирде жашаган мекендештерибиздин бир бөлүгү көчүрүлүп келинген. Алардын биринчи бөлүгү Нарында, экинчи бөлүгү Алай районуна жайгаштырылган. Мамлекет колдон келишинче шарт түзүп, туугандарыбыздын билим алуусуна, кыргызча тамгаларды таануусуна мүмкүнчүлүктөрдү түзүп берүүдө. Ошол мекендештерибиздин бири Памирде төрөлүп, өсүп, 15 жашында Кыргызстанга келген Абудулвахид уулу Турганбай Памири учурда педагогикалык багытта 1-курста билим алууда. Ал башка досторунан айырмаланып, бир жылда 3-4 классты бүтүрүп, өз курагындагыларга жеткен.
“16 жашта кыргыз алфавитин окуп баштадым”
-Мен 2001-жылы Афганистан Ислам Республикасынын Памир айылында төрөлгөм. 2016-жылга чейин аталган айылда мал багып, ата-энем, бир туугандарым менен жашадык. Үй-бүлөдө жети бир туугандын үчүнчүсүмүн. Эки эжем, бир карындашым жана үч иним бар. 2017-жылы Кыргызстандан экспедиция барып, ошол кездеги президент Алмазбек Атамбаев жана вице-прьемер министр Чолпон Султанбекованын демилгеси менен 33 киши мекенибизге келгенбиз. Алардын 18и окуучулар болгон. Бизди Нарын шаарына жайгаштырып, билим бере башташкан. Мен 16 жашта кыргыз алфавитин окуп баштадым. Бул жактагы мен теңдүүлөр 9-классты аяктап жатканда, биз алиппе менен жаңыдан тааныштык. Тилекке каршы, Памирде билим албагандыктан, ушундай болду. Ооба, биз кыргызча эле сүйлөйбүз. Бирок, кыргызча жазганды, окуганды билбейбиз. Баарын 1-класстан баштоого туура келди. 18 окуучунун ичинен тамгаларды эрте өздөштүрүп, башкалардан оздум. Бир жылда үчтөн классты бүтүрүп, үч жылдын ичинде тогуз жылдык окуу программасын аяктадым. Быйыл 2020-жылы Бишкекке келип, Ишеналы Арабаев атындагы педагогикалык факультетинде кыргыз тили жана адабияты багытында окууга тапшырдым. Бир туугандарым мектепте окушат. Алар 4-5-класс болуп калышты. Эң кичүү иним Кыргызстанга келгенде төрөлгөн. Анын атын бизди демилгелеп мекенибизге алып келген кишинин урматына Алмазбек деп атаганбыз. Ал үч жашта. Өкмөт тарабынан Нарындан үй берилген. Эки эжем Алайда үй-бүлөсү менен жашайт.
“Мекендештерибиз жакшы сөздөрүн арнап, жүрөктөрүбүздү жылытышты”
-Памирде мектеп деген жок. Бирок, такыр окубадым дегенден алысмын. Фарсы тилин окугам. Кеңири сүйлөп, жаза алам. Куранды үйрөндүм. Жакыныраак мектептерге да барып окугандар болчу. Алар аз санда гана.
Чынында Памир менен Кыргызстандын айырмасы өтө чоң. Кыргызстанда жашоо жеңил, билим алам десең бардык шарттар бар. Бардык жактан жетишсең болот. Өзгөрүүлөр болду. Албетте, окууда бир аз кыйынчылыктар да болбой койгон жок. Мекениме келгенден мен эч кандай зыян тарткан жокмун. Тескерисинче, көп пайда таптым. Бизге “Кайрылман” деген күбөлүк беришкен. Ашыбызга аш кошулду. Ошондой эле башына баш кошулуп, балалуу болгондор болду. Бүгүнкү күндө билим алып, ийгиликке жетишип отурабыз. Кыргыз элим үч жылдан бери бизди сыйлап, өз жардамдарын көрсөтүүдө. Колдон келген жардамдарын аябай берип, эч нерсе бере албаса да жакшы сөздөрүн арнап, жүрөктөрүбүздү жылытышты.
“Мекенибизди жок дегенде бир жолу көрсөк, топурагын жыттасак деп эңсешет”
-Кыргызстанга келүү чечимин кабыл алуу оңой болгон жок. Памирдеги туугандар “ушунча жылдан бери жашап келдик, дагы деле жашай беребиз, кетпегиле. Кетсек баарыбыз чогуу кетели. Ар кимибиз ар жакка чачырабайлы” деп каршы болушту. Ага деле карабай үй-бүлөбүз менен чечимибизди кабыл алдык. Кээ бир үй-бүлөлөрдө келишпестиктер болду. Кандай болгон күндө да мекенибизге келдик. Биз менен чогуу келген окуучулардын ата-энеси Памирде болгондуктан, бир жылдан кийин сагынып, кетип калышкан. Ошол бойдон кайра келишкен жок.
Памирде атамдын туугандары бар. Жайында барып жолугуп келүүнү максат кылып жатам. Алардын да Кыргызстанга келүүсүн каалайт элем. Мамлекет колдоо көрсөтүп, мекенине келүүсүнө шарт түзүп берсе жакшы болмок. Эки мамлекет ортосунда сүйлөшүү жүргүзүлүп, жол ачылып мекенге келип жайгашса кандай сонун болор эле.
Көпчүлүк Памирдеги туугандардын каалоосу Кыргызстанга баруу. Алар “мекенибизди жок дегенде бир жолу көрсөк, топурагын жыттасак” деп эңсешет. Мен аны жакшы билем. Анткени мен да ошондой максаттар, кыялдар менен жашагам. Мисалы, Памирде жүргөндө бир апа бар эле. Кыргызстандан журналисттер барып, интервью алышкан. Ал апа өз сөзүндө “мекениме барып жашоону каалайм, алып кетишсе экен. Кыргызымдын арасында жашайт элем. Жок дегенде мекенимди бир жолу көрүп, анан өлсөм арманым жок эле” деп айтканы бар. Өкүнүчтүү, мен бул жакка келгенден кийин каза болуп калганын уктум. Ошентип мекенине жетпей, памирликтердин саны азайып барууда. Баарыбыз кыргызбызда. Алар да ушундай шарт бар жерде жашашы керек. Өздөрүн толук кандуу жетишкен адам катары алып жүрүшү кажет. 21-кылым техника бүт баарысы өнүгүп жаткан заманда билим албай, мал артынан жүрө бербеши зарыл. Чындыгында алардын күнөөсү эмес. Андыктан сөзсүз түрдө мамлекет, колунда бар жарандар көмөктөшүп бир туугандарыбызды таштабай алып келүүбүз шарт. Ал жакта 350дөй түтүн, тагыраагы 1800 адам бар. Менин эң негизги кайрылуум, туугандарыбызды алып келүүнү тездетишибиз керек. Памирлик кыргыздардын атынан суранар элем. Эгер Афганистан памирликтерди жараны катары эсептей турган болсо, анда толук шарт түзүп бериши керек болчу. Андай кылган жок. Оорукана, мектеп куруп бере албады. Болгону бир же эки жылда бир ирет гуманитардык жардам көрсөтчү.
“Кыргызстанда баштагыдай салттар колдонулбай калыптыр”
-Мен журналистикага аябай кызыгып, ушул жаатта билим алууну каалагам. Кийинчерээк жогоруда айткан багытка тапшырып калдым. Которулуу тууралуу ойлоп жүргөм. Бирок, кыргыз тили жана адабиятын жакшылып окуп, памирлик туугандарымды окутсамбы деген ниеттер жаралууда. Ошондуктан улантууну чечтим. Азыркы убакта Бишкекте жалгыз мен эле, Ошто экөө. Жалал-Абадда үчөө бар, алар Ислам институтунда билим алышууда.
Үй-бүлөм Алайда жашашат. Кичүү бир туугандарыма жөлөк пул мамлекет төлөп берүүдө.
Келгенибизге төрт жылдын жүзү болду. Кыргызстанда баштагыдай салттар колдонулбай калыптыр. Мамлекеттик тил күнү болгондо гана майрамдап, Калпак күнү болгондо гана калпак кийип коюшат экен. Башка күндөрү калпакты кийишпейт. Баарын бир күнгө байлап коюшкан. Биздин улутка таандык болгондон кийин биз муну менен жашашыбыз керек болчу. Тескерисинче, чет жакты туурап баратабыз. Бизди да башкалар туурап, биздин кийимдерибизди кийип жатабы? Жок. Башка тилдерди үйрөнөлү, сүйлөйлү. Бирок, өзүбүздүн тилди унутуп коюу туура эмес да. Өзгөлөр өз тилдерин өнүктүрүп, өстүрүп жатат. А бизчи? Эне тилибизди сыйлап жатабызбы? Андыктан мунун баарын эске алып, жаштарды патриот болууга чакырам.
Жумагүл Кочкорбай кызы
Эмгегинен баар тапкан, ак дилдʏʏ, чынчылдыгы менен элине жаккан кеменгерлʏʏ устатыбыз Мурзубраимов Бектемир Мурзубраимович, сиздин бʏгʏнкʏ 80 жаш кутман курагыңыз менен чын дилимден куттуктаймын!
Сиздин ѳмʏр жолуңуз жана эмгек тажрыйбаңыз жалпы артыңыздагы муунга, жаштарга ʏлгʏ жана баа жеткис мурас болуп саналат. Кыргыз элинде сиз сыяктуу инсандын бар экени жаркын келечекке ʏмʏт байлап, куунак жашоого кубаттап келет. 80 жылдык ѳмʏрʏңʏздѳ кѳптѳгѳн кѳрʏнʏктʏʏ иштерди аткарып, татыктуу жашоо кечирдиңиз. Мындан аркы жашооңузга да бакут жана бейпил ѳмʏр каалайм. Калк ичинде кадыр-баркыңыз жогорулап, ар дайым сый ʏстʏндѳ болуп жʏрѳ беришиңизге тилектешмин.
Ѳрнѳктʏʏ ѳмʏр кечирʏʏ дээрлик баарыбыздын колубуздан келе бербейт. Дʏйнѳнʏ дʏңгʏрѳткѳн ааламдын алдыңкыларына такай саресеп салып карасак, омоктуу эмгек, орошон тарыхка бай экендигине ынанабыз. Бʏгʏн биз сѳз кыла турган инсан акылмандыгы, билгичтиги, кѳрѳгѳчтʏгʏ менен айырмаланган, мыкты уюштургуч жетекчи катары таанылган, эмгеги элге сиңген, сыймыктуу устатыбыз Мурзубраимов Бектемир Мурзубраимович жѳнʏндѳ болмокчу. Агайыбыз кадимки элет уулунан эл уулуна айланган, кѳѳдѳндѳгʏ кѳксѳѳлѳрʏн туя билип, далай максаттардын куржунун толтура алган инсан.Эл уулунун эл таануусун, таалим – тарбиялык тажрыйбасы коомдун ургалдуу ѳзгѳрʏп, улам унификацияланып бараткан доорго тамыры тереңге сиңген баалуулуктарын, татыктуу табериктерин терең аңдап билген жана ар дайым жаңычыл ойлорго, инновациялык иш аракеттерге бай болгон каарманыбыздын илимдеги изги жолдору кенен экендигин аныктайт.Ага жѳнѳкѳй окутуучулук кызматтан ЖОЖдун проректору, ректору, химия илимдеринин доктору, профессор, Кыргызстан элинин Ассамблеясынын тѳрагасы, Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин 3 жолку чакырылышынын депутаты жана Кыргыз Республикасынын Улуттук Илимдер академиясынын академиги кызматына чейин кенен кадам койгондугу кашкайган далил болуп саналат. Ар бир кызмат ордунда орчундуу иштерди аткарып, коомдук, мамлекеттик ишти артык кѳрʏп, ага ак пейил, жан дили менен берилип, бʏткʏл энергиясын арнап кызмат кылган. 300 дѳн ашуун илимий эмгектин, бир канча окуу китептердин жана билим берʏʏ, маданият, экономика, саясат тууралуу макалалардын автору катарында гуманист окумуштуу экенин далилдей алды. Ѳзгѳчѳ жетекчилик мʏнѳзгѳ ээ болуп, ары кооптуу, ары жооптуу кызматтарда кѳптѳгѳн эмгектерди жʏзѳгѳ ашырды. Аалымдык акыл-парасаты таасын инсан болгондуктан айткан сѳзʏ менен кылган иши тѳп келип, идеалдуу адам образын жарата алды. Андыктан мен агайды чынчыл убаданын жана реалдуу иштин адамы деп эсептээр элем. Арийне, учурда коом дал ушундай адамдарга аябай муктаж болууда. Ошондуктан дээринде деми бар, жʏрѳгʏндѳ жалыны бар, элим деп кʏйгѳн мекенчил атуулдарды ѳз учурунда баалап жана колдой билишибиз абзел. Биз сѳз кылган инсандын ѳз элине болгон сезими кʏчтʏʏ болуп, жаштарды да ѳз мекенин сʏйʏʏгѳ, Ата Журт алдында ар дайым ак кызмат ѳтѳѳгѳ ʏндѳп келет.
Каараманыбыздын окуу китептерине, макалаларына кайрылсак андан таасири кʏч, таамай айтылган ой-пикирлерине тушугасың жана алар агайдын ѳзгѳчѳ кѳңʏл чордонунда мугалим деген тʏшʏнʏктʏн ѳтѳ кенен жайгашканын айгинелейт. Мугалимдер ʏчʏн жандалбас уруп, кʏйʏп-бышканы ошол учурдун да, азыркы учурдун да муктаждыгын канааттандырат. Анткени арабызда мугалим деген статустун деңгээли бир аз тѳмѳндѳп баратканда, чынында дем-кʏч берип турган Бектемир Мурзубраимовдой адамдарга алкышты аянбай туруп айтабыз. Мугалим ʏчʏн сан жылдык санааркаган ойлорунда дымактуу кѳйгѳйлѳр жана ой толгоолор жатат. Бʏткʏл ѳмʏрʏн мугалимдик кесипке арнап койгон аалымдын терең мазмунга, маанилʏʏ ойлорго, маселени чечʏʏнʏн жолдорун кѳрсѳткѳн тʏркʏн сунуштарга бай болгон “Мугалим -мѳмѳлʏʏ дарак” китеби жеке менин дараметимде ѳтѳ чоң таасир калтырды. Дал ушул китеби аркылуу мен агайдын инсандык нарк-насилинин, максат мʏдѳѳлѳрʏнʏн жана руханий азыгынын мол экенин тʏшʏндʏм. Кʏнʏ-тʏнʏ кʏйпѳлѳктѳп мугалимдин кѳйгѳйлѳрʏн чечʏʏгѳ жол издеп, аны сунуштап гана тим болбостон, ишке ашырууга да болгон кʏч-аракетин жумшаганы жʏрѳк жылытат жана мугалимдик кесипти сʏйʏʏгѳ аны кастарлоого чакырат. Деги эле академиктин жасаган эмгектерине кылчая карап, чыныгы кыргыз атуулунун, мекенчил адамдын жаркын образын кѳрʏʏгѳ болот.
Билим кѳрѳңгѳсʏ кѳп болсо да, билимге болгон чаңкоосун кандырбай дайыма изденʏʏнʏн ʏстʏндѳ болуп, ийгилик жаратып, изги каалоо-тилектеринин таасири менен татыктуу ѳмʏр сʏргѳнʏ даана кѳрʏнʏп турат. Кѳпчʏлʏктʏн арасында кʏндѳ аткан таң менен баткан кʏндѳй билинбей кʏн кечирип жʏргѳндѳр ого эле арбын. Бирок, Бектемир агайдай инсандар карасаң кашкая кѳзгѳ урунаары талашсыз. Ички дʏйнѳсʏ менен сырткы дʏйнѳсʏ да, чѳйрѳсʏ да бири-бирине дал келген, билгичтиги, адамгерчилиги, жоопкерчилиги, тактыгы жана кең пейилдиги менен артындагы муунга опол тоодой ѳрнѳк боло алат. Андыктан 80 жылдык ѳмʏр текке кетпептир. Устатыбыз илим жолунда, эл арасында, дегеле бул дʏйнѳгѳ из калтыра турган инсандардын катарын толуктап,ѳтѳгѳн иштери, адилет ак сѳзʏ менен мугалимдер ʏчʏн нагыз ʏлгʏ болуп кала берет.
ОГПИнин ректору, педагогика илимдеринин доктору, профессор Зулуев Бекмурза Бекболотович
Президенттин алдындагы башкаруу академияны Оштон 21 магистрант ийгиликтүү аяктады
Среда, 09 Декабрь 2020 10:17 Автор Бурул
2020 - жылдын 4 -декабрында Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу мамлекеттик башкаруу академиясынын жана Борбордук Азиядагы Ханнс Зайдель фондунун биргелишкен магистердик программалардын "Мамлекеттик жана муниципалдык башкаруу" багытынын “Мамлекеттик башкаруу” профилинин ГУм-1-18, ГУм-2-18, ГУм-3-18 тайпаларынын бүтүрүүчүлөрүнө диплом тапшыруу аземи болуп өттү. Ош шаарынын 21 эң алдыңкы, жаш мамлекеттик жана муниципалдык кызматкерлери аталган академияны ийгиликтүү аякташты. Аларга мамлекеттик жана муниципалдык башкаруу багыты боюнча магистр квалификациясы ыйгарылды.
КРПМБАнын ректору, профессор Акматалиев Алмазбек Акматалиевич, Борбордук Азиядагы Ханнс Зайдель Фондунун жетекчиси доктор Макс Георг Майер, Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик кадр кызматынын башчысынын орун басары Тарбинский Олег Станиславович жана КРПМБАнын проректору Баймулдинова Анара Токталиевна бүтүрүүчүлөрдү куттуктап, дипломдорду тапшырышты. Бүтүрүүчүлөрдүн мындан аркы иштерине ийгиликтерди каалайбыз. Мамлекеттик кызматта өлкөүчүн талбай эмгектене берүүсүнө тилектешпиз.
Подробнее ...
Спорт
Каратэ – куралсыз коргонуу
Маданият
Куштарбек Ташматов, дирижер: «Дирижер нотаны кѳѳдѳнʏ менен уга билʏʏсʏ керек»
Интервьюлар---------------------------
Түстүү пельмен жасап чыгарган “Алча” бренди
Вторник, 26 Январь 2021
Сурамжылоо-----------------------
Ош шаарынын тазалыгына кандай баа бересиз?
Добуштардын саны:: 38
Билим берүү-----------------------
Доор жана басма сөз
Понедельник, 16 Ноябрь 2015
-
ЧЫҢГЫЗ АЙТМАТОВДУН ААЛАМЫ
Понедельник, 12 Декабрь 2016 -
Сарык оорусу
Понедельник, 11 Сентябрь 2017 -
Кесипти туура танда, бүтүрүүчү!
Понедельник, 23 Май 2016
-
гидра - Hydra отзывы, ссылка hydra
-
гидра интернет магазин - hydraruzxpnew4a f, зеркало hydra
-
hi :) bross :)
-
Мен Мураталы энурез оруйм кенеш берсездер канча жыл кетет дарыланганга 0705738140
Ош шамы коомдук-саясий гезити
Толугу менен...