Макалалар (799)
Таалайбек Сарыбашов: «Кайсы жетекчиге акча керек болсо бизнеске кетсин...»
Понедельник, 03 Декабрь 2018 04:29 Автор Бекмурат
Ош шаарынын мэри Таалайбек Сарыбашов ар бир аймактык кеӊешке барып, тургундардын үнүн угууда. Жашоочулар тарабынан айтылган сын-пикир, сунуштарга жеринде жооп берип, ыраазычылыктарын угуп, келерки жылга иш пландарын белгилөөдө. «Кабинетте отурган менен иш жылбайт. Шейшемби күнү гана тургундарды кабыл алам. Калган күндөрү калаа кыдырып, жашоочулардын көйгөйлөрүн чечүү аракетинде болобуз. Эмне маселеӊер бар, ачык айткыла. Чечилчү маселе болсо чечип, олуттуу болсо кийинки жылдын планына киргизели. Баары мыйзам чегинде болууга тийиш, мыйзамга туура келбеген маселени бүтүрүп берем деп убада бербейм» деди калаа башчысы.
«Мыйзамсыз курулуштар менен күрөшөбүз»
27-ноябрь күнү калаа башчысы Таалайбек Сарыбашов №7 «Алымбек-Датка» жана №9 «Манас-Ата» аймактык кеӊештеринин жашоочулары менен жолугушту. Жолугушууга шаардык Кеӊештин төрагасы Жапарбек Ормонов, депутаттар жана мекеме-ишканалардын жетекчилери да катышты.
Жолугушуунун жүрүшүндө тургундар өздөрүнүн аймагындагы көйгөйлүү маселелер тууралуу айтышып, калаа башчысы менен кеӊири баарлашышты.
Манас-Ата аймагында негизинен жатаканалар көп жана тыгыз жайгашкан. Көп кабаттуу жатаканалардын жана үйлөрдүн арасында эки окуу жай бар. имараттар өтө жакын салынгандыктан балдар аянтчасы жокко эсе. Айлана-тегеректе токтогон унаалардын көптүгүнөн жашоочулар балдарын бала бакчага же мектепте колдорунан жетелеп өткөргөнгө мажбур. Бул ыӊгайсыздык жолго коюп берсеӊиз деп кайрылышты тургундар. Ошондой эле жашоочулар тарабынан унаа тыгындары, бала бакчалардын жетишсиздиги, көп кабаттуу үй куруп жаткан жеке ишкер, тууралуу маселелер талкууланды.
Таалайбек Сарыбашов унаалардын чаржайыт токтотулушу, тыгындар шаардык бийликтин күн тартибиндеги маселеси экенин айтып, чечүү жолдорун тездетиш керектигин билдирди.
-Унаа тыгындары бардык эле өнүгүп жаткан шаарлардын көйгөйү болуп саналат. Жол коопсуздугун көзөмөлдөө патрулдук милициянын милдети. Бирок кээде өздөрү туура эмес жерлерге туруп алышып, тыгындардын пайда болушуна шарт түзүүдө. Ким ушундай көрүнүшкө күбө болсо биз менен байланышсын, тийиштүү чара көрөбүз, - деди калаа башчысы.
Тургундардан көп кабаттуу үйлөрдүн арасына 12 кабат үй салмакчы болуп жаткан жеке ишкер тууралуу маселе айтылды. Алар калаа жетекчисинен бул курулуштун мыйзамдуулугун тактоону суранышты. Жашоочулардын айтуусу боюнча бул 12 кабат үй курулса, айланасындагы 4-5 кабаттуу үйлөргө күн тийбей калышы мүмкүн. Анын үстүнө үй салынмакчы болгон жер башта балдар аянтчасы болгон.
-Биз көп кабаттуу турак үйлөрдүн айланаларына түшүп жаткан мыйзамсыз курулуштар менен күрөштү күчөтөбүз. 27 көп кабаттуу үйдүн жанына салынып жаткан мыйзамсыз курулуштар боюнча иш сотко берилген. Бул жерде негизги максат маселени жашоочулардын кызыкчылыгына чечүү жана тургундар үчүн жагымдуу шарттарды түзүү, -деп баса белгиледи мэр.
Жашоочулар ооруканалардагы коррупциялык элементтер тууралуу калаа башчысына айтышып, айрым дарыгерлер акча сурап жатышкандыгын билдиришти.
-Гиппократтын антын ичкенсиӊер. Эл менен мамилени оӊдогула! Ал эми жашоочулар, силер да коррупцияга каршы күрөшүүгө кайдыгер карабагыла. Кайсы жетекчи же дарыгер акча сураса ачык айткыла.
Кайсы жетекчиге акча керек болсо бизнеске кетсин! Болбосо таза иштегиле, - деди Т.Сарыбашов.
Калаа башчысы жолугууга келген эл менен коштошуп жатып «Бардык маселе бүгүн же эртеӊ чечилип калат дегенден алысмын. Ушунчасына да шүгүр келтирип, сабыр кылыӊыздар. Силерди түйшөлткөн маселе эч качан унутулуп калбайт. Чечүү жолдорун издейбиз. Силер айткан көйгөйлөр дайыма жүрөгүмдө турат»,- деди.
Токтобүбү Бердибаева, Салиева көчөсү - 51 дарегинин тургуну:
-«Түсү ийгиден түӊүлбө» демекчи, жаӊы жетекчибиз ыманы ысык инсан экен. Токтоо, сабырдуу, олуттуу мамилесин көрүп суктанып отурабыз. Ишти алып кетет деп ишенебиз. Ар бир сөзгө маани берип, ынандырарлык жооп берип жатат. Буюрса, биз айткан көйгөйлөр чечилет деп үмүт кылам. Мэрибиздин эл аралап, элдин жашоосу менен таанышып жатышы жакшы көрүнүш. Иштерине ийгилик каалайм.
А. Навои көчөсүнө дагы бир көпүрө курулат
28-ноябрда Таалайбек Сарыбашов “Ак-Буура” жана “Курманжан датка” аймактык кеӊешинин жашоочулары менен жолугушту. Жолугушууга Ош шаардык Кеӊештин төрагасы Ж. Ормонов, мекеме-ишканалардын жетекчилери да катышты.
Жашоочулар тарабынан бир топ көйгөйлөр айтылып, шаар мэри тиешелүү жетекчилерге тапшырмаларды берди. Калаа башчысы 2019-жылга Ленин көчөсүн жаӊы автобекетке чейин оӊдоп, бир тараптуу түз автобекетке баруучу жол болоору пландалганын айтты.
Жолдорду ачуу жана кеӊейтүү иштери жол тыгындарын азайышына себеп болооруна токтолду. Тургундар тарабынан автоунаа токтотуучу жайлар (стоянка), электр энергиясы жана тазалык боюнча бир топ суроолор берилди.
Шаар башчысы көп кабаттуу үйлөрдүн арасындагы гараждарды алып, автоунаа токтотулуучу жайларды куруу иштери башталаарын, электр энергиясынан көйгөй жаралган көчөлөрдү жеринен текшере тургандыгын билдирди.
Шаардагы Ташкент көчөсүнүн тургундары көчөнү жарыктандыруу керектиги тууралуу кайрылышты. Калаа башчысы аталган көчө жаӊы жылга чейин жарыктандырыла тургандыгын билдирди.
Жолугушууда Навои көчөсүндөгү каналдагы көпүрө кооптуу экендиги айтылып, 2019-жылы жаӊы көпүрө курула тургандыгы айтылды.
Жол астынан өтмөктөрдү куруу пландалууда
Бул тууралуу калаа башчысы Таалайбек Сарыбашов: «автоунаа тыгыны боюнча маселени чечүү жолдорун караштырып жатабыз. 2019-жылы шаарда 2-3 жер астынан өтмөк куруу планы бар. Тийиштүү долбоорду даярдоо тапшырмасы берилди» деди.
«Аймактык кеӊештер муниципалдык кызматка айланат. Аларга укукту берели»
29-ноябрда калаа башчысы Таалайбек Сарыбашов №9 Амир-Темур жана №11 Жибек-Жолу аймактык кеӊештеринде болуп, жашоочулар менен жолукту.
Жашоочулар өздөрүнүн аймагындагы көйгөйлөр тууралуу шаар бийлигине кайрылышып, электр жарыгынын кубаттуулугунун начардыгына, таштандылардын өз убагында ташылбай жатканына токтолушту.
-Жаӊы жылдан тарта шаардагы аймактык кеӊештерди өзгөртүүнү пландап жатабыз. 12 аймактык кеӊештин ордуна 6 муниципалдык аймактык башкармалык (МТУ) түзүлөт, кызматкерлери муниципалдык кызматкерлер статусун алып жүрүшөт. Башкармалыкка ишке алуу муниципалдык кызматка алган сыяктуу тандалып алынат. Аларга бир топ укук берилет.
Ошондой эле айрым муниципалдык органдардын ыйгарым укуктары МТУга өткөрүлүшү пландалууда. Учурда жашоочулар тарабынан ошол жерде эле чечилчү көптөгөн кайрылуулар түшүп жатат, аймактык кеӊештин төрагасы эле чечип койсо боло турган. Мына ушундай маселелер эми ошол аймактык башкармалыктын милдетине киргизилет, - деди мэр.
Жашоочулар тарабынан көптөгөн суроолор берилди. Аягында бир топ маселелер келерки жылдын планына киргизилмек болду:
- Таштан Салиев көчөсүнүн 3500 чарчы метрине жамоо иштери жүргүзүлөт;
- келерки жылдан тартып шаарга 10 миӊ суу өлчөөчү эсептегич орнотулат, мунун ичинде Амир-Темур аймагына 7000 эсептегич коюлат.
Жолугушуудан соӊ калаа башчысы Т.Сарыбашов тийиштүү кызматтардын жетекчилерине тапшырма берди:
- аталган аймакка өрт кызматы үчүн имарат куруу маселеси;
- мыйзамсыз курулуштар менен күрөшүү, ошондой эле тротуарларды тосуп алгандарга чара көрүү;
- бала бакчалардын, мектептердин жанына жол белгилерин орнотуу;
- 222 жана 223 кварталдардагы трансформатордун кубаттуулугун жогорулатуу маселесин карап чыгуу;
- Пенсионерлерге жана аярлуу катмардагы үй-бүлөлөргө, көп балалууларга ар тараптуу колдоо көрсөтүү.
Масим Турсунбекова
Ош шаарындагы «Азиздер жана дүлөйлөр» коомунун өндүрүштүк ишканасында иштеген көрүүсү начар, сүйлөө, угуу мүмкүнчүлүгүнө ээ боло албаган жарандарга барып, бир күндүк жумушу менен таанышып келдик.
Аялдар жаздык, эркектер эмерек жасашат
«Азиздер жана дүлөйлөр коомунун» «Дыйкан» өндүрүштүк ишканасында төшөк, жаздык жана ар кандай буюмдар даярдалат. Тигилген буюмдар келишим менен мамлекеттик мекемелерге жеткирилет. Ал эми 2015-жылы эркектер үчүн ишкананын эсебинен эмерек жасоочу цех да ачылган. Ал жерде да буюртмага карап стол, стул, шкаф, керебет жана башка нерселер жасалат. Аталган ишкана көп жылдардан бери ден соолугунун мүмкүнчүлүгү чектелген жарандарды иш орундары менен камсыздап келет.
Ишкана шаарыбызда 1995-жылы Кыргызстандагы «Азиздер жана дүлөйлөр коомунун» борбордук башкармасынын атайын чечими менен мүмкүнчүлүгү чектелгендерди жумуш менен камсыздоо максатында ачылган. Учурда жалпысынан 43 кызматкер иштейт. Алардын ичинен 29у ден соолугунун мүмкүнчүлүгү чектелгендер. Ишканада 2-3 тайпадагы көзү азиз, дудук жана кулагы такыр укпаган айымдар, мырзалар иштешет. Айымдарга тигүүчүлүктү атайын адистер үйрөтүшөт. Ал эми мырзалар эмерек жасоодо атайын адистин көзөмөлүндө болушат. Айымдар төшөкчө, жаздык тигүү менен алек болушса, эркектер үй эмеректерди жасашат. Аны менен катар дыйканчылык менен да алектенишет. Ар бир жумушчу кылган ишине жараша айлык маяна алат. Көбүнчө ар кайсы райондон келген жумушчулар эмгектенишет. Ар бир кызматкер өз жумушуна так жана жоопкерчилик менен иштешет.
Турдумамат Эргешов, «Азиздер жана дүлөйлөр коомунун» «Дыйкан» өндүрүштүк ишканасынын жетекчиси:
«Алгачкы жолу мүмкүнчүлүгү чектелген жети жаран менен иш баштагам»
- Алгачкы жолу бул ишкана түптөлгөндө мүмкүнчүлүгү чектелген жети жаран менен иш баштаганмын. Алар менен теӊ тайлаша иштеп жатып учурда чоӊ ишканага айландырып алдым. Бул ишканада негизинен көзүнүн көрүүсү жана угуусу начар, сүйлөй албаган жарандар иштешет. Ишканада негизинен жумушчулар тигүүчүлүк менен алектенишет. Ал эми эркектер үй эмеректерин жасашып, кароолчулук да кылышат. Андан сырткары дыйканчылык кылуу үчүн Өзгөн районунда биздин ишканага тиешелүү болгон жерибиз бар. Ал жерге күрүч, буудай, жашылча, жер-жемиштерди өстүрүп келебиз. Алардан түшкөн пайдага ишканага керектүү болгон нерселерди сатып алабыз.
«Айрым мамлекеттик ишканалар биз менен келишим түзүп иштешсе жакшы болмок»
-Негизи биздин мамлекетте майыптардын ишканаларынан өндүрүлгөн продукцияларды сатып алуу жөнүндө атайын мыйзам чыккан. Ошол мыйзамдын аткарылышы боюнча №150 токтом бар. Токтомдун негизинде мамлекеттен каржыланган мекемелер республикабыздагы майыптардын 12 ишканасына буюртма бериш керек. Бирок көпчүлүк мамлекеттик ишканалар биз менен иштешүүдөн качышат. Мисалы, Ош шаарындагы ооруканалар, бала бакчалар биз менен келишим түзүшпөйт. Айрым гана ишканалар буюртма беришет. Эгерде буюртма жок болуп калса, жумушчулардын иши токтоп калбашы үчүн өз жаныман болсо да айлык маяналарын бергенге аракет кылам. Бизге мамлекет тараптан эч кандай жардам көрсөтүлбөйт. Тескерисинче, биз жылына мамлекетке чыгарган продукциябызга карап акча төлөйбүз. Ал эми бизге көбүнчө райондордогу бала бакчалар, ооруканалар буюртма беришет. Алардын буюртмаларын өз дарегине акысыз жеткизип беребиз. Ал эми шаарыбыздагы айрым мамлекеттик ишканалар биз менен келишим түзүп иштешсе жакшы болмок. Биздин ишканадан чыккан ар бир продукциянын сапатына көп маани беребиз. Анткени, чет жактан келген айрым товарларга караганда биздин ишканадан чыккан төшөктөр сапаттуу жана үй тиричиликке иштеткенге ыӊгайлуу.
«Ишкананын эсебинен жумушчулар Ысык-Көлдө эс алышат»
-Биздин ишканада иштеген айрым мүмкүнчүлүгү чектелген жарандарга 2013-жылы мамлекет тарабынан турак-жай берилген. Жумушчуларга жыл сайын ар кандай сыйлыктар да берилип турат. Жылда жай мезгилинде ишкананын эсебинен жумушчуларды Ысык-Көлгө 4-5 күнгө эс алууга жиберем. Ал эми айлык маяналары иштеген жумушуна карап 3000ден 20 000 сомго чейин алгандар болот. Буюртма канчалык көп болсо кызматкерлер да ошончолук айлык маянаны көп алышат. Жумушчулар үчүн тез-тез майрамдык иш чараларды уюштуруп турам. Эгерде жумушчулардын арасында жакын туугандары каза болсо же ооруп калса акчага муктаж болсо, сөзсүз түрдө жардам көрсөтөм. Жумушчулар жылына бир жолу медициналык көзөмөлдөн өтүшөт, ооруп калгандары болсо ишкана тараптан дары-дармегине көмөктөшөбүз.
Зулхумар Касымова, тигүүчүлүктү үйрөткөн адис:
«Туура эмес тигип коюшса, түшүндүрүп кайрадан тиктирем»
-Мен бул ишканада иштегениме 15 жыл болду. Мүмкүнчүлүгү чектелген жумушчулар менен иштеш чындыгында оор. Бирок 15 жылдык иш тажрыйбамдан улам баарыбыз бири-бирибизди түшүнүп калганбыз. Булардын тилин түшүнүп калгандыктан эч кандай кыйынчылыкты деле сезбей калдым. Буларга бир нерсени көрсөтсөӊ тез эле кабыл алышып үйрөнүп кетишет, айрым учурда түшүндүрө албай калганда кагазга жазып түшүндүрөм. Ал эми кээ бири түшүнбөй туура эмес тигип коюшса кайрадан түшүндүрүп тиктирем. Айтор, булар менен иштөөгө үйрөнүп калдым.
Батма Маматкадырова, тигүүчү:
«Жетекчибиз баарыбыздын шартыбызга карап жардам берип турат»
-Мен бул ишканага 1998-жылы тигүүчү болуп орношком. Ал кезде айлык маяна аз болчу. Убакыт өтүп биз да тажрыйбалуу тигүүчү болуп, ишибиз көбөйгөндүгүнө байланыштуу айлык маянабыз да көбөйдү. Ушул ишканада иштеп жүрүп мамлекет тараптан 3 бөлмөлүү үй берилди. Учурда эки кызым бар, жолдошум каза болуп калды. Жетекчибиз баарыбыздын шартыбызга карап ун, май сыяктуу азык-түлүктөргө чейин жардам берип турат. Ар кимибиздин көйгөйүбүздү угуп, бизге өз кеӊештерин берип келет.
Алтынбек Кадыев, жумушчу:
«Сүйлөй албасам да, кулагым укпаса да ар убак жакшы жашоого умтулуп жашап келем»
-Мен ишкана ачылган убактан бери ушул жерде иштеп келем. Мурда эркек кишиге таандык болгон ар кандай жумуштарды аткарып, айлык маяна алчумун. Азыр эмеректерди жасоочу цехте эмеректерди кураштырып иш кылам. Бул жерде иштеп жакшы ийгиликтерге жетиштим. Мамлекет тараптан берилген 2 бөлмөлүү үйгө да ээ болгонмун. Учурда мен бактылуу бир үй-бүлөнүн кожоюнумун. Чектелген мүмкүнчүлүк эч качан эмгекке жолтоо боло албайт экен. Сүйлөй албасам да, кулагым укпаса да ар убак жакшы жашоого умтулуп жашап келе жатам.
Абдулло Жураев, эмерек жасоону үйрөткөн адис:
«Эмеректерди жасоодо баарын өлчөп даярдап берем, өздөрү кураштырышат»
-Бул жерде иштөө башында мен үчүн кыйын болгон. Кийин бирге иштеп жүрүп үйрөнүп калдым. Бир аз болсо да кыймыл-аракет, сөздөрүн билип алсаӊ кыйналбай эле калат экенсин. Бир нерсени түшүндүрсөӊ тез кабыл алышат. Болгону сүйлөй алышпайт жана угуу жөндөмү жок. Бирок ишти жакшы кылышат. Эмеректердин баарын өлчөп даярдап берем, өздөрү кураштырышат.
Ошентип, бул ишканада иштеген жумушчулар менен котормочу аркылуу сүйлөшүп, ден соолугунун мүмкүнчүлүгү чектелгенине карабастан ак эмгек менен акча таап үй-бүлөлөрүн багып келе жатканына бали дейсиӊ.
Батма Суранова
Кыргыз маданиятына эмгек сиӊирген ишмер, акын, котормочу, коомдук ишмер Тазагүл Закирова 70 жашка толуп, Бишкек шаарында республикалык деӊгээлде өзүнүн ыр майрамын өткөрүп келди. Ош шаарында чыгармачыл интеллигенциянын катышуусунда ыр майрамынын экинчи сериясын улантты. Эженин чыгармачылык жолуна адабий анализ жасап, акын катары бейнесин ачып берүүгө аракеттенейин.
1970-80-жылдары кыргыз профессионал поэзияда Тазагүл Закирова деген ысым өз стили, мукам лирикасы менен коомчулукка желдей тарады. Тазагүл Закирова өз теӊтуштарынан алдыга суурулуп чыгып, кыргыз профессионал поэзиясынын деӊгээлинин көтөрүлүшүнө өз салымын кошту. Бардык акындар кайрылган Ата журт, өмүр, тагдыр, сүйүү, табият, жаштык, акындык өнөрдүн түйшүгү ж.б.у.с. темаларды Т.Закирова да четтеп өтпөгөн. Албетте, өзүнөн мурункуларды кайталап эмес, тескерисинче, мурда-кийин укпаган же көрбөгөн салыштырууларды поэзиянын тилинде метафора, лирика менен айтканына күбө болобуз. Ырларындагы өзгөчөлүктөрдүн бири – бул аялзатына гана тиешелүү болгон купуя сезимдерди окурман менен теӊ бөлүшөт. Өзүнүн ички муӊун же кубанычын сыртка чыгарып, көӊүл сересиндеги оюн көркөм берүүгө аракеттенет.
“Акындык – бул кесип эмес. Ал жаратылыштын адамга берген табийгый шыбагасы. Инсан жарыкка келгенде шык аны менен кошо төрөлөт. Адам баласы улам өскөн сайын шык да тулку денесинде билинбей жетилип отуруп талантка айланат. Ал эми талант табийгаты өтө назик келет. Аны бапестеп өстүрүп жетилтүү, элге кызмат кылууга жеткирүү бул же тигил талант ээсинин өзүнүн аракетине, эмгегине, ишмердигине байланыштуу болот. Мен Тазагүлдү мына ошондой таланттуу акындардын катарына кошор элем”,- деп Анаш Сооронбаевдин айтканы бар.
Табият Т.Закировага акындык талант тартуулаган инсан. Ал ошол талантты бапестеп, өстүрүп, өз тагдырын акындыкка байлаган. Анткени, көпчүлүк акын кыздарыбыз акындыктын улуу жолунда турмуштук себептерден улам “ташыркап”, акындык талантты курчутпастан мокотуп, көр тириликтен алыс кеталбай калышканы белгилүү.
Белгилүү адабиятчы Айкүмүш Аксынын бир илимий эмгегинде мындай сөз бар: “Дүйнөлүк адабиятта же улуттук поэзиядабы, айтор, адам, инсан жалгыздыгы, анын катарында өзгөчө подтекстти камтыган аял жалгыздыгы көп ырдалат жана көп жазылат. Ал тема кыскасы, улуттук рамкадан бийик көтөрүлгөн универсалдуу, жалпы жана орток тема. Ошондой эле назик, муӊдуу темалардан. Орустарда Лев Толстойдун Анна Каренинасы, Пушкиндин Татьяна Ларинасы, Айтматовдун Жамийласы, Асели, Алиманы жан дүйнөнү чырмаган жалгыздык азабын тартышып, жан дүйнөгө таяныч, калканч, чырак жана түгөй болоор адамды таап-таппай, жоготуп, узатып, ажырашып-суушуп, жүрөк-күйүп, беден сыздап дегендей... анын айынан ар кандай окуялар менен турмуштук жагдайларга туш келишип... Кыскасы, жалгыздык темасына байланыштуу адабият жана искусство чыгармалары күчтүү, жеткиликтүү, элестүү болуп жаралары жалпыга маалым”.
Акындын поэзиясы көп кырдуу, ар кыл сезимдерге бай, тематикасы кенен, стилдик өзгөчөлүккө ээ. Мындай дегенибиздин себеби, бир мезгилде ар бир жаштын оозунан түшпөй ырдалган “Кусалык” деген ыр болчу. Ал ырдын сөзүн Т.Закирова, обонун М.Бостонкулов жазган. Обон ырдын, ыр обондун ажарын ачкан, мындай төп келүү дайым эле боло бербейт. Обон менен тексттин бири бирине жуурулушуусу чыгарманын өлбөс болуп жаралганы ошол. Мисалга ырдын өзүн окуп көрөлү:
Өттү күндөр кубалашкан көпөлөк,
Жытын искеп өрөөн толгон гүлдөрдүн.
Өттү баары ээлеп ордун кусалык,
Ал тарапта жалгыз калдыӊ сен өзүӊ.
Өттү жаштык өз күчүнө ишенген,
Текеберлик издеп жалаӊ чындыкты.
Турмуш бийлеп кезектеги жашоодо,
Сүйүп кеттиӊ кара тору бир кызды.
Өрөөн алыс, гүлгө толгон жапжашыл,
Көпөлөктөр учпай калган кышында.
Чачта буурул, токтолгонбуз биз азыр,
Макул болуп “тагдыр деген ушулга” .
Чындыгында, Т.Закированын муӊайымдуу үнү лирикалык саптардын ары жагынан билинер-билинбес угулгансыйт. Кадимки айыл кызынын алгачкы сүйүүсү, тунук махабаты чагылдырылган. Кубалашкан көпөлөк, өрөөн толгон гүл, чындыкты издеген текеберлик, кара тору кыз, буурул баскан чач, тагдыр... Булардын баары акын Т.Закированын өзүнө гана таандык болгон поэтикалык табылгасы. Бул элегиядан өрөөнү гүлгө толгон, элдери карапайым, кыздары да кара тору, ушундай бир ажайып кыргыз айылынын картинасы көз алдыга тартылат.
Акындын “Кусалыктан” башка эл оозунда ырдалып жүргөн ырлары көп, биз бир ыры менен эле чектелүүнү туура көрүп турабыз. Жалпы 50дөн ашык ырына обон жазылып, жыйырмага чукул обончулар кайрылыптыр. Эл оозунда “Кусалык”, “Сагынарым”, “Баары сендей”, “Арман” деген ырлары ырдалып жүрөт. Бүгүнкү күнгө чейин акындын орус тилинде бир, кыргыз тилинде 20дан ашык ырлар жыйнагы жарык көрүп, беш даректүү фильм тартылыптыр. Ош шаарына байланыштуу “Мен сүйүүгө Ошко келип жолуктум”, “Ош вальсы”, “Куттуу Ошту жердейбиз”, “Сулайман Тоо”, “Меккедей ыйык Мекеним”, “Ошум сен – эӊсеп келчү ыйык шаарым”, “Ошту сагынуу”, “Ыйык шаардан бир баян” ж.б. бир топ ырлары жазылыптыр. Демек, Ош шаары Тазагүл Закирова үчүн жана анын чыгармачылыгы үчүн чоӊ мааниге ээ деп тыянак чыгарууга болот.
Мааракелик макалабызды жыйынтыктап жатып, жүрөктү элжиреткен албуут сезимдүү, булак суусундай шыӊгыр, сезимтал лирикалардын авторуна ден соолукту, бактылуу карылыкты каалайбыз. Эже, күнү бүгүн да өз чыгармачылыгынын үстүнөн талыкпай эмгектенүүдө, али кыргыз поэзиясында кездешпеген не бир кайталангыс укмуш ырлар, шедеврлер жазыларына ишеним артып калабыз.
Түмөнбай Колдошов,
Ф.и.к., ОшМУнун доценти
Барган сайын сулуулуктун, ден соолукту чыӊдоонун адамды таӊ калтырган ыкмалары чыгууда. Акыркы учурларда шаарыбызда от массажы популярдуу болуп жатат. Укалоонун бул ыкмасы боюнча Кыргыз Республикасындагы профессионалдуу укалоочулар ассоциациясынын президенти, «Восток массаж» академиясынын, «Укалоочуларды колдоо» фондунун негиздөөчүсү, укалоо боюнча адис Дурусбек Эрнусбек уулу кенен маалымат берди.
Байыркы Тибетте жашыруун колдонулган ыкма
- От менен укалоо бизге эми келгени менен байыркы Тибеттен чыккан укалоонун эӊ алдыӊкы ыкмаларынын бири. Алгач Тибетте бул ыкманы оттун күчү менен аураны тазалап, энергия топтоо үчүн колдонушкан. Бул укалоо башка, бетке, далыга, колго, курсакка жана бутка өз-өзүнчө жасалып келген. Азыр булардын катарына кулакка жана көзгө жасоо ыкмасы кошулуп калды. Укалоо учурунда кандын курамында лейкоциттин жана иммунитеттин деӊгээли жогорулайт. Ар кандай оорулардын алдын алуу жана ооруп жаткан учурда андан сакайтуу максатында колдонулуп келе жатат. Оорудан кийин ден соолукту кайра калыбына келтирүүдө да бул укалоонун орду чоӊ. Байыркы Тибетте бул ыкма жашыруун колдонулуп, ыкмалары башкаларга үйрөтүлгөн эмес. Эми гана Европа жана башка өлкөлөрдө популярдуу болуп жаткан кези. Мен былтыр Кытайга барып, атайын окуудан өтүп үйрөнүп келдим. Укалоонун бул түрүнүн Ошко келгенине бир жыл боло элек.
От менен укалоонун өзгөчөлүгү:
-Башка укалоолор сыяктуу кол менен жасалбайт. Ошол себептен «от менен укалоо» эмес «жылуулук терапиясы» деп айтканыбыз туура. Бул ыкманы оорубаган адам оорулардын алдын алуу максатында алса жакшы болот.
Бир жолку терапиядан эле жакшы жыйынтык болот
- Укалоонун бул түрүн биринчи жолу алганда эле жакшы жыйынтык байкалат. Ошол себептен бул ыкмага келген адамдардын саны көп. Бир курстук дарылануу 10 күнгө созулат. Бирок адамдардын ден соолугуна, жаш курагына, дене түзүлүшүнүн өзгөчөлүгүнө, оорусуна карап 10 күндүк стандарт өзгөрүшү мүмкүн.
"Сүлгүлөрдүн курамын кытайлар жашырып келишет"
- Атайын сүлгүлөрү болот, Кытайдан буюртма менен алдыртабыз. Сүлгү таза пахта кебезге дарылоочу каражаттарды кошуп жасашат. Бирок анын курамын кытайлар толук айтпай сыр сактап келишет.
Дарылоонун жолдору:
Алгач адамдын денесине тийиштүү майларды жана дары чөптөрдөн, тамырлардан жасалган суюктукту денеге сүйкөйбүз. Андан соӊ атайын сүлгүнү да дары чөптөрдүн кайнатылган суюктугуна салып, нымдаштырып алып адамдын үстүнө жабабыз. Эгер дары чөптөрдүн кайнатылган суусу жок болсо сүлгүлөрдү ысык сууга эле салып жакшылап сыгып колдонгонго да боло берет. Сүлгүгө медициналык спиртти куюп от жагабыз. Дене ысып, тери ачылып, сүйкөлгөн дары чөптөр денеге кирип иммунитетти көтөрө баштайт. Ысыкка чыдамдуу адамдар болсо укалоонун убактысы 20 мүнөткө чейин созулат. Канча убакытта күйгүзүп, канча убакытта өчүрүп туруунун эрежелери бар. Ар бир кардардын температурага чыдамдуулугуна жараша укалоо колдонулат. Убактысы бүткөндөн кийин сүлгүлөрдү алып, денеге ар кандай чөптөрдөн жасалган бальзамды сүйкөп коебуз.
"Тажрыйбаны ар тараптан өнүктүрүүгө аракет кылам"
- От менен укалоо, чыгыш укалоолору, гуаша, ийне саюу деген укалоолорду Пекин шаарындагы «Чыгыш медицинасы» аттуу академиядан окуп, үйрөнүп келгем. Андан сырткары Кыргызстандагы белгилүү Медер Итибаевден чыгыш чекит массажы боюнча окудум. Кытайдан кесипкөй укалоочулар келип сабак өтүп кетишкен, ага катышып тажрыйбамды жогорулаттым. Орусиядагы Укалоочулар федерациясынын вице-президенти Галагуза Владимир Николаевичтен манолин укалоосу боюнча сабак алдым. Булардан сырткары Бишкектеги жана Оштогу бир топ окуу курстарда билим алгам. Москвадагы укалоочулардын ассоциациясынын президенти Влад Мелниктен классикалык массаждын банка коюу, бал менен укалоо түрлөрүн өздөштүрдүм. Укалоонун түрү көп, анын баарын бир эле Кытайдан же Орусиядан үйрөнүп алгым келбейт. Кайсыл өлкөдө кайсы түрү мыкты колдонулса, ошол жакка барып окууга аракет кылам.
Кайсы ооруларга пайдалуу:
• Суук тийгенде;
• Муун ооруларына, кол-буттун какшап жылыбаганына (артрит, артроз, полиартрит);
• Остеохондроз менен уйкусуздуктун баа жеткис дабасы;
• Иммундук системаны бекемдейт;
• Грыжа;
• Радикулит;
• Куяӊ ооруларына;
• Баш ооруга;
• Кулак ооруга;
• Беттеги тери ооруларына;
• Көздүн көрүүсү начарлаганда;
• Нервди тынчтандырып, чарчоону жөнгө салат;
• Ашыкча салмактан жабыркагандарга да аябай пайдалуу.
Кимдерге болбойт:
• 13 жашка чейин балдарга жасалбайт. Андан улуулар бул ыкманы аларда алгач дарыгердин көзөмөлүнөн өтүүсү зарыл;
• Жүрөк, кан тамыр ооруларына;
• Кан басымы жогоруларга (гипертония);
• Кош бойлуу аялдарга;
• Дене табы көтөрүлүп турганда;
• Онкологиялык оорусу барларга;
• Ар бир эле оорунун өтүшүп кеткен учурунда;
• Дененин бир жери кесилип сакая элек болсо же кандайдыр бир тери оорулары жана башка жараты бар учурда;
• Астеомиелит, остеопороздорго жана башка ооруларга кабылгандарга мүмкүн эмес;
• Спирттик ичимдиктерди ичкен жана наркотикалык заттарды колдонгондорго да бул укалоону жасабайбыз.
Уулбү Каныбекова
Жалгыз бой эне Саадат Мурзакулова: "Баламды жыландан коруп жатып уктайм"
Понедельник, 03 Декабрь 2018 04:11 Автор Бекмурат
Тагдырдын оор сыноосуна кабылып, элден жардам күткөн жарандарыбызды гезитибиздин ар бир санына берүүгө аракет кылып келебиз. Бул жолку каарманыбыз Ноокат районунун Кыргыз - Ата айылынын тургуну болмокчу. Жалгыз бой эне кайдыгер карабаган инсандардан жардам сурайт.
Саадат Мурзакулова Ноокат районунун Кашкалдак айылынын тургуну. Орто мектепти аяктагандан кийин ала качуу жолу менен турмушка чыккан. Буга чейин эки турмуштан ажырап, учурда үчүнчү турмушунда. Эки турмушунан теӊ уулдуу болуп, тилекке каршы, эки баласы теӊ наристе мезгилинде эле чарчап калган. Учурда үчүнчү турмушун Ноокаттын Кыргыз-Ата айылынын тургуну Мамбет Исранов менен куруп, ортодо бир уулу бар. Бирок, жолдошу жашаган үйүнөн жылан чыгарын билгенден кийин үй-бүлөсүн таштап, борборго кетип калган. Учурда уулун жалгыз чоӊойтуп жатат. Кайрымдуу инсандар, күнүмдүк тамак - ашына болсо да жардам берүүнү каалагандар 0774 259554 телефон номуруна байлаӊышсаныздар болот.
Саадат Мурзакулова:
«Апамдан айрылгандан кийин өзүмдү таштап салдым»
- Yй-бүлөдө эки бир туугандын кичүүсүмүн. Менден улуу бир агам бар. Мындан үч жыл мурун апам каза болуп калгандан кийин өзүмдү таштап салдым. Депрессия болдумбу, апамдын жоктугун көтөрө албадымбы, айтор, ден соолугум жабыркап, көп жолу дарыландым. Азыр Кудайга шүгүр, абалым жакшырып бара жатат. Жалгыз колдоп- таярым апам болчу. Аны жоготконум өтө оор келди мага. Эч ким апасын жоготпосун. Жолдошумдан жаман сөз уксам да апама чалып, көӊүлүмдү жубатчумун. Жолдошум менен балам боюмда экенинде урушуп кетип, үйгө кетип калган элем. Балам жети жашка толгонго чейин апамдын колунда жүрдүк. Мен Ноокаттагы төрөт үйүндө пол жуугуч болуп иштедим. Баламды апам чоӊойтту. Апам каза болгондон кийин айла жок кайнагама өзүм келип «жолдошум менен жараштырыӊыз» дегенмин. Ата-энем жок, ал жерде жалгыз агама жүк болгум келбеди. Андан бери үч жыл өттү. Жолдошум үйдөн жылан чыгарын билгенден кийин бизди таштап кеткен. Бир туруп Бишкекте деп угам, бир туруп Ошто экен деп угам. Баласына телефон чалып сүйлөшүп турат. Азыр кайра келип жашайм десе кабыл алам. Анткени, баламдын атасыз чоӊоюусун каалабайм. Эркек балага атанын тарбиясы суудай керек экенин жакшы билем.
«Өзүӊ иштеп акча таппайсыӊбы дешти…»
- Сиздерден мурун теледен келип тартып кетишти эле. Аны көргөндөрдүн көпчүлүгү «алты саныӊ аман экен, өзүӊ иштеп акча таппайсыӊбы?» дешиптир. Ден соолугум жакшы маалында 7 жыл төрөт үйүндө иштегенмин. Тилекке каршы, апамды жоготконумдан кийин ден соолугум начарлап, иштей албай калдым. Муздак сууга колумду сала албайм. Жогорку билимим болбогондон кийин пол жуугуч болуп гана иштей алат экем. Кудайга шүгүр, элден айланса болот. Жардам беришет. Жалгыз тилегим баламды жакшы шартта чоӊойтсом экен дейм. Эртеӊ мени багуучум да ушул болот эмеспи. Кээде окуу куралдарын толук алып бере албай калганыма ичип ачышат. Өзүм иштеп турганда эч нерседен кем кылбайт элем деп калам.
«Баламдын жөлөк пулу менен жашайбыз»
- 22-октябрь күнү болуш керек, так эсимде жок… Yйдөн жылан чыкты. Биз сыртта жүргөнбүз, балам экөөбүз кирсек биз отурчу жерде жатыптыр. Балама зыяны тийбесин деп дароо эшикке көтөрүп чыгып ыргыттым. Баламды ойлогонумда жыландан коркконум да эсимден чыгыптыр. Yй жылыса эле чыкчу болуп алды. Өзүмдөн эмес, баламдан корком. Али жаш, келечеги алдыда, зыян тартып калбаса экен дейм. Түнү уктап жатканда чыкпаса экен деп кооптоном. Баламды коруп, кучактап жатып уктап калам. Башка жакка көчөлү десек үйүбүз жок. Жаман болсо да жашаган тамыбыз деп тырышып отурам. Туугандарым «ун сээп кой, сен жамандык кылбасаӊ, ал да тийбейт» дешкенинен, алардын сөзүнө ишенип ар жерге уун сээп алып жашап жатам. Баламдын жөлөк пулу айына 810 сом, ошону менен жан багам. Максатым, үйүмдү айлантып тосуп, үстүн жаап алсам жакшы болот эле. Эски там болгондуктан көп жарака кеткен, кышында ал жерлерден шамал кирип, үшүп калабыз.
Шазаада Аттокурова, Кыргыз-Ата айыл өкмөтүнүн социалдык маселелер боюнча башкы адиси:
«5 жылдан бери айыл өкмөттөн жардам алып келет»
- Саадат Мурзакулова биздин айылга келин болуп келген. Жолдошу борборго иштегени кеткен бойдон каралашпай койгонун өзү айтып калат. Саадаттын айтымы боюнча күйөөсүнүн мүмкүнчүлүгү чектелгендиги үчүн айына 3400 сом жөлөк пул алат экен. Аны Бишкекке кетип жатып аялынын үй-тиричилигине жумшоосуна ишеним кат берген. Мындан сырткары баласынын жөлөк пулу менен айына 4200 сом жөлөк пул алат. Социалдык маселелер боюнча бөлүмүнөн атайын комиссия түзүлүп, аялдан кабар алып турабыз. Беш жылдан бери айыл өкмөттөн ар кандай жардам алып турат. Кышында көмүр түшүрүлөт, күнүмдүк тамак-ашына каралашып турабыз. Турмуш- шарты орто. Учурда аялдын да, баласынын да ден соолугу канааттандырарлык.
Бактыгүл Калдарбай кызы
Дастан Кадыркулов: «Америкада балдарды уруп тарбиялай албайсыӊ»
Понедельник, 03 Декабрь 2018 04:08 Автор Бекмурат
«Журтташтар» рубрикасын даярдоо менен чет жерде эмгектенген кыргыз жаштарын көрүп көп суктанам. Ар кимиси өз өзгөчөлүгү менен таӊ калтырат. Бүгүнкү менин каарманым өзүнүн өжөрлүгү менен таӊ калтырганын айткым келет. Анда өжөрлүк ийгиликке жетүүдө ачкыч болуп берген, Америкада ийгиликтүү иштеп жаткан кыргыз жигитин тааныштырабыз.
«Америкалыкты көрүп калсам токтотуп алып сүйлөшөм деп аны жадатып жиберчүмүн»
-Дастан, айтсаӊыз, АКШга сизди кандай тагдыр жетеледи, кепти ошондон баштасаӊыз.
-Мен кичинекей кезимден Америкага барам деп кыялданып жүргөндүктөн, ар дайым ар түрдүү мүмкүнчүлүктөрдү издеп жүрчүмүн. Ал үчүн өзүмдү дагы даярдап, жогорку окуу жайында окуп жүргөндө кошумча атайын англис тили боюнча окуу курстарына барып, тил үйрөндүм. Студенттик күндөрүмдө Америкага келиш үчүн ар кандай конкурстарга да катышчумун. Бирок, негедир ийгилик жылмайбай, өтө албадым. Көчөдөн америкалык кишини көрүп калсам токтотуп алып сүйлөшөм деп аны жадатып жиберчүмүн. Айтор, АКШга келем деп ошентип көп аракет кылдым. Анан окууну бүтүп, иштеп жүргөн кезде мүмкүнчүлүк жаралып калды, ошону колдонуп 2010-жылы окууга келе бердим.
-Бул жакта эмне жумуш кылчусуз, кесибиӊиз кандай эле?
-Кесибим – финансы-кредит адистиги. Ош мамлекеттик университетинин Бизнес жана менеджмент факультетин бүтүргөм. Жогорку окуу жайды аяктагандан кийин Өзгөн шаарында ар түрдүү банктарда иштеп жүрдүм. Алгач АУБ та иштедим, кийин АКБ «Кыргызстанда», анан бир жылга жакын биринчи микрофинансылык компанияда кредиттик эксперт болуп иштедим.
«Кыргызстанды интернеттен көрүп, «ушундай кооз өлкө барбы» деп таӊ калышат»
-Америкалыктарды таӊ калтыра албайсыӊ дешет го, сизди Америка эмнеси менен таӊ калтырды?
-Америкалыктарды таӊ калтыра албайсыӊ дегенге жеке мен кошула албайм. Себеби, америкалыктардын көпчүлүгү кызыгып «кайсы жактан болосуӊ» деп көп сурашат. Кыргызстан десем Курдистан, Казакстан деп адаштыра беришет. Анан көчмөндөр оюну (nomadgames) деп Google дан жазып издегиле деп койсом, издеп, окуп, көрүп биздин оюндарды, каада-салттарды көрүп алышып аябай таӊ калышат. Ушундай кооз өлкө барбы, такыр укпапмын дешет. Америка мени тазалыгы, мыйзамды сыйлагандыгы, адамга болгон мамилеси, элинин активдүүлүгү жана башка көптөгөн жакшы жактары менен таӊ калтырды.
«Түрмөдө отуруп чыккан адамдардын кайра коомго аралашып кетүүсүнө жардам беребиз»
-Жаӊыдан барганда туш болгон кызыктуу окуялар көп болсо керек…
-АКШга жаӊы келген кезде көп эле кызыктуу окуялар болгон. Башында акча аз болгондуктан, 10 доллар төлөп каалашынча тамак жей бере турган ресторандарга барып тамактанып жүргөм. Азыр ойлосом аябай көп барчу окшойм (күлүп).
-Учурда эмне менен алектенесиз?
-Азыр Нон профит же болбосо биздин тилде бейөкмөт уюм сыяктуу ишканада эмгектенем. Башында эсепчи болуп киргем, анан бир аз убакыт өтүп, каржы менеджери болдум. Түрмөдө отуруп чыккан адамдардын кайра коомго аралашып кетүүсүнө жардам беребиз. Ар кандай кесиптерге үйрөтүп, ишке кирүүсүнө шарт түзгөн мекеме десем туура болот.
-Билишимче үй-бүлөӊүз менен ал жакта турасыз, балдарыӊыз бала бакчага барабы же кичинекейби? Негизи эле Америка балдар, бөбөктөр үчүн кандай кадамдарды жасашат?
-Yй-бүлөм менен Чикагодо турабыз. Келинчегим Нуржан англис тилинен окуу курстарына барат. Уулум Азамат 10 жашта, учурда 5-класста окуйт. Кызым Раяна 3 жашта, бала бакчага барат. Негизинен бул жакта балдарга аябай жакшы көӊүл бурулат. Аялдар кош бойлуу болгондон баштап, наристе төрөлүп - чоӊойгонго чейин өздөрүнүн тартиби боюнча текшерип көзөмөлдөп турушат. Анан дагы балдарга мектепте ата-энеӊер же кимдир бирөөлөр коркутуп же урса, 911ге (милиция) чалгыла деп көп үйрөтүшөт. Ошондуктан биздегидей уруп тарбиялаганга болбойт.
«Өзүбүздү Кыргызстанда жүргөндөй эле сезебиз»
-Американын кайсы штатында иштеп жашайсыз, ал шаардын өзгөчөлүгү, жашоо шарты, калкы тууралуу айта кетсеӊиз.
-Учурда Американын Иллинойс штатынын Чикаго шаарында турабыз. Шаар өзгөчө кооздугу, тазалыгы, архитектурасы менен башка көп шаарлардан айырмаланып турат. Шаарда 3 миллионго жакын калк жашайт. Анан күн сайын ишке чет жактагы кошуна шаарлардан келген адамдарды кошкондо 4,5-5 миллионго жакындап кетет. Чикагодо жашоо-шарты жакшы, айрыкча башка шаарлардан айырмаланып, 5-6 кыргыз кафелери бар. 3 миӊден ашык кыргыз жашайт, өзүбүздү Кыргызстанда жүргөндөй эле сезебиз.
-Сиз сыяктуу АКШда окуйт элем, иштейт элем деген жаштарга кандай кеӊеш бере алат элеӊиз?
-Америкага келип иштейм, окуйм дегендерге, эгер чындап келгиси келгендер болсо жеӊди түрүнүп алып жакшылап аракет кылыш керек, калп эле аракет кылымыш болбой. Мага дагы көп жазышат, жолдорун сурашып, анан айтып берсем ошол боюнча жок болушат. Кичине аракет кылып көрүп, ар кандай шылтоо кылып токтотуп салышат. Кээ бирин элчиликте интервьюда төлөнүүчү 200 доллар чочутса, кээ бирин англис тилин окуп, тест тапшырып окууга тапшырганы чочутат. Көпчүлүгү бат эле виза чыга турган жолдорун издешет, андай жолдору жокко эсе. Эгер чындап келгиси келсе ар кимден сурап, интернеттен изденип, окууга даярданып, университеттер менен байланышып, жакшылап даярданышы керек.
Элира Чынтемир кызы
Ош облустук адмнистрациясынын маалыматына таянсак, 2017-жылы бир жыл ичинде эле Ош облусунун тургундары аш-той ѳткѳрүү үчүн жалпысынан 4 млрд. сомдон ашуун каражат сарпташкан. Ал эми болжолдуу эсеп менен жалпысынан ар бир жылы Кыргызстан аймагында аш-тойлорго 2 млрд. доллардан 3млрд. долларга чейин каражат жумшалат экен. Бул сумма биздин мамлекеттин бүтүндөй бир жылдык бюджетинин суммасына жана ѳлкѳнүн чет элдик фонддорго болгон учурдагы 4 млрд. доллардан ашкан карызына барабар экенин айтпасак да түшүнүктүү.
Кыргызстанда той өткөрүп, элден бата алуу максаты ар бир кыргыздын өмүрүндөгү башкы максат катары кабыл алынып калгандай. Ошондуктан, кандай болбосун, күтүрөтө элди чакырып, дасторкон жайнатып, ар кандай жөрөлгөлөргө да чыгым жумшап, той өткөрүү моюнга жүктөлгөн милдеттей эле сезилет. Анткен менен, өлкө экономикасы төмөн калкыбыздын реалдуу финансылык абалы көӊүл кубатарлык эмес. Буга Кыргызстандагы орточо айлыктын суммасы эле чоӊ далил. Алсак, улуттук статистика комитетинен билдиришкендей, өлкѳ боюнча орточо маяна 10-15 миң сомду гана түзөт. Бул сумма менен миллиондорду талап кылган тойду ѳткѳрүү таптакыр мүмкүн эмес. Анда биз дүӊгүрөгөн тойлорду кантип ѳткѳрүп жатабыз? Кеп учугун ушуга буралы.
Той өткөрүүгө кеткен каражат Кыргызстанда негизинен эки булактан келери айтылып жүрөт. Анын биринчиси – мигранттар, экинчи булак – микрокредиттер. Жан кейитерлиги – кээде той ээси бул эки булакты теӊ колдонгон учурлар да кездешет. Мисалы, Россияда керээли кечке бели түзѳлбѳй, таап келген акчасы тойго жетпей калса, айла жок кредит алгандар чекеден табылат. Микрокредиттер жагдайына кайрылсак, улуттук банктын изилдѳѳлѳрү боюнча дүйнѳдѳ 7 миңден ашуун микро кредиттик компания болсо, анын 360тан ашууну эле биздин ѳлкѳдѳ экен. Ал эми бүгүнкү күндө үстөк пайызы көп болгон микрокредитти өнүккөн өлкөлөрдүн калкы такыр албайт. Кредиттин эсебинен үйлѳнгѳн жаштардын көбү кайра эле Россияга бармай, эки-үч жыл кредиттен кутулуунун жолун издемейге түшүшөт. Ошентип, миӊдеген тагдырды калчап алган мындай айлампадан чыга албай жылдар өтөт, жаштык менен өмүр өтөт.
Аш-той көп, бирок жумуш жок
Өткөрүлгөн тойлорду карап, ошол эле үйлөнүп жаткан жаштардын арасындагы, алардын ата-энелери арасындагы жумушсуздук маселесин ойлонсоӊ, каӊырык түтөйт. Жумушсуздук маселеси Кыргызстанда курч турган маселе жана анын чечилиши жакынкы арада байкалбайт. Себеби ири же майда өндүрүш дагы деле жолго салынып, калыптанбай келатканы буга далил. Ушундан улам, жумуш издеп, башын кайда урарын билбей жүргөн мекендештерибиздин саны жылдан-жылга арбып барат. Ош шаарынын мэриясынын статистикасына таянсак, 2015-жылы шаардык миграция башкармалыгына 6566 адам кайрылган, анын ичинен 2055и жумушсуз деп катталган. Ал эми ишке орношууга кеңеш алуу үчүн 1.5 миңден ашуун адам кайрылган. 2015-жылы Ош шаарынан 3.5 миңге жакын адам Кыргызстандан сырткары, Россия Федерациясына, Түркияга жана Түштүк Кореяга чыгып кеткен.
Ар бир кыргызстандык жылына алты бет гана китеп окуйт
Кыргызстандыктар негизги кирешесин той-ашка жумшап жаткан учурда, башка ѳнүккѳн ѳлкѳлѳр кирешесинин басымдуу бѳлүгүн билимге жумшашат экен. Билим дегенде, биз сөзсүз эле жогорку билимди айткан жерибиз жок, а турмушта суроо-талабы бар кесипке үйрөнүү, бир жолу үйрөнүп гана отуруп калбай, квалификациясын улам жогорулатып туруу сыяктуу билимге, өзүн дасыккан, баасы жогору адис катары жетилтүү үчүн, б.а., өзүн тынымсыз өстүрүп турууга акчасын жумшашат. Өлкөнүн ар бир жараны өссө, кесипкөй адистердин саны көбөйсө, албетте, ал иштеген жер да гүлдөйт. Ар бир ишкананын, өндүрүштүн, тармактын иши алдыга жылса, мамлекеттин экономикасы да кубаттанат, элдин да жашоосунун деӊгээли жакшыра берет. Биздин коомдо бул система калыпка түшүп, бекем орной элек.
Ушундан улам, Кыргызстанда дегеле өзүн-өзү өстүрүү баалуулугуна көп маани берилбей жатканы өкүндүрөт. Өзүн өзү өстүрүү бир гана адистик багытта эмес, инсандык багытта да жүргүзүлүшү керек. Совет мезгилинде ар бир үйдө китеп текчеси боло турган. Ал кезде китеп дүкөндөрүнө, китепканаларда улам жаӊы жарыкка чыккан китептерге талап бар эле. Азырчы?.. Азыр китеп кармаган кишини да, китеп текчеде тизилген он чакты китеби бар үйдү да учуратуу кыйын. Айтканыбыз далилдүү болуш үчүн айрым фактыларды мисалга келтирели.
Европа союзунун статистикалык кызматынын (Eurostat) маалыматы боюнча Норвегияда бир жыл ичинде бир киши 18 китеп окуйт. Ал эми Кыргызстанда окулган китептердин бетин ар бир адамга бөлгөндө, бир жыл ичинде 6 беттен гана туура келет. Демек, ар бир кыргызстандык бир жыл ичинде алты гана бет китеп окуйт.
Буга китеп дүкѳндѳрүнүн, китепканалардын дарегин билбегенибиз менен, тойканалардын аттарын айттырбай билгенибиз да айкын далил. Кайсыл тойкана кайсыл жерде жайгашканын, кайсыл тойкана азыр заманбап экенин да жакшы билебиз. Тойкананын мартабасын – жогорку, ортоңку, тѳмѳнкү деп бөлүп алганбыз. Күзгѳ чейин тытынып иштеп, күздүн алгачкы күндѳрүн той сезону башталды деп ачып алабыз. Ашыкча ысырапкорчулук менен ѳткѳн тойлор биринен-бири кезек талашат. Ошондуктан, азыр Кыргызстанда бизнесмендер акчасын өндүрүшкө эмес, а тойкана, кафе-ресторанга салат. Себеби, суроо-талап аларга көп.
Баалуулуктарыбызды өзгөртсөк…
Ырас, биз той-ашты таптакыр тыюу салып, өткөрбөй коюу керек деп айтып жаткан жерибиз жок. Ашыкча чыгымга, ысырапкорчулукка бөгөт койсок, пайда гана тапмакпыз деген эле ой. Тойлор өтсүн, жакшылыктар белгиленсин, бирок ал жашообуздагы башкы максат болуп, тапкан каражатыбызды жалмап, алтургай, карызга башыбызды батырбасын!
Учурда аш-тойлордогу ысырапкорчулукка каршы күрөш коңшу ѳлкѳлѳрдө да жүргүзүлүп келет. Ɵзбекстан менен Тажикстан акыркы убактарда тойлорду ашыкча ысырапкорчулук менен ѳткѳрүүгѳ мамлекеттик деңгээлде тыюу салышты. Ушул сыяктуу эле чектѳѳлѳрдү Ош облусунун айрым бир райондорунда да кабыл алышкан. Ал аймактарда аш-тойлорго көп сумма жумшалып, ысырапкорчулук боло турган болсо, 25-30 миӊ сом айып пул тѳлѳшүп, аксакалдар сотунун алдында жооп беришкен.
Жыйынтыктап айта турган болсок, маселени ушундай тыюулар менен чечүү керекпи же коомдук аӊ-сезимди, баалуулуктарыбызды, өнүгүү багытыбызды башка нукка өзгөртүшүбүз керекпи – бул бүгүнкү күндө ар бир кыргызстандыктын өзүнүн жеке маселеси бойдон калууда.
Айжамал Түгөлбай кызы
Жазгүл Эркинбек кызы: Күн чыгыш өлкөсү тазалыгы, технологиялык жетишкендиги менен таӊ калтырды
Вторник, 27 Ноябрь 2018 04:36 Автор Бекмурат
Жаштар өлкөнүн келечеги. Чет жерде окуп эмгектенип жүргөн идиректүү жаштарды көргөндө эртеӊки күн үчүн кубанасыӊ. Кыялдар орундалат же болбосо бала кездеги кыялы кандай орундалганын «Журтташтар» рубрикасынын бүгүнкү коногу Жазгүл Эркинбай кызы айтып берет. Ал учурда Япониянын Наха шаарында окуп, эмгектенет.
«Окуучу кезден чет тилге кызыкчумун…»
-1994-жылы Алай районунун Кабылан-Көл айылында төрөлгөм. Балалыгым, мектеп курагым атыр жыттуу таза абасы бар тоо койнунда өттү. Мектепте окуп жүргөн кезде эле тилге кызыгып, орус тилин жакшы окуп бүткөм. Кийин окууга тапшыраарда япон тили кандай тил, эли, маданияты кандай болду экен деген кызыгуум менен 2012-жылы Ош мамлекеттик университетинин эл аралык мамилелер факультетинин аймак таануу бөлүмүнө тапшырып, япон тили жана маданияты боюнча жогорку билимге ээ болдум.
«Чет жерден билим алуу бала кезден кыялданган максаттарымдын бири»
-Негизи көпчүлүк жогорку окуу жайларында ички жана тышкы мобилдүүлүк боюнча студенттер чет жакка чыгып окуп келүүгө мүмкүнчүлүктөр бар. Ошол сыяктуу биздин факультетке да чет өлкөдө окуп, билим алууга атайын программалар келип турат. 2015- жылы Бишкектеги "Жапан стайл" деген компаниядан бизге Японияга япон тилин жана маданиятын окутуп-үйрөтүү институтуна кабыл алуу боюнча кат келген. Ошондо мен сыяктуу бир топ студенттер жазылганбыз, эки ирет экзамен тапшыруудан соӊ маектешүү болду. Соӊунда 5 студент күн чыгыш өлкөсүндө билим алуу бактысына ээ болдук. Албетте, чет жерден билим алуу бала кезден кыялданган максатым. Андагы кубанычымды азыр сөз менен айтып жеткире албайм.
«Наха эл аралык аэропортунда эмгектенем»
-Ошентип 2015-жылы Окинава префектурасынын борбору Наха шаарында билим алып баштадым. Аталган шаар экинчи дүйнөлүк согуштан кийин АКШ тарабынан оккупацияланган шаар болгон. Бирок, кийин туткундан чыгып Японияга кайра кошулган шаар болгону менен али күнчө Американын базалары бар, америкалыктар да көп. Негизинен шаар арал тибиндеги шаар. Шаардын аянты 2,227 квадрат метрди түзөт. Бир жарым миллионго жакын калкы бар шаар.
Окуп жатып, иштөөгө да мүмкүнчүлүк бар болчу. Андыктан Наха эл аралык аэропортунда ANA компаниясынын эл аралык бөлүмүндө котормочу болуп иштеп жүрдүм. Учурда окуумду бүттүм. Дагы да болсо жумушум аэропортто болмокчу. Азыр башка фирмага орношуп жатам. Мурункуга салыштырмалуу бир аз олуттуураак.
«Ар бир япон жараны тарбияны өзүнөн жана үй-бүлөсүнөн баштайт»
-Япон эли өтө жоопкерчиликтүү жана айтылган убадага бекем, чынчыл калк келерин ошол өлкөдө жашап, билим алып билдим. Алардын мыйзамды сыйлагандыгы жана мыйзам боюнча жашагандыгы мага көбүрөөк жагат. Ар бир япон жараны тарбияны өзүнөн жана өзүнүн үй-бүлөсүнөн баштайт. Ошондуктан аларда олуттуу көйгөйлөр жокко эсе. Себеби алар майда нерсеге дагы көӊүл бөлгөн адамдар. Биздин өлкөдө да жарандар ар бирибиз өзүбүздөн баштасак, мыйзамды сыйласак жакшы болот эле деп кыялданам. Дагы бир жагдай, Японияда коррупция деген түшүнүк жок. А бизде - Кыргызстанда ушул нерсе баарын артка тартат деп ойлойм.
Япония өлкөсү тазалыгы жана технологиялык жактан жетишкен шарты, кооздугу менен жакты. Ал эми таӊ калтырганы япон элдеринин көп жашагандыгы. Аларда орто жаш деп 70-80 жашты айтышат, улуулары 110-120 жашка чыгышат.
«Таштандыны адашып чыгарып алып, ал үчүн жазана төлөп жүргөм»
-Японияга келгенде көп кызыктарга туш болдум. Алгач келгенимде Окинава деген аралга бардым. Япон эли үчүн жөнөкөй көрүнүш болгону менен ушул нерсе да мени кыйла жүдөттү. Таштандыны алар бир жуманын ар бир күнүнө бөлүп коюшат. Бул күнү темир, бул күнү пластмасса, мына күнү шише буюмдар ыргытылат деп. А мен болсо кайсыл күнү кайсыл нерсени ыргытаарымдды билбей 5-6 айга чейин таштандыны адашып чыгарып алып, ал үчүн жазана төлөп жүргөнмүн (күлүп).
Анан япон элинде улууларды сыйлоо деген бар. Бирок, бизчилеп коомдук транспорттордо улууларга жаштар орун бошотуп беришпейт. Биринчи барган кезде ошентип улуу адамдарды көрсөм орундук бошотуп берип жүрдүм. Байкасам мени жаман көрүшөт. Көрсө алар өзүн ыӊгайсыз сезишет экен. Олтуруӊуз деп орундук бошотуп берсе ушунчалык эле карып калдымбы деп капа болушат. Ушул нерселерди азыр эстесем, мен үчүн кызык, күлкүлүү жагдайлар болуптур.
«Максатты туура коюп, алдыга умтулса баары болот»
-Негизи япон тилин билүү деӊгээли боюнча беш баскычтан турат. Биринчи жана экинчи баскыч өтө жогорку деӊгээлдеги баскыч болуп эсептелет. Ал эми мен өзүм ошол биринчи жана экинчи баскычтагы деӊгээлде сүйлөй алам. Албетте, бул деӊгээлге чыгуу да оӊой нерсе деп айткым келбейт. Бул үчүн мен күн-түн дебей окуп, билим алдым. Мен сыяктуу чет өлкөдө билим алам деген жаштарга да ушул нерсени айткым келет. Биз жогорку окуу жайында окуу менен келечектеги жашообуздун пайдубалын куруп жатабыз. Андыктан күн-түн дебей билим алуу заман талабы. Талбай аракеттенүү керек. Биринчи ирет ийгилик жылмайбаса экинчи, үчүнчү ирет да аракет кылып көрүү зарыл, болду деп таштап салуу болбойт. Максатты туура коюп умтулса баары болот. Албетте, башка бирөөнүн тилин үйрөнүү оӊой эмес.
Туулган жердин топурагы алтын дегенди инсан чет жерге чыкканда, мекенинен алыстаганда гана сезет, түшүнөт болуш керек. Японияда мен эки жыл билим алдым.Чынын айтсам, бул аралыкта Кыргызстанды аябай сагындым. Наныбызды, суубузду, ал тургай дем алган абасын да жыттагым келди. Анан албетте, ата-энеӊди, бир туугандарды сагынасыӊ.
Элира
Чынтемир кызы
Кыялбек Ташполотов: «Атам бизди жаштайыбыздан эле жетекчиликке тарбиялаптыр»
Вторник, 27 Ноябрь 2018 04:31 Автор Бекмурат
«Төрт тарабы төп келишкен, ар тараптан ийгиликтүү, бактылуу жашоого эмнелер арналса анын баары бул адамда бар. Тарбиясын көрүп ата-энесине ыраазы болосуӊ. Ишинин майын чыгара иштеген так, жоопкерчиликтүү жетекчи экени айтпаса да көрүнүп турат», бул жөн гана мактоо сөз эмес, бул инсан менен маектешүүдөн кийинки ар бир адамдын ага арнаган менчик мүнөздөмөсү. «Бейне» рубрикабыздын бул жолку коногу - Оштогу атайын оорукананын директору Ташполотов Кыялбек Жаныбекович.
Каарман тууралуу:
Ташполотов Кыялбек Жаныбекович 1978-жылы 29-майда Ош шаарында төрөлгөн. Yй-бүлөдө 10 бир туугандын бешинчиси. Атасы маркум Жаныбек Ташполотов өмүр бою ревизор болуп иштеп, балдарын тактыкка, жоопкерчиликке тарбиялаган. Орто мектепти жакшы окуп, өз күчү менен Ош мамлекеттик университетинин медициналык факультетине жогорку балл менен кабыл алынган. Жогорку даражадагы анестезиолог, реаниматолог. Жаш болсо да мыкты жетишкендиктери үчүн өкмөттүн сыйлыктарына ээ болгон. Учурда кандидаттыгын жактоону көздөп, илимдин үстүндө иштеп жаткан кези. Yй-бүлөлүү, 6 баланын атасы.
«Туугандар мени «атаӊа окшошсуӊ» дешет»
- Ата-энем Өзгөн районунун Жалпак-Таш айылынан болушат. Атам Ош шаарында ревизор болуп иштеп калгандыктан, биз Ошто төрөлүптүрбүз. Бирок атам бизди айылдын иштерин билип чоӊоюшсун, турмушка бышсын, кыргыздын нукура жашоосун башынан өткөрүшсүн деп каникул болор замат айылга алып барып койчу. Ал жакта чөп чаап, мал кайтарып, эгин карап, айыл турмушун толук көрүп өстүк. Атам 20 жылдай ревизор болуп иштеди. Андан сырткары көп жыл жетекчинин орун басары болуп эмгектенди. Өкмөттүн акчалары кайдан келип, кайда кетип жатканын жакшы билгендиктен, мамлекеттин акчасын жеген жетекчилердин жазаларын көргөндүктөн, «мамлекеттин казынасына, акчасына тийбегиле, алдабагыла, уурдабагыла. Эл менен мамилеӊер түз болсун» деп көп айтчу. Ойлосом атам бизди жаштайыбыздан эле жетекчиликке тарбиялаган экен. 2003-жылы оорудан улам каза болду. Биздин ийгиликтерибизди, ата тарбиясы менен иш алып барып жаткандарыбызды көрбөй калды. Туугандар, атамды жакшы тааныган кишилер мени «атаӊа окшошсуӊ» дешет. Ал эми апам көп жыл почта кызматкери болуп иштеген. Азыр төрүбүздүн көркү болуп ардактуу эс алууда.
«Орто билимди 3 мектептен алгам»
- Атам жакшы кызматта иштегендиктен балалыгыбыз жакшы көз ирмемдер менен өттү. 1986-жылы 1-класс болуп, Гагарин атындагы мектептин босогосун аттагам. Ал жерде 3-класска чейин окугандан кийин үй-бүлөбүздө адам саны көбөйгөнгө байланыштуу мамлекет атама Төлөйкөн кичи районунан 3 бөлмөлүү батир берген. Ал жакка көчүп кетип, окуубузду «Кыргызстандын 60 жылдыгы» мектебинде уланттык. Ал жерде 7-класска чейин окуп, анан Керме-Тоо мектебинде билим алып, окууну аяктадым. Кесип тандоодо медицина тармагына токтолуп, экзаменде жогорку балл менен окууга кабыл алынгам. Жогорку окуу жайды 2001-жылы аяктап, ошол эле жылы Бишкектеги дарыгерлердин билимин өркүндөтүү жана кайра даярдоо институтунда 2 жыл окуп, анестезиология жана реанимация боюнча клиникалык ординатурамды окуп келгем.
«Бир туугандарымдын ичинде таланттуулар көп»
- Yй-бүлөдө 10 бир тууганбыз. 4 уул, 6 кыз. Эки агам, бир эжем, бир иним, беш карындашым бар. Бир агам юрист, бир агам экономист, иним бизнес тармагында жүрөт. Эже, карындаштарым үй-бүлөлүү. Балдары, жолдоштору менен бактылуу өмүр сүрүп жатышат. Атам комузду аябай жакшы чертчү, кээде ырдап калчу. Ошондон уламбы, бир туугандарымдын арасында таланттуулар көп. Агаларым аябай жакшы ырдашат, аккордеондо, ямаха, пианинодо ойношот. Негедир мага ошондой талант буюрбаптыр.
«Балдарымдын жакшы маанайынан, күлкүсүнөн эс алам»
- 2006-жылы үйлөндүм. Келинчегим Жазгүл Сулайманова Кара-Суу районунан болот. 1-курста окуп жатканында эле таанышып, жылдызыбыз келишип үйлөнүп алгам. Аябай жакшы жердин кызы. 2-курс болгон кезинде эгиз төрөп, бала караш керек болуп окуусун токтотуп турганбыз. Азыр 6 балабыз бар. Чоӊдору - эгиз кыздарым 6-класста окушат. Келинчегимдин окуусун кайрадан уланттык, азыр студент болуп билимин жогорулатып жаткан кези. Менин жумушумду түшүнүп, үйдөгү тиричиликти кылып, 6 баланы татыктуу багып жатканына ыраазы болом. Жумуштан чарчасам бала-чакам менен бир дасторкондо отуруп, алардын жакшы маанайын, күлгөнүн көргөндөн сонун эс алам. Убактымдын көбү жумушума арналганы менен оюмда көбүнчө балдарымдын тарбиясы, билими, келечеги болот. Жакшы адам болуп чоӊоюшса экен деп көп ойлоном. Алардын билимине, кошумча сабактарына жакшы маани берем. Музыка жакшы нерсе го, эгиздеримдин бири комузга, бири скрипкага барат. Ал эми уулум спорт боюнча машыгат. Андан кийинкилери кичинекей.
«Күндүзү да, түнү да иштеген учурлар болду»
- 2003-жылы облустук оорукананын анестезиология жана реанимация бөлүмүнө врач-дарыгер болуп жумушка кирип, ал жерде 2012-жылга чейин иштедим. 2012-жылы бул жерге Абдымомунов Токтомамат Сапарович жетекчи болуп келип, мени орун басарлыкка чакырган. Ал киши өтө билимдүү, иштин көзүн билген, үлгүлүү жактары көп адам эле. Андан тажрыйба топтоп калуу, тарбия алуу максатында сунушун кабыл алып, бул жакка орун басар болуп келгем. Ошол эле убакта облустук оорукананын анестезиология жана реанимация бөлүмүндө түнкү кезекке күзөтчү дарыгер болуп иштегем. 2014-жылы Токтомамат Сапарович катуу оорудан улам көз жумду. Ордуна 9 ай милдетин аткаруучу болуп иштедим. 2015-жылы июль айында жетекчилик кызматка дайындашты. Мына ошондон бери директорлук кызматты аркалап келе жатам.
Учурунда дүӊгүрөп, жалаӊ гана атка минерлер дарыланчу бул оорукана бир кездерде сынын жоготуп, каралбай, адам баспай жаман абалга келген. Аны маркум Токтомамат Абдымомунов бир аз алдыга сүйрөп келе жатып, оорудан улам каза болуп кете берди. Ал эми азыркы учуру көз кубантарлык. Дарыланат элем деп оорукананын эшигин каккан бейтаптар батпай, кезегин күтүшүп, убакыт санап калган учур.
«Токтомамат Сапаровичтен көп тарбия алдым»
- Токтомамат Абдымомунов жетекчи болуп келгенде бул жер такыр каралбай калган эле. Дарыланууга эч ким келбей, жумуш системасы, оорукананын ичи, сырты баары өтө начар абалга келип калган экен. Токтомамат Сапарович көп жерге сөзү өтүмдүү, абройлуу киши болгондуктан Ош-Жалал-Абадды калыбына келтирүү дирекциясынан бир аз каражат бөлдүрүп оӊдоп-түзөө иштерин баштаганбыз. Ал кишиден көп тарбия алдым, менеджерликти, жакшы жетектөөнү үйрөттү. Азыр кудайга шүгүр, акырындык менен алдыга жылып, өзү каражат таап, өзүн камсыздаган абалга жетип калдык. Алдыда дагы чоӊ пландарыбыз бар. Эӊ алдыӊкы ооруканалардын катарына жетүүгө аракет кылабыз. Кызматты ишенип тапшыргандан кийин элдин ишенимине ээ болуубуз керек.
Уулбү Каныбекова
Фото: Сыдык Токонов
(Айрым сүрөттөр каармандын жеке архивинен алынды)
Кызсайкал Кабылова, чач боюнча адис:
«Пирофарез- чачка экинчи жашоо тартуулайт»
- Чачты от менен дарылоо ыкмасы пирофарез деп аталат. Жалпак тил менен айтканда чарчаӊкы чачтарга экинчи жашоо тартуулоо десек болот. Бул ыкма Индиядан келген. Бул ыкманы алар көп колдонгондуктан чачтары ар дайым кулпуруп, жаш, жылтырап узун болот. Фенге, күнгө, чачты тармалдаткан, түздөгөн электр буюмдарына күйгөн жана чач жасалгалоодо колдонулган ар кандай ача катыруучу химиялык каражаттардан жабыркап түшө баштаган, өӊү бузулган, кургап сына баштаган чачтарга бул процедура аябай жардам берет. Керексиз чачтарды алып чыгып, калган чачтарды дарылап калыбына келтирет. Чачтын бат өсүүсүнө көмөк көрсөтөт.
Эч кандай зыяны жок:
Боелгон, сары түскө күйгүзүлгөн, химияга салынган жана чачтын ар кандай түрүнө жасала берет. Бул процедуранын эч кандай зыяны жок жана аллергия бербейт.
Процедуранын этаптары:
1. Башты жакшылап жууп алабыз. Баштын терисинде эч кандай майланышуу калбашы керек.
2. Нымдаштыруучу маска жана курамында пайдалуу протеин, аминокислота, микроэлементтери, өсүмдүк майлары бар азыктандыруучу коктейл сүйкөп, башка жана чачтарга массаж жасайбыз. Масканы чачтын тибине карап колдонуу зарыл.
3. Спиртке малынган пахтаны кайчы менен кармап, аны күйгүзөбүз. Маскаланып турган чачтарды тарак менен аздан алып, кыска-кыска убакытка акырындык менен отко кактайбыз.
4. Акырында жылуу сууга жууп коебуз. Чач сүлкүлдөп, жылтырап, кайраттуу болуп, өӊүнө келип заматта өзгөргөнү билинет. Бул көрүнүш 2-3 айга созулат. Андан кийин кайра дарылатып туруу зарыл. Бул ыкманы үй шартында жасоого болбойт. Чач боюнча мастерлердин көзөмөлүндө гана жасоо зарыл. Процедуранын баасы 1000 сом.
Уулбү Каныбекова
Дайджест---------------------------------
ЖЕР ТИТИРӨӨ КАЙСЫЛ АЙМАКТАРДА, КАНЧА БАЛЛГА ЖЕТТИ
Среда, 18 Ноябрь 2015
Спорт
Мушкер Бусурманкул Абдибаит уулу: «Менин жеӊишим - бүтүндөй кыргыз элинин жеӊиши»
Маданият
Жеӊижок, Ниязаалынын изиндеги Саадабай Шабданов
Интервьюлар---------------------------
Бюджет, экономика жана өнөр-жай маселелери боюнча туруктуу депутаттык комиссиясынын мүчөсү Илгиз Капаров: «Кыргызстанды башка өлкө менен теӊей албайм»
Понедельник, 27 Август 2018
Сурамжылоо-----------------------
Ош шаарынын тазалыгына кандай баа бересиз?
Добуштардын саны:: 38
Билим берүү-----------------------
Доор жана басма сөз
Понедельник, 16 Ноябрь 2015
-
ЧЫҢГЫЗ АЙТМАТОВДУН ААЛАМЫ
Понедельник, 12 Декабрь 2016 -
Сарык оорусу
Понедельник, 11 Сентябрь 2017 -
Кесипти туура танда, бүтүрүүчү!
Понедельник, 23 Май 2016
-
Кыязбек Сакибаев деген врачтын адресин кайдан жазып коюңуздарчы сураныч
-
Ч.Айтматов жонундо дилбаян керек
-
Айтматов айтып буткус аалам деген темага барбы?
-
Рахмаат!
Ош шамы коомдук-саясий гезити
Толугу менен...