Ош шаары (320)
25-декабрда Ош шаардык Кеӊешинин XXIV сессиясы болуп өттү. Сессияга Ош шаардык Кеӊешинин төрагасы Жапарбек Ормонов,шаардын мэри Таалайбек Сарыбашов, вице-мэрлер, тийиштүү кызматтардын жетекчилери катышышты. Анда туруктуу депутаттык комиссиянын сунушу менен 15 маселе күн тартибине киргизилди. Депутаттар тарабынан жетекчилерге суроолор, сунуштар берилип, талкууланды.
Сессия шаар мэри Таалайбек Сарыбашов, төрага Жапар Туратовичтин бул жылы мыкты иш алып барган фракция жетекчилерин, депутаттарды ардак грамота менен сыйлоосунан башталды. Ошондой эле мэр өз сөзүндө президенттин, премьер-министрдин туура жүргүзгөн саясатынын натыйжасында бир канча алгылыктуу иштер жасалганын жана шаар бюджети 1 млрд 127 миӊден 1 млрд. 322 миӊге көтөрүлгөнүн айтып өттү.
“Мыйзам сакталбаган курулуштар бүткөн ченде да бузулат”
Алгачкы маселе Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө караштуу экологиялык жана техникалык мамлекеттик инспекциясынын Ош шаары боюнча башкармалыгы тарабынан аткарылып жаткан иштери жөнүндө болду. Жетекчиси Рысбек Юсупов аткарылган иштери тууралуу кыскача депутаттарга маалымат берди. Андан соӊ суроолорго өтүп, депутат Эсенбек Арзиев “учурда курулуш тармагында 36 фирма көп кабаттуу үйлөрдү куруп жатса, анын 26сынын иши сотто экен. Бул маалымат канчалык деӊгээлде чын?”деген суроосун узатты. Жетекчи Рысбек Юсупов “бүгүнкү күндө шаарда 36 курулуш жүрүп жатканын жана алардын 26сы тиешелүү уруксат кагаздарын албай, тийиштүү мекемелер менен макулдашпай курулуш иштерин баштаганы үчүн тергөө органдарына иштери өткөрүлдү”деп жооп берди. Депутат бул маселе көӊүл бурууну талап кыла турган жагдай экенин, эмнеге бардыгынин иши сотко өткөндүгүнүн себебин изилдөө керектигин жетекчилерге эскертип, курулуш тармагын көбүрөөк көзөмөлгө алуусун мэрден өтүнүп кетти. Шаар жетекчиси Таалайбек Сарыбашов: “Шаарга катуу тартип керек. Уруксат кагаздар курулуш иштерин жүргүзүүгө берилип, талаптар да коюлууда. Көпчүлүк компаниялар уруксат берилери менен талаптарды аткарбай эле курулуш иштерин баштап жибергенинин аркасында иш сотто каралууда. Ар бир мамлекеттик орган өз ишин кылып жатат. Курулуш иштерин токтотуп туруу боюнча биз тараптан сүйлөшүүлөр болгон күндө да компания ишин жүргүзө берет. Мындай өнүккөн өлкөлөрдө да катталат. Мыйзам сакталбаган курулуштар бүткөн ченде да бузулат”,- деп айтып, бардык курулуш талаптарга жооп бериши зарыл экенин белгиледи. Курулуш иштерин жүргүзгөн компанияларды, жарандарды соттон качпай, баарын тактап алып, анан гана ишин баштоого, улантууга чакырды. Депутат Жыргал Тажибаев жаӊы мыйзамдар боюнча мыйзамсыз курулган үйлөргө болгон айып пул аз, буга өзгөртүү киргизүүгө кандай сунуш бере аларын жетекчиден сурады. Жетекчи Жогорку Кеӊешке категориясына карап, айып пулдардын көлөмүн өзгөртүп берүү үчүн сунуш берилгенин билдирди. Бекболот Арзыбаев шаар ичиндеги бензин куючу жайлар боюнча иштер кандай жүрүп жатканына кызыкты. Юсупов шаардагы 40 күйүүчү май куюучу жайдын 28инин иши сотко өткөрүлгөнүн, сот кароосуз калтырып, учурда кайрадан сотко даярдалып жатканын билдирди. Депутат мыйзамсыз курулушту баштоого эч ким бара албастыгын айтып, “архитектура жетекчилери тарабынан колдоо көрсөтүүдөн улам мыйзам бузулуу болуп жатабы, тыкыр көзөмөл жүргүзүү керек” деген сунушун айтты. Ошондой эле депутаттар жеке компаниялар жакшы маяна төлөп, күчтүү юристтер менен иштешкендиктен сот иши көпкө созулганын, мамлекеттик ишканада иштеген юристтердин айлыгы аз болгондуктан юристтер келбей жатканына байланыштуу айлыкты жогорулатуу зарыл экендигине токтолушту. Мыйзам талаасында күрөшүүдө профессионал юристтерди тартуу керек деген сунуштарын беришти.
Камчыбек Мамбетов:
“Даярданбай келген жетекчилердин жоопкерчилигин кароо керек”
Экинчи маселе шаардагы муниципалдык аймактык башкармалыктардын иш мазмуну, аткарган иштери жөнүндө болду. Суроолорго жооп берүү үчүн МАБдар боюнча координатор БердигулСултанов келди. Депутат Акматали Мадаминов аймактардагы бир канча көйгөйлүү маселелер бар экендигин, алардын үстүнөн иштөө зарылдыгын билдирди. Султанов он эки муниципалдык аймак алтыга кыскаргандан кийин жетекчилерге дагы бир канча милдеттер жүктөлгөнүн, көйгөйлүү маселелер менен мыйзамсыз курулуштар боюнча күрөш жүргүзүп жатканын белгиледи. Акбарали Батыров Ош шаарынын жалпы аянтына кызыкты. Аймактык башкармалыктардын ишмердүүлүгүнө жооп берген Султанов жалпы аянтын кагаз жүзүндө депутатка берерин айтты. Батыров башкармалыктардын иштери көрүнүктүү болбой жатканын кошумчалады. Төрага Жапар Ормонов бул маселени кийинки сессияга калтыруу боюнча сунушту добушка коюп, көпчүлүк депутаттардын макулдугу менен кийинкиде каралмай болду. Ал эми Камчыбек Мамбетов жыйынга даярданбай келген жетекчилердин жоопкерчилигин кароо керектигин белгиледи.
Ипотекалык батирдин пайыздык көлөмү азайды
Күн тартибиндеги эӊ орчундуу маселе Ош шаардык Кеӊешинин 2016-жылдын 13-январындагы №311 "Ош шаарында ипотекалык шартта батирлерди берүү боюнча иш жүргүзүүдө аткарыла турган иштин тартиби, орундатуу жолдору жана финансылык механизмдеринин параметрлерин бекитүү жөнүндө" токтомунун тиркемесине киргизүү болду. Депутаттардын колдоосу менен суроо-жоопко кезек берилди. Мадаминов үйдүн 1 метр2 канчага бүтөөрүнө токтолду. Суроого Кутманалы Абдрахман уулу “350 долларга чейин бүткөрүүнү болжолдуу карап жатабыз. Ал эми мурунку берилген үйлөр 460 долларга чейин эсептелип берилген” деп кошумчалады. Депутат жеринен таанышууга барганда жашап жаткан жарандардын финансылык абалы оор болуп, тапкан айлыктарынын баары ипотеканы жапканга жумшалып жатканын белгиледи. Негизги сумманы азайтууга канчалык деӊгээлде мүмкүнчүлүк бар экенин сурады.
Учурда алган үйүнүн акчасын төккөнгө жашоочулардын капчыгы жетпей жатканын айтып, кошумча 6 пайызды жоюп берүү өтүнүчү менен бир канча тургундар депутаттарга кат жолдошкон. Сессияда алардын оюн угуш үчүн сөз берилди. Тургундар “үй берилгенде социалдык жактан жардам болот деп алганбыз. Азыр биз тескерисинче, кордолуп, жардамга муктаж болуудабыз. Кээ бирибиздин үйүбүздө нан болсо болот, болбосо жок. Тапканыбыздын баарын ипотеканы төлөгөнү жумшайбыз. Пайызын жоюп берүүӊүздөрдү суранабыз” деген пикирлерин билдиришти.
Депутаттар ишкана элге жеӊилдиктерди карап сунуш берүүсү керектигин айтты. Социалдык жактан колдоого муктаж болгондорго, мүмкүнчүлүгү чектелгендерге курулган үйдөн бекер батир берсе боло турганына токтолду. Абдрахманов: “Айрым категориядагы жарандар бекер үй алуу укугуна ээ. Ал эми каржылоо жагын учурда иштеп жатабыз. Лотерея билеттерди уюштуруу, гранттык каражаттарды тартып, бекер үйлөрдү куруунун аркасында акысыз батирлерди калкка берүү иштерин кароо пландалууда. Учурда ипотекага кошулуп жаткан пайыздар кийинки үйдү курууга жумшалат”, - деп билдирди.
Депутат Акылбек Турдубай уулу бүгүнкү күндөгү ипотекага үй алгандардын санына токтолду. 396 жаран ипотекага үй алганын, 113 жаран кечигип төлөп жатканын, 4 жаран төлөй албай иши сотто кароодо турганын Абдрахманов кошумчалады. Эсенбек Арзиев пайызды жоюу тууралуу сунушун киргизди. Пайызды жоюу ишкананы эч кандай артка кетүүгө алып келбей турганын белгиледи. Ал эми депутаттык комиссиянын сунушу 6 пайызды 5 пайызга түшүрүү болду. Ошондой эле 4 пайызга түшүрүү да сунушка кошулду. Пайызды жок кылуу сунушу колдоо тапкан жок. Ошентип 45 депутаттын 26сы 4 пайызга түшүрүүнү туура көрүштү. Натыйжада 6 пайыздык кошумча төлөм 4 пайызга түштү.
Кийинки каралган маселелер шаардагы көп батирлүү турак үйлөрдү үлүштүк куруунун тартиби жана шарттары, жарнак жана маалымат обьектисин орнотуу, жергиликтүү бюджеттен кошумча акчаларды бөлүү менен улантылды.
Алимбеков - Ардактуу атуул
Күн бою талкууланган маселелер, 24-сессия Ош шаарынын “Ардактуу атуулу” наамын ыйгаруу менен аяктады. Депутаттардын жашыруун түрдө добуш берүүсүнүн аркасында наам Кыргыз Республикасынын муниципалдык кызматынын мыктысы Алимбеков Давлет Каарыевичке ыйгарылды.
Жумагүл Кочкорбай кызы
Сыдык Токонов
Т. Сарыбашов: «Мыйзамсыз курулуштар тазаланат, кезек Ак-Бууранын жээгинде»
Вторник, 22 Октябрь 2019 05:27 Автор Бекмурат
Ош шаарынын мэри Таалайбек Сарыбашов эл менен жолугушууну баштады. Оштун алты МАБында болуп, ар бир жашоочунун арыз-муӊу менен катар мактоо-алкышын угуп кайтууда. «Мен мактоо угууга келбедим, шаардагы мекеме, ишканалардын жетекчилерин алдыӊарга алып келдим, кемчиликтерин айткыла, силер менен чогуу жоелу, мактай берсеӊер иштеп жатат экенбиз деп иштебей койбойлу» деп тамашалаган калаа башчысы калк көйгөйүн жеринде чечүүдө.
Ош – калкынын саны боюнча Бишкектен кийинки орунда турган шаар. Калаа калкынын саны 299 500дү түзөт. Ал эми расмий каттоодо тура элек жашоочулардын санын кошкондо 500 миӊден ашат.
«Мөмө-жемиш базарын шаар четине жылдырып, заманбап базарга айлантабыз»
Калаа башчы ар бир аймактык башкармалыктын жашоочулары менен жолукканда алгач аткарылып жаткан иштери боюнча маалымат берүүдө. Эӊ негизгиси элди көйгөйлөрдү ачык айтууга чакырып, жетекчилерге кемчиликтерин элдин көзүнчө билдирүүнү сунуштады.
16-октябрда Сулайман-Тоо муниципалдык аймактык башкармалыгынын жашоочулары менен жолугушуп, шаарда аткарылган иштер тууралуу маалыматтар берилип, шаар башчысы жашоочулардын суроолоруна жооп берди.
Жашоочулар негизинен канализация, ички көчөлөрдү жарыктандыруу, Сулайман тоосунун айланасына көӊүл буруу, автотыгын жана бала бакчага байланышкан суроолорду беришти.
Шаар мэри Т. Сарыбашов аталган башкармалыктын аймагындагы №30 бала бакчага 2020-жылы кошумча имарат курулаарын айтып, жарыктандырыла элек ички көчөлөрдү тез аранын ичинде жарыктандыруу тапшырмасын берди. Кийинки жылы “Бакыт үйүнүн” айланасы да оӊдолоорун билдирди.
«Ар бир жолугушуунун жыйынтыгы көзөмөлдөнөт»
- Мен жашоочулардын көйгөйлөрүн ачык укканы жолугушууларды өткөрүп жатам. Бардык маселени ачык айткыла. Өткөн жылы Сулайман-Тоо аймактык башкармалыгынын жашоочулары менен жолукканда айтылган 34 протоколдук тапшырма аткарылыптыр. Бир жыл ичинде айтылган көйгөйлөр канчалык чечилгенин карап жатабыз. Мына азыр Тешик-Таштагы базардын айланасындагы көйгөйлөрдү айттыӊар. Келечекте мөмө-жемиш базарын шаар четине чыгарып, заманбап базарга айлантабыз. Ал эми борбордук базар этнобазарга айланышы керек. Курулуш материалдарын саткан соодагерлер да жолго чейин чыгып соода кылганын токтотушу зарыл. Шаарды иретке келтирүү биздин негизги максаттарыбыздын бири. Тартип болуш керек. Ар бир берилген суроо, арыз жоопсуз калбаш керек”, - деди калаа башчы.
Жолугушуунун жүрүшүндө мектепте акча чогултуу иштери уланып жаткандыгы жана МАИ кызматкерлерине да нааразычылыктар айтылды.
Калаа башчысы өлкө башчысынын тапшырмасы менен коррупцияга каршы күрөш жүрүп жатканын баса белгилеп, мыйзам бузгандар сөзсүз жазага тартыла тургандыгын эскертти.
«Бул жерде айтылган убадалар аткарылбай калып кетпеши керек»
Таалайбек Сарыбашов андан ары жолугушуусун мекеме-ишканалардын жетекчилери менен биргеликте Курманжан Датка муниципалдык аймактык башкармалыгында улантты. Алгач МАБдын жетекчиси Венера Паизова жыл башынан аткарган иштери тууралуу баян жасады. Сөз соӊунда шаар мэринин «мыйзамсыз курулуштардын санын тактадыӊарбы?» деген суроосуна так жооп бере албай, кайрадан тапшырма алды. Андан соӊ мэр Ош шаарында аткарылып жаткан иштер жана алдыдагы пландар боюнча жашоочуларга кыскача маалымат берип, тургундардын көйгөйлөрүн укту. Элден түшкөн ар бир суроого жооп берип, тийиштүү жетекчилерге жеринде тапшырмаларды берди.
Жергиликтүү тургундар балдар аянтчасы, бала бакчанын жетишсиздиги, тазалык, жер маселеси боюнча суроолор менен кайрылышты.
«Курулуш революциясы токтобойт»
- Биз биринчиден, билим берүү тармагына көӊүл бурушубуз зарыл. Бала бакчалардын санын көбөйтүү максатында жергиликтүү бюджеттин эсебинен эки бала бакчанын курулушу жүрүп жатат. Бири Амир-Темирде болсо, 120 орундуу экинчи бакча сиздердин Курманжан Датка аймактык башкармалыгына курулууда. Быйыл пайдаланууга тапшырабыз. Жакында Жапалакта да бала бакчанын курулушу башталат. Буюрса, жыл сайын бюджеттен үнөмдөп муктаж болгон райондорго бала бакча куруп берүүгө аракет кылабыз. Курулуш революциясы токтобойт -деди шаар мэри.
Мындан сырткары мыйзамсыз курулуштарды алып салуу иштери уланаарын айтып, Ак-Буура дарыясынын жээги мыйзамсыз курулуштардан тазаланышы керектигин кошумчалады.
- Өзүӊүздөр билесиздер, мыйзамсыз курулуштарды тазалоого өзгөчө көӊүл бурулууда. Мен студент мезгилибизде билем, сабактан чыгып эле Ак-Бууранын жээгинде эс алчубуз. Азыр дарыянын жээгине түшүүчү жол таппайсыз. Буюрса, дарыянын жээги мыйзамсыз курулуштардан тазаланат. Прокуратура тарабынан эскертүүлөр берилүүдө.
Абдыкалык Кудайкулов:
«Шаар көркүнө чыгып, ачылып баратат»
- Шаар мэри Таалайбек Насирбекович эл үчүн кылган иши өтө көп. Мурун Ош шаарынын үстүн бир чүмгөт каптап тургандай сезилчу. Шаар көрүнчү эмес. Өзүбүз күбөбүз Кулатов кичи районунан баштады, шаар кооздоло түштү. Парда ачылып, шаарды шаардай көрө баштадык. Черемушки кичи районунда, Р. Абдыкадыров көчөсүндө жакшы иштер аткарылды. Мыйзамсыз курулуштарды тазалап, жашоочуларга мыкты шарттар түзүлүүдө. Сейил бактар түшүүдө. Мэр кандай иштеш керек экенин көрсөттү. Мындай мэр Кыргызстандын ар бир шаарына керек. 28-жыл болгон Кыргызстан өнүгүүсү үчүн Сарыбашовдой эл деп күйгөн, элге жакын жетекчилер керек деп ойлойм. Аксакал катары уулубузга батабызды, алкышыбызды гана айтып жатабыз. «Айткыла, мактабагыла, кемчиликтерди угууга келдим» деп элдин алдында жүзү жарык келип отурган жетекчини эми көрүп турам. Азамат!
Куштаркан Аматова, шаар тургуну:
«Көрө албастар бут тоспосо экен…»
- Мэр чынында жакшы иштеп жатат. Ишин колдоп, аз да болсо колубуздан келген жардамыбызды берүү биз, жашоочулардын милдети экенин унутпашыбыз керек. Албетте, «баарын мэр же болбосо өкмөт аткарат» деп отурсак алдыга жылуу болбойт. Бүгүн биз жашообузду бүт өкмөттө артып салдык. Ар бир жарандын мекен алдында өзүнүн милдети болушу керек. Ошол милдетибизди аткарсак жакшы болот эле. Аткарып жаткан иштерин туура пайдаланып, аз да болсо көмөк көрсөтүп турушубуз абзел. Башчыбыз шаар үчүн аткарып жаткан иштери токтобосун. Көрө албастар келип бут тоспосо экен деп эле тиленип отурам. Элдин рахматын гана алууда, буюрса келечекте эл үчүн дагы көп кызмат кылат деп ишенем.
Бактыгүл Калдарбай кызы
Фото: Сыдык Токонов
Өрттөнгөн “Аль Мансур” кафесинин иштешине жашоочулар каршы
Вторник, 22 Октябрь 2019 05:21 Автор Бекмурат
Массалиев көчөсүндө жайгашкан 17-үйгө уланган уйгур лагманы менен таанылган “Аль Мансур” кафеси 4-октябрдан 5ине караган түнү толугу менен күйүп кетип, шаардыктарды бир селт эттирди. Жашоочуларга коркунуч жараткан жана буга чейин бир топ көйгөй жаратып келген бул кафенин кайрадан ишин улантуусуна көп кабаттуу үйдүн тургундары нааразы болушууда.
Өрттүн чыгуусунун себептери жана келтирилген чыгымдар боюнча ӨКМнин Ош шаары боюнча башкармалыгынын башчысынын орун басары полковник Нуридин Шаматов маалымат берди:
“Өрт электр шаймандарынын эрежелерин так аткарбагандан келип чыккан”
- ӨКМнин Ош шаары боюнча башкармалыгынын борбордук байланыш түйүнүнө 2019-жылдын 4-октябрынан 5-октябрына караган түнү 00 саат 58 мүнөттө Ош шаарынын А.Масалиев кеӊ көчөсүнүн №17 дарегинде жайгашкан 4 кабаттуу турак үйдүн түндүк тарабында жанаша жайгашкан “Аль-Мансур” ашканасында өрт кырсыгы болуп жаткандыгы тууралуу маалымат келип түштү.
Ашкана турак үйдүн биринчи кабатындагы батирдин бөлмөлөрүн тамактануучу жайга өзгөртүп кошумча курулушу менен курулган. Ашкананын курулуш материалдары жеӊил конструкциядан курулган. Өрт болгон жерге биздин башкармалыктын №13 АӨККБнүн 1-2-бөлүмчөсү саат 01:00дө жетип барган. Андан сырткары №12 ӨККБдөн 2, №85 ӨККБдөн 1-бөлүмчөлөрү, ӨКМнин Ош облусу боюнча башкармалыгынын №102 ӨККБнөн 1 бөлүмчөсү жана “Куткаруу кызматы” кызмат көрсөтүштү. Өрт түнкү саат 02:37де толугу менен өчүрүлдү. Өрттүн кесепетинен турак үйдөн 21 жаран эвакуацияланды.
Жыйынтыгында ашкананын курулуш материалдары күйүп жараксыз абалга келген. Жалпы аянты кадамдап эсептөө менен болжолдуу 150 чарчы метр жери күйгөн. Өрттүн чыгуу себеби болжолдуу түрдө электр шаймандарын пайдаланууда эреженин бузулушунан (кыска туташуу), ал эми келтирилген материалдык чыгым такталууда.
Масалиев көчөсүндөгү 17-үйдүн башчысы Мастура Ибрагимова:
“Мындай тилсиз жоо болбойт деп эч ким кепилдик бере албайт”
- Биз бул жерге алгач 1992-жылы көчүп келгенде кафе эмес, мамлекеттик дүкөн болуп иштеп турган. Сатылып отуруп азыркы ээси Вахабдын жеке менчигине өттү. Ошол 1993-94-жылдары дүкөн кылып иштетем дегенде биз макулдук бергенбиз. “Аль Мансур” кафеси болуп иштеп баштаганына да 10 жылдан ашты. Бирок анда бизден уруксат алган эмес. Кафе болуп иштеп баштагандан бери канализация бат толо берип, бизге аябай маселе жаратты. Идиш-аяк бат-баттан жуулганы үчүн май болуп эле трубалар толуп калат. Yйлөрдү түтүн менен майдын жыты каптап турат. Андан сырткары үйдөн алдыга чыгарып курулуш курганда биздин эшиктин астынан өткөн арыкты тосуп калды. Жаан жааганда суулар агып кете албай көлчүк болуп калаар эле. Айтсак такыр көнбөгөнүнөн шаардык Кеӊештин төрагасына бардык. Ошондо гана 70 000 сом берип асфальттап алгыла дешти. Ал акчасы ушул үйдөн ары 2 метр гана жерге жетти. Жолдун калган жагы баягы эле көлчүк боюнча калды.
Кечээ архитектурадан келип “2017-жылы уруксат берген экенсиӊер” деди. Карасак Жамиля деген төрайым болуп жүрөт. Көп батирлерге башка эле адамдардын атын жаздырып кол коюп, документ кылып алыптыр. Кечээ күнкү өрттөн улам эч кимибиздин чыдамыбыз калбады. Таӊкы саат 4-5ке чейин эшикте нес болуп жүрдүк. Балдарыбыз жука кийимчен, өрттү көргөндөн кийин үшүгөнүбүздү деле билбей калыптырбыз. Эртеси ооруп, укол алып аябай кыйналдык. Мындай тилсиз жоо болбой коет деп эч ким кепилдик бере албайт. Мындай адам көп жашаган үйгө уланган кафелерди жаап салган эле туура.
Yйдүн жашоочусу Назира Алдакулова:
“Биздин атыбыздан жасалма документ жасатыптыр”
- Башка азаптарынын сырткары унаалардын тыгыны бир азап болот. Коляска сүйрөп бала бакчага баралы десек өтө алчу эмеспиз. Жолду тосуп салышат. Балдарды эшиктин астына ээн-эркин ойнотуп кое албайбыз. Бул жер архитектуралык жактан да кафе болуусуна мүмкүн эмес да. Кечээ архитектурадан адамдар келип 2017-жылы уруксат берген экенсиӊер. 6-батирдеги Акбаров Анвар деген кол коюп бериптир дейт. Ал 6-батир меники. 20 жылдан бери мен жашайм. Эч кандай Акбаров Анвар деген жашаган эмес. Документти да жасалма кылып уруксат алган экен. Тынбай түтүн болгон үчүн үйдү май аралаш түтүн каптайт. Сырты бат эле майланышып карайып кетет. Жашоочулар акча топтоп актап-сырдаталы десек топтогон каражатыбыз жетпей ызы-чуу салып отуруп ээсинен 35 000 сом алып актоо иштерине жумшаганбыз. Мына көп өтпөй эле үйүбүздүн кебетеси ушул болду. Кафе болуусуна каршыбыз, эми бизге же дүкөн ачам же бир ишкана кылам деп кат түрүндө жазып берип, мыйзамдын негизинде иш кылуусун талап кылабыз.
Yйдүн жашоочусу Шарипа Тарыхчиева:
“Мэриядан токтотулсун десе болбой оӊдоп жатышат”
- Дүкөн же башка офис кылса макулбуз, кафе кылып иштеткенге макул эмеспиз деп жаттык эле, өрт чыккандан бери дүкөн болуусуна да каршы болуп калдык. Жашоочулар аябай кыйын абалга туш келсе да бир жолу келип сурап койбоду. Түнү уктап жатсак эле балдар эшиктерибизди катуу такылдатып “тургула, үй өрттөнүп жатат” деп ызы-чуу салып жиберишсе өзүбүздү жоготуп койдук. Эмне кылып жатканыбызды билбейбиз, бири-бирибизди тааныбай да калдык. Ошондогу өзүмдүн абалымды айтпай эле коеюн, эртеси коӊшум медайым чакырып астма укол сайдырып жаным калды. Бул жерде көпчүлүгү жалгыз бой энелер. Мындай жоодо бизди колго алып, куткарууга чыга турган эркектер өтө аз. Тынч эле жашаганыбыз жакшы болуп турат. Мэрге ушул көйгөйлөрүбүздү айтканы барсак, жакшы кабыл алып, “жашоочулардын талабы биринчи орунда болот. Силер макул болбосоӊор эч кандай кафе болбойт. Токтотулсун” деген. Ошол архитектурадан келген адамдар да токтоткула деп кеткен. Алар кетери менен кайрадан оӊдоп-түзөөнү улантышууда.
Yйдүн жашоочусу Гүлмира Усманова:
“Кыздарым түтүн жутуп ойгонбой...”
- Катуу чарчагындыктан эрте эле уктап калыптырмын. Уулум иштен кечирээк келген экен, залда телефон чукулап отурса түтүн жыттаныптыр. Эмне болуп жатат деп биз уктаган бөлмөгө кирсе түтүн толуп калыптыр. “Апа, үй өрттөнүп жатат” десе чочуп турсам башым аябай ооруп калыптыр. Жанымда жаткан эки кызымды ойготсом, алар турбай шылкыйышат, түтүн жутуп өздөрүн жогото баштаган экен. Жаткан жеринен төшөгү боюнча эшикке көтөрүп чыктык. Кыздарым өздөрүнө келбей укол алдырттык. Азыр да кыйналып, ооруп жатышат. Кафе иштеп турганда балконго кир жая албайм. Жайдын саратан күнүндө да терезе ачып таза аба, шамал киргизе албайм. Айнек ачсам эле үйдү майдын жыты менен түтүн каптайт.
Вахаб Ибайдуллаев, “Аль Мансур” кафесинин ээси:
“Эл макулдук берсе кайрадан иштетебиз”
- Мэриядан ремонт иштери токтотулсун деп айткан. Азырынча залды бир аз иретке келтирүү иштери жүрүп жатат. Кечээ мэрияга өзүм барып келдим. «Эгер жашоочулар макулдук берсе иштете бер» дешти. Бүгүн аймактык муниципалдык башкармалыктын жетекчиси жана жашоочулар болуп жолугабыз. Ошол жерде маселе чечилет. Эл макул десе кайрадан эле уйгур ашканасы болот. Эл эмне десе ошол.
“Жашоочуларга коркутуулар болууда”
Жашоочулар өзүн кафенин администраторумун деп тааныштырган Алишер аттуу жигит “кафени жаптырсаӊар менден көрөсүӊөр” деп коркутуп жатканын да кошумчалашты. “Ал жигит администратор, кафеге тийиштүү чырлуу иштер болуп калса ошол бала пайда боло калат да, аны коргоп кирет. Маӊдайында аял киши турганына карабай сөгүнүп, коркутат. Бул үйдө туруктуу жашоочулардын басымдуу бөлүгү жалгыз бой энелер. Калгандары квартиранттар жана бир түнгө берилүүчү батирлер. Бизди ушул бир түнгө берилген батирлердин көптүгү да кооптонтот. Түнү ар кандай адамдар келип кирип кетишет. Бир жолу бир кызды көӊүлдөшү менен дагы башкасы кармап алып, подьезде бычакташканга чейин барышкан. Балдарыбызды кучактап, эч нерсе кыла албай отуруп калганбыз. Эртеси чыксак подьезд, эшиктер бүт кан болуп, аябай коркконбуз. Мэрден ушул маселе боюнча да жардам сурайт элек. Бир түндүк батирлерди да жок кылып беришсе жакшы болмок” дешти жашоочулар.
Уулбү
Каныбекова
Дагы эки айдан соӊ кычыраган кыш. Өлкө боюнча кышка камылга көрүлүп жаткан учур. Ош шаарынын кышка даярдыгы тууралуу вице-мэр Асылбек Топчубаев кеӊири маек куруп берди.
- Асылбек Аманович, алгач бүгүнкү күндө Оштун кышка даярдыгы кандай деген суроодон баштайын.
- Негизинен, кышка даярдануу жыл бою жүрөт. Бул токтотулбайт. Алсак, көмүр ташуу иштерин 100% биз аткарбайбыз. Ар бир кварталда бизге керектүү көмүр алабыз да, калган бөлүгү турат. Калганын кийинки кварталда ташытабыз. Ошондой цикл айлана берет да, жыл бою кышка даярдык жүрөт дегеним ушундан. Мисалы, «Жылуулуккамсыздоо» ишканасында бир сезонго жалпысынан 13 миӊ тонна көмүр керектелсе, бүгүнкү күндө биздин кампага дээрлик 12 миӊ тонна көмүр түшүрүлдү. Калган миӊ тонна көмүрдү атайын түшүрбөй турабыз. Себеби, сезондо кыш жеӊил болсо бизге ал миӊ тоннанын кереги жок болуп калышы мүмкүн. Кийинки жылга калтырып коебуз. Январь, декабрь айларында эле көмүрдүн жетер-жетпеси билинип калат. Эгер 100% даярданып алсак, кыш жеӊил болуп калса анда миӊ тонна көмүрдү кайра кайтарууга туура келет. Себеби, жайында турса көмүр күйүп калып сапатын жоготот. Кышка 90% даярбыз дегенибиз ушул. Негизи бүгүнкү күндө Ош шаары толугу менен даяр. Атүгүл атайын түзүлгөн комиссиясынын текшерүүсүндө түштүк аймагы боюнча Ош шаары биринчиликти алып, мактоого татыды.
- Калк ичинде кышка даярдык кандай?
- Бизде муниципалдык турак-жай коммуналдык башкармалыгы бар. Жылуулук электр борбору же «Жылуулуккамсыздоо» ишканасы күмөндүү болгон көп кабаттуу үйдү текшерүүнү аталган ишканага тапшырышат. Корутундуга ылайык муниципалдык турак-жай коммуналдык башкармалыгы өткөргөн ремонт иштерине кеткен чыгымдарынын 50%ын жашоочулар төлөшү керек. Мисалы, жер төлөдөгү элеватор бузулуп калган болсо жана дагы башка иштер. Бүгүнкү күндө бузулган жылыткычтар толугу менен оӊдолууда. Шаардагы ар бир көп кабаттуу үйүнүн жер төлөсү текшерүүгө алынат. Yстүбүздөгү айдын онунан баштап гидравликалык сыноо жүргүзүлүп башталды. Шаар боюнча үч-төрт жерде суу атып чыгып кетип, учурда оӊдоп-түзөө иштери жүрүп жатат. Сыноо учурунда суудагы басымды эки эсе көбөйтүп беришет. Себеби, жараксыз, чирип калган жерлерди суу жарып чыгып кетиши керек. Анан ал жери кайра оӊдоп-түзөлөт. Учурдан пайдаланып шаар жашоочуларына кайрылып кетким келет. Гидравликалык сыноо жүргүзүү боюнча массалык маалымат каражаттары аркылуу маалымат берилген. Андыктан ошол аралыкта үйдө болуп турууӊуздарды өтүнөбүз. Анткени, радиатордун чирип кеткен жерлеринен суу жарып чыгып кеткенде бизге кабар берип, оӊдотуп алышыӊыздар керек.
- Көмүр таӊкыстыгы болбойбу жана көмүр кайсыл жактан алынып келинет, баасы канча болот?
- Көмүр өндүрүүчүлөрдүн баары облуста жайгашкан. Ошондуктан көмүр камдоодо биз облуска көз карандыбыз. Шаарда көмүр казчу кенибиз жок. Андыктан облуска тапшырма берилген. КРнын биринчи вице- премьер министрдин катышуусунда штаб өткөрүлдү. Штабда монополияга каршы агенттигине, көмүр өндүрүүчүлөргө, жергиликтүү бийлик өкүлдөрүнө, губернаторго быйылкы жылга келишим түзгүлө деген тапшырма берилген. Мисалы, 5 сомдон же болбосо килограммы эки сомдон деп түзүлсүн, ошол боюнча көтөрүлбөсүн деген. Эми бул тапшырма канчалык деӊгээлде аткарылары көмүр өндүрүүчүлөр менен жергиликтүү бийликтин жоопкерчилигинде. Бирок, жогоруда айтканымдай, бүгүнкү күндө кампабызда 12 миӊ тонна көмүр түшүрүлдү. Буюрса, кыш ичи «Жылуулуккамсыздоо» ишканасында көмүр боюнча маселе болбойт. Мындан сырктары, Жылуулук электр борбору мазут менен иш алып барышат. Ал боюнча да тийиштүү келишим түзүлгөн. Мындан сырткары, элге көмүр даярдоо боюнча бүгүнкү күндө 15 көмүр сатуу пункту ачылган. 4 сомдон баштап 5 жарым сомго чейин сатыла баштады. Көмүрдүн таӊкыстыгы азырынча жок. Антимонополия жана көмүр өндүрүүчүлөр менен сүйлөшүүлөрдү жүргүзүп жатабыз. Көмүрдүн баасы кескин көтөрүлүп кетишин сөзсүз алдын алабыз.
- Оорукана, билим берүү мекемелеринде жылуулук берүү системдери кандай жана быйыл жылуулук качан берилет?
- Жогоруда аты аталган эки ишкана оорукана, билим берүү мекемелерине жылуулукту берет. Ош шаардык билим берүү башкармалыгы 6 мекемени гана жылуулук менен камсыздайт. Ага болгону 270 тонна көмүр керектелет. Бүгүнкү күндө ошол 6 мекемеге көмүр ташуу иштерин жүргүзүп жатышат. Калган 90 мекемени биздин ишканалар камсыздайт. Ал эми саламаттыкты сактоо тармагында жалпысынан 31 мекеме бар, анын алтоосун өздөрү камсыздашат. Буга 10 тонна көмүр керектелет. Жылуулук системине туташа элек мекеме-ишканалар да бар. Көпчүлүк ишканаларда ички туташтыруучу түтүкчөлөрү жок. Аны биз орнотуп бере албайбыз. Жылуулук берүүчү ишкана мекеме, турак-жайдын жер төлөсүнө чейин гана алып берет. Калганын өздөрү орнотушу керек. Бирок, алар өздөрү демилге көтөрүп чыгышы зарыл. Ошондо гана биз туташтырып бере алабыз. Быйыл Ош шаарында 25ке жакын көп кабаттуу үй жылуулукка туташкан эмес. Алар бүгүнкү күнгө чейин ички системин жасатышкан жок. Себеби, ал жерде жашоочулардын көпчүлүгү ижарага алып жашашат. Ал эми ички системин жасатуу үчүн ар бир үйдөн 30, 40 миӊ сомдой акча кетип калат. Аны ижарага жашагандар төлөшпөйт. Ошондон улам туташпай турушат. Ал эми жылуулук быйыл аба ырайынын өзгөрүшүнө карап беребиз. Аба-ырайы кескин өзгөрүп, суук түшкөн күндөн баштап берилет. Норма боюнча эгер орточо температура 8 градустан төмөн түшүп, суук беш күн кармалса жылуулук берилет деген атайын көрсөтмө бар.
-Маегиӊизге чоӊ рахмат.
Бактыгүл Калдарбай кызы
Кыштын камын жазда көр дегендей, кышка карата камылга бул жылы бир топ жакшы. «Буюрса, кышты кыштай күтүп алууга даярбыз. Быйыл оштуктар үшүбөйт»,-дейт Беделбай Кадырбердиев. 14 197 абонентти тейлеген, 715 жумушчусу бар «Жылуулук камсыздоо» муниципалдык ишканасынын кышка карата даярдыгы боюнча ишкананын жетекчиси менен азын-оолак кеп кылабыз.
Беделбай Кадырбердиев:
«Отказан дегенде капкара кепени элестетишчү»
- Мезгил талабы өзүбүздүн жерлерибизден чыккан арзан, сапаттуу көмүрдү алгыла деп далалат кылууда. Алай районун көмүрү, баасы, сапаты жагынан алда канча дурус. Мурда отказан десе капкара кепени элестетишкен, азыр мезгил менен жарышып отказандарыбыз да өзгөрдү, оӊдолуп-түзөтүлдү. Өзүбүздүн бюджеттин эсебинен ар жылы экиден откана куруп келатабыз. Бизди муниципалдык деп койгону менен өзүбүздү өзүбүз тейлейбиз. 112 көп кабаттуу үйдү караган ЖЭБди мамлекет камсыздаса, биз өзүбүздү өзүбүз карайбыз. Бизде 288 көп кабаттуу үй бар. Кыш айларында 715 жумушчу иштеген шаарда эӊ чоӊ ишканаларданбыз.
«Кышка карата даярдыкта Ош шаары алдыдабыз»
- Бишкекте чогулуш болуп, ошол жерде кышка карата даярдыкта Ош шаары алдыда экенибиз аныкталды. Анткени көпчүлүгү көмүр ала элек экен. Биз жылына 13 миӊ тонна көмүр алабыз. 11 миӊ тонна БСШ, 2 миӊ тонна БР маркасында.
Ишканабызга техникаларды алдык. Мурун кайсыл бир жакка көмүр жеткирерде же трубалар бузулуп калганда керектүү техникаларды ижарага алчубуз, жалдап келчүбүз. Эми өзүбүздүн техникаларыбыз бар. Азыр заман башка, абоненттин саны эки эсеге өскөнүнө карабай баарына жетиштирүүгө аракет кылып жатабыз.
«Оперативдүү тейлөөдө 83 откана бар»
- Учурда бизде оперативдүү тейлөөдө иштеп жаткан 83 откана бар: Электр отунда – 18 откана (Ак-Тилек кичи районундагы оорукананын отканасы жаӊыдан баланска алынып, кошулган), көмүр отунда – 65 откана.
Отканалар жылуулук энергиясын берүү менен 35 мектепти, 26 бала бакчаны, 11 медициналык мекемени, 9 жогорку окуу жайын, 2 кесиптик лицейди, 7 административдик мекемени, 3 китепкананы, бир атайын көзү азиз жана көрүүсү начар балдардын интернатын жана «Боорукердик» үй-интернатын камсыздайт. Жалпы 95 мекеме, 288 көп кабаттуу жана 48 менчик үйлөр бар. Бүгүнкү күндө абоненттердин саны 14197.
Ишканадагы иштер
- Жылуулук энергиясын жеткирип берүүчү магистралдык жана ички кварталдык куруулар баары 67,5 кмди түздү.
2019-жылдын август айында 50596,6 Гкал жылуулук энергиясын иштеп чыктык. 50596,6 Гкал жылуулук энергиясын иштетип чыгуу үчүн 41219 миӊ кВт электр энергиясы 6797 тонна көмүр отуну жана 68531 м3 газ сарпталды.
СХТ-2, ЮВР-3, Авиашаарча, Октябрдын 70 жылдыгы жана 126 кварталдын отканаларынын чатырлары кайрадан жабылды.
«75 откана сезонго даяр»
- Эскилиги жетип, кайра курууга муктаж облустук төрөт үйүнүн жана Анар-1 отканаларынын имараттарынын проекттик-сметалык иш кагаздары жасалып, тендерге коюлуп, жалпы сметалык баасы 4 млн. 369 миӊ сомдук курулуш жумуштары бүтүп, жабдууларды монтаждоо иштери аяктоо үстүндө турат.
Мэрия менен макулдашылган план-графиктин негизинде, апрель-август айында 73 откана даяр болуш керек болсо, бүгүнкү күнгө отканалар тазаланып, кезектеги оӊдоп-түзөөдөн 75 откана сезонго даяр.
2019-2020-жылдардагы жылуулук сезонуна даярдык көрүүгө Курманжан-Датка, Авиашаарча, Төлөйкөн, Кулатов жана Сулайман-Тоо кичи райондорунда эскилиги жетип, ар кандай туздардын чөкмөлөрүнө толуп, эксплуатациялык мөөнөтү бүткөн ички кварталдык жылуулук энергиясын жеткирүүчү ар кандай диаметрдеги 1436 п/м түтүктөрдү алмаштырууга жана отканаларды кезектеги оӊдоп-түзөө жумуштарына 33 миллион 636 миӊ акча каражаты жумшалды.
«9092,3 тонна көмүр отуну келип түштү»
- Көмүр отунун сатып алуу боюнча БСШ маркасынан 11 миӊ тонна, БР маркасынан 2 миӊ тоннага тендер өттү. ЖЧК «Жол-Чырак» менен 2019-жылдын 13-майында көмүр отунун камсыздоо боюнча келишим түзүлүп, 9092,3 тонна көмүр отуну келип түштү.
2019-жылдын сентябрь айындагы отундардын калдыгы көмүр-9516,9, мазут-1454 тонна.
Нурсулуу Калмурат кызы
Фото: Сыдык Токонов
Ош шаардык мэриясынын муниципалдык менчик башкармалыгынын мыйзамсыз курулуштарды алып салуу жана мүлктүү көзөмөлдөө бөлүмүнүн кызматкерлеринин аткарган жумушун көчөдөн эле байкоого болот. Эскилиги жеткен кичи күркөлөрдүн, соода түйүндөрдүн тазаланышы жашоочуларга ыӊгайлуулук жаратып, шаарга көрк берүүсү турган кеп.
Шерболот Адиев, жетектөөчү адис:
Курулуш кандай учурда сноско берилет?
- Негизинен жер үчкө бөлүнөт. Муниципалдык, мамлекеттик жана жеке менчик болуп. Биз жергиликтүү өз алдынча башкаруу органына караганыбыз үчүн мэриянын муниципалдык жерлерин көзөмөлдөйбүз. Мыйзамсыз курулуштарды алып салуу жана мүлктү көзөмөлдөө бөлүмү шаардын аймагындагы мыйзамсыз курулуштарды кантип аныктайбыз? Биздин функционалдык мидетибиз иш пландын негизинде жүргүзүлөт. Тийиштүү адистерден түзүлгөн атайын комиссиялык топ бар, алардын чечиминин, жергиликтүү тургундардын арызынын жана мекеме, ишканалардын каттарынын негизинде текшерүү жүргүзүлөт. Бүгүнкү күндө шаардагы эӊ көп жүргүзүлүп жаткан снос шаардык көркүнө туура келбеген, тротуарда жайгашкан, жол тыгынын көбөйткөн, архитектурадан уруксат кагазы жок курулуштар болууда.
Курулуштун мыйзамсыз экенин аныктагандан кийин курулуш ээсине эскертүү менен үч күн убакыт беребиз. Эгер ал убакыт аралыгында тийиштүү кагаздарын тактабаса жарандын өзүнө милдеттендиребиз «өз эркиӊиз менен жерди бошотуп коюӊуз» деп. Ага да көнбөй турган болсо муниципалдык менчик башкармалыгынын снос бөлүмү тарабынан мажбур иретинде аталган курулуш алынып салынат. Курулушту бузууга кеткен чыгымдар эскертмеде жазылгандай, ээси тарабынан төлөнүшү керек. Мындан сырткары, мыйзамсыз курулуштан башка сырткы көрүнүшү талапка жооп бербеген соода түйүндөрүнүн ээлерине алгач эскертүү берилет, талапка жооп бере тургандай кылып оӊдогула деп. Эгер ал эскертүүнү аткарбаса сноско берилет. Биздин башкармалыкта сырткы көрнөк-жарнактар менен иштөөчү бөлүм бар. Алар да тийиштүү иштерди аткарып жатышат. Жеке менчик ишканалардын сырткы көрнөк-жарнактарынын талапка жооп берүүсүн көзөмөлдөшөт.
Эскилиги жеткен имаратты кантип сноско берүүгө болот?
- Имараттын менчик, муниципалдык же мамлекеттик экенине карабай тийиштүү адистердин корутундусусуз буза албайбыз. Имараттын талапка жооп бириш, бербеши тууралуу тиешелүү мекемелер корутунду чыгарып бериши керек. Ошол корутундунун негизинде бизге тапшырма берилет. Мисалы, ӨКМ бериши мүмкүн, «бул имарат талапка жооп бербейт, коркунучтуу абалда турат» деген сыяктуу. Ал үчүн имарат ээси, жумушчу топ ӨКМге тийиштүү жүйөөлөрдү эске алып, арыз менен кайрылышы керек. Алардагы атайын түзүлгөн комиссия келип текшерип, корутунду чыгарып берет. Жыл башынан бери бир топ мыйзамсыз курулуштар сноско берилген. Мисалга алсак, Кулатов кичи районунан 250гө жакын майда типтеги соода түйүндөрү алынды. Андан сырткары «Рамазан» соода борборунун алдындагы 8 даана жана Навои көчөсүнөн 6 даана майда типтеги соода түйүнү алынды. Булардын баары тийиштүү тараптын корутундусу жана алдын ала берилген эскертүүлөрдүн негизинде ишке ашырылды.
Бактыгүл Калдарбай кызы
Шаардагы жол тыгыны учурдагы негизги көйгөйлөрдүн бири. Шаар мэринин тапшырмасы менен быйыл А. Шакиров көчөсүн кеӊейтүү планы каралып, учурда жолду асфальттоо иштери жүрүп жатат.
Ош шаардык мэриясынын шаар куруу жана муниципалдык менчик бөлүмүнүн жетектөөчү адиси Мирлан Казыбай уулу:
«Жол тыгынын азайтуу бүгүнкү күндүн талабы»
- Өзүӊүздөр билесиздер, шаар боюнча каттоодо турган жарандардын саны 280 миӊден жогору. Бул теориядагы гана сан. Ал эми практикада каттоодо турбаган жарандарды кошсок 500-600 миӊге жакын. Бул дегени ар бир үйдө бирден унаа болсо, кээ биринде экиден бар. Демек, жол тыгын көйгөйү актуалдуу. Жол тыгын көйгөйүн азайтуу максатында шаар мэри Таалайбек Насырбекович А. Шакиров көчөсүн кеӊейтүүнү тапшырган. Дал ушул көчөнү кеӊейтүү зарылчылыгынын биринчи себеби, Бишкектен келген бүт жүк унаалары шаар ортосунан аралап өтүүгө мүмкүн эмес. План боюнча 10 тоннадан ашык жүк ташуучу унаалар А. Шакиров көчөсү менен Нурматов көчөсү аркылуу Ноокатка өтүп кетиши керек. Буга Шакиров көчөсү альтернативдүү. Жол тыгынын азайтуунун дагы бир жолу Шамшиев көчөсүнөн Фуркатка чыгаруу. Күндөн күнгө унаанын саны өсүүдө. Ага жараша жолдорду кеӊейтүү зарылчылыгы күч болууда.
«Көчө 20 метрге кеӊейтилди»
- А. Шакиров көчөсүнүн жалпы узундугу 2 километр 400 метрди түзөт. Ал эми кеӊдиги 7 метрден ашат. Бүгүнкү күндө жолду 20 метрге чейин кеӊейтүү планы киргизилген. Ал 20 метрдин баары жол эмес, 1 метрден эки жагына тротуар салынат. Ирригациялык лотоктор жана көрктөндүрүү, жашылдандыруу иштери бар. Ушулардын баарын кошкондо 20 метр болууда. Учурда ал жердеги бүт мыйзамсыз курулуштар алынып салынды. Коммуникациялык иштердин баары аткарылып жатат. 2,3 километр таза суу түтүктөрү алмаштырылат, 2,3 километр электр зымдары, телефон түйүндөрүнүн жана интернет зымдары жылдырылат. Мындан сырткары, 0,1 км. жылуулук түтүктөрү алмаштырылып, перспективдүү коммуникациялар үчүн жердин астына 12 кесилишке кошумча түтүктөр коюлат. Мурун жолду жөн гана асфальттап эле кете берчүбүз. Быйыл Шакиров көчөсүндө жумушубузду жер алдындагы коммуникацияларды жылдыруу менен баштадык. Өзгөчөлүк ушунда десек да болот. Себеби, биз асфальттап кеткенден кийин эртеси суу каналдын түтүкчөсү жарылышы мүмкүн же электр зымдары үзүлүшү мүмкүн. Анан кайра асфальтты бузуп, жамап жүрө берет экенбиз. Асфальт бир бузулгандан кийин жамоосу мурункудай болбойт. Мындай жагдай болбошу үчүн алгач коммуникациялар алмаштырылып, 15,20 жыл бузулбай турчу түтүктөр коюлуп анан асфальт төшөлүп жатат. Дагы бир өзгөчөлүк, 12 жерге люк коюлду. Мында түтүктөр жарылса же дагы бир башка көйгөй жаралса асфальтты бузуп отурбай люк аркылуу эле жер астына түшүп оӊдоп алууга мүмкүндүк түзүлдү.
«Жеке менчик турак жайларды сатып алууга туура келди»
- Жолдун эки бетин өз билемдик менен тосуп алган тосмолор бир топ тоскоолдуктарды жаратты. Жашоочулардын айрымдары түшүнүү менен кабыл алып «мусулманчылыкта да жолду ачыш керек делген» дешип өз эрки менен тосмолорун алып беришсе, кээ бирлери болсо тескерисинче, соттошуп, убактыбызды алышты. Анткени, муниципалдык жерлер да менчиктештирилип, кызыл китеби берилип кетиптир. Эки жеке менчик турак үйгө көз карандысыз эксперттердин баалоосу менен 700 миӊ сом акча каражатын төлөп, жерди мэриянын балансына өткөрүп алдык. Бүгүнкү күндө жер алдындагы коммуникациялар толугу менен аткарылып бүттү. Асфальт жана брусчатка төшөө иши башталды.
«500гө жакын бак-дарак кыйылды»
- Жолду кеӊейтүү ишинде жалпысынан 489 бак-дарак кыйылды. Шаардык Кеӊештен макулдук алып, экотехинспекциясынын корутундусу менен аткарылды. Баары мыйзам чегинде болду. Долбоордо көчөнү реконструкциялоо иши ушул жылдын 21-октябрында бүтүшү керек эле. Тилекке каршы, коммуникацияларды алмаштыруу, мыйзамсыз курулуштарды алып салуу иштери менен кыйла кармалып калдык. Долбоордун убактысы дагы бир айга узартылды. Буюрса, ноябрь айынын орто чендеринде пайдаланууга берилип калат. Реконструкциялоо ишинин болжолдуу сметалык баасы 70 миллион сомду түзгөн. Бирок, жергиликтүү бюджеттин тартыштыгынан улам 2019-жылга 48 миллион сом бөлүндү. Калган каражат да жакынкы күндөрү чечилет.
Ипотекалык негиздеги 9 кабатуу үй курулуп баштады
Понедельник, 09 Сентябрь 2019 07:06 Автор Бекмурат
Ош шаарынын тургундарын турак-жай менен камсыздоо программасынын негизинде ипотекалык багыттагы биринчи турак-жайдын курулуш иштери башталды. Биздин редакцияга ипотекалык негиздеги курулуп жаткан көп кабаттуу үй жөнүндө маалымат сураган шаар тургундары үчүн маалымат беребиз.
Ош шаардык мэриясынын алдындагы турак-жай курулушун өнүктүрүү, инвестиция, инновациялык технологиялар фондунун директору Кутманаалы Абдрахман уулу:
«17 айда курулуп бүтөт»
- Бүгүнкү күндө Ош шаардык мэриясы жана Ош шаардык Кеӊеши кабыл алган шаар тургундарын жеткиликтүү турак-жай менен камсыз кылуу программасынын негизинде биринчи ипотекалык үйдүн курулушун баштадык. Турак-жайдын долбоору Ош шаарынын мэриясынын муниципалдык ипотекалык ишканасы тарабынан шаардагы эӊ күчтүү проект жасоочу “Сэндвич” компаниясы менен биргеликте даярдалган. 2019-жылдын 16-майында “Ош шаарынын Курманжан Датка көчөсү 121 дареги боюнча турак үйдүн курулушу” обьектиси боюнча конкурстук сатып алуу жарыяланып, аны 8 ишкананын ичинен “Памир строй” жоопкерчилиги чектелген коому жеӊип алды. Сметалык келишим 166 850 012 сомго түзүлдү. Биз үйдүн курулуп бүтүшүн 18 айга пландаганбыз, ал эми компания 17 айда бүтүрүп берүүнү убадалап жатат.
«Батирлердин аянттары бизнес-класстагы үйлөрдүн талабына жооп берет»
- Жердин аянты 2785 чарчы метрди түзөт, анын 7719,55 чарчы метрине турак жай курулат. 9 кабаттан турган үйдүн биринчи кабаты техникалык кабат болот. Себеби жер төлө унаа токтоочу жай болгондуктан батирлер менен жер төлөнүн ортосун техникалык кабат бөлүп туруусу зарыл. Калган 8 кабаттын ар биринде 3 бөлмөлүү 2, 2 бөлмөлүү 4, 1 бөлмөлүү 4төн батирлер жайгашат. Жалпы 2 бөлмөлүү 32, 1 бөлмөлүү 32, 3 бөлмөлүү 16 батир болот. Бул турак-жайдын дагы бир өзгөчөлүгү батирлердин аянты бизнес-класс үйлөрүнүн талаптарына жооп берет.
«Артыкчылыктары арбын»
- Шаарыбызда мындай жаӊы жана арзан баада курулуштар курулбай ал тургай союз мезгилинен калган көптөгөн турак-жайлар авариялык абалга жеткен. Ошондуктан биздин тургундарга бул жаӊы турак-жай жаӊылык болот деп ойлойм. Анткени 9 кабаттуу көп батирлүү турак-үй курулушуна инновациялык чечимдер камтылган. Турак-үйдүн сырткы жарыктандыруусу үчүн күн-энергия батареясы коюлат. Эгер шаарда электр жарыгы өчүп калса да үйдүн асты жана подьезди жарыктандырылып тура берет. Башка жеке менчик турак үйлөрдөн айырмаланып бул үйдүн ички жасалгалары толук бүткөрүлүп газ плитасы менен кошо берилет. Жашоочулар жууркан-төшөк, кийим-кечеги менен эле келип жашоого ыӊгайлаштырылат. Шаардык мэрия ар бир эле курулушка автопарковкасы болсун деп талап коюп жатат. Бул маселе бизде 70-80%га чечилди деп айтсак болот. Жер төлөгө 18-20 унаага ыӊгайлашкан автопаркинг курулса, үйдүн айланасына 26-30 унаа бата тургандай парковка курулат. Дагы бир артыкчылыгы бул үйдүн айланасына атайын унаалар үчүн жол курулду. Мисалы, өрт өчүрүүчү унаа үйдү тегеренип жүрө ала тургандай шарт бар.
Учурда колористика маселеси көп болуп атат. Yйдүн сыртын сырдаганыбыз менен кайсыл бир учурда кайра өӊү кетип калып жатат. Ошону эске алып шаар мэри Таалайбек Насирбекович «сыртын узак чыдай турган материалдардан колдонгула» деп айтууда. Ал үчүн биз суюк травертинди тандап алдык. Травертин жергиликтүү сары таш. Аны атайын суюлтуп, чачышат. Өӊү узак жылга түсүн жоготпой сакталып тура алат жана булганган учурда жууп турууга болот.
Баасы:
- Баасы бардык тургундарды кызыктырып жатат. Ага катар биз мүмкүн болушунча арзан берүүгө аракет кылып жатабыз. Жалпы эсептегенде метр квадраты 318-320 долларга туура келип жатат. Азыр электр менен камсыздоо линиясын алып келүү жана жер кыртышы маселелери каралып жатат. Жердин баасы кандай болот, менчикке берилеби же аны да баалап сатып алууга туура келеби деген маселелер бар. Эгер жер сатылбай турган болсо биз алгач убада бергендей башка турак үйлөрдөн 100-110$га тактап айтканда, 20-25%га арзан алышат. Эгер техникалык кабатын жана ачык аукцион аркылуу метр 2 ын старттык баа болуп эсептелген 350$дан жогору саткан болсок жана үйгө кирген 80 адамдын ичинде аукцион өткөрүп жер төлөдөгү автопаркингди да кымбатыраак сата алсак жогорку кабаттагы үйлөрдүн баасы дагы да төмөндөшү мүмкүн.
Бул үйлөр турак-жайга муктаж тургундарга кандай шартта жана канча үстөк пайызы менен берилери туурасында Ош шаардык мэриясынын жеке турак-жай куруу, жер пайдалануу жана турак-жай маселелери боюнча департаментинин жетекчиси Таймураз Исакжанов буларга токтолду:
“Турак-жайга муктаждардын саны 8000ге жетти”
- Ош шаарында турак-жайга муктаж катары кезекке турган адамдардын саны 8000ге жетип калды. Буга чейинки ипотекалык үйлөрдү ишканаларга квота кылып бөлүп берүү менен бергенбиз. Бул ирет кандай жол менен берерибиз чечиле элек.Турак-жайдын курулушу аяктап, так суммасы чечилсе турак үй алчу жаран батирдин эсептелип чыккан суммасынын 20%ын алдын ала төгөт да, калган суммасын 6%дык үстөк менен 12 жылга беребиз.
Уулбү Каныбекова
Ош шаарына Ысык-Көл жана Талас облусунан достук делегациясы келди. Делегаттарды вице-мэр Нурбек Кадыров, маданият кызматкерлери жана шаар тургундары борбордук аянттан тосуп алышты. Эки облустан келген коноктор шаардын тарыхый жайлары, көрүнүктүү жерлерине саякат жасашып, элди биримдикке, ынтымакка чакырды. Ошол эле учурда биздин аймактан да делегация Таласка, Ысык-Көлгө барып, аксакалдарыбыз нарктуу, барктуу сөзүн айтып, жаштарыбыз достошуп кайтты. Тарыхы тереӊ, пейили кенен, меймандос элибиздин эгемендик майрамы да «Ынтымак кербенинин» жүрүшүнө туш келип, майрам достук мамиле менен белгиленди. Бул тууралуу үч күндүк делегациянын коноктору менен болгон маекке назарыӊыздарды бурабыз.
Талас шаардык «Жаӊы багыт» гезитинин башкы редактору Токтогул Ибрагимов:
«Ош таасири жаӊы ойлорду жаратты»
- Ордолуу Ош шаарына ар кандай чыгармачылык иштер менен көп келем. Келген сайын касиеттүү Сулайман Тоого чыгып, күрпүлдөп аккан Ак-Буура дайрасын бойлоп, шаардын өнүгүп баратканына көз салам. Ош- тынымсыз жашарып, көрктөнүп турчу өзгөчө шаар. Бул пикириме мамлекет башчыбыз Сооронбай Жээнбековдун демилгеси менен уюшулган “Ынтымак кербенине” кошулуп келип, шаардын жетекчилери, эли менен жолугушканыбызда дагы бир ирет ынандым.
«Ынтымак кербенинин» алгачкы кадамы үзүрлүү болду»
- Эгемендик күнүнө дал келген сапарыбызда шаардагы бир канча эмгек жамааттары менен баарлаштык. Ош мамлекеттик университетинде, учурдун талабына жооп бере турган поликлиникада, Жапалак, Амир-Темир айыл аймактарында болуп, Токтогул атындагы борбордук сейил багынын кайрадан жаӊыланып ачылган салтанатына күбө болдук. Эс алуу жайы көрктүү, таза, жагымдуу. Элдин маанайы, жылуу мамилеси, келечегибиз кеӊ болот деген бекем ишеничи, эгемен майрамыбызды даӊктаган кечиндеги чоӊ концерттин жогорку деӊгээлде уюшулганы бизди аябай таасирлентти. Демек, “Ынтымак” кербенинин алгачкы кадамы үзүрлүү болду. Мындан ары бул кербенибиз элибиздин келечегине кызмат өтөп, тыным албай улана берет деген тереӊ ишеничтебиз.
Талас шаарынан келген делегат Таалай казы:
«Сый-урмат менен тосуп алганыӊыздарга рахмат»
- «Ынтымак кербени» абдан керектүү нерсе. Ош облусу, Ош шаары аябай жакшы тосуп алышты. Тосуп алганда да мэриянын алдында ак дасторконун жайып, нан сунуп, шаӊ-шөкөт менен күтүп алды. Бизди мындай сый-урмат менен күтөт деп эч ойлобопмун. Аябай көӊүлүбүз ачылды ошол жерде. Сыйга келе жатканыбызды, эки элдин ынтымагына жакшы сөз айтып, ой кошуп, кеп-кеӊештерибиз менен бөлүшүп келебиз деп ойлоп келгеним ырас. Кубандык, Оштун мэри Таалайбек Сарыбашовго, уюштуруучуларга, жалпы тийиштүү адамдарга, Оштун элине рахмат! Шардын мэри менен губернатору элпек, жөнөкөй, кичи пейил балдар экен. Сени күтүп жаткандар жумшак мүнөздүү болуп, дасторкондорун жайып, бар тапканын коюп тосуп алса, дилиӊе, ичиӊе батпай сүйүнөт экенсиӊ.
«Ош шаарында үч күн жүрүп, үч кылымдык кубанычка балкыдык»
- Буга чейин Ош шаарын сыртынан көрүп-билип жүрсөм, «Ынтымак кербенинин» шылтоосу менен Ошту жакындан таанып-билип алдым. Эгер Талас облусунун губернатору Марат Мураталиев мени кошпогондо Оштогу өзгөчөлүктөрдү байкабай, Т.Сатылгановдун атынан аталган сейил бактын көркөмдүгүн көрбөй калсам керек эле. Анткени биринчи жолу көрдүм да. Мындан башка ишканаларга, университеттерге саякаттадык, жакшы ишчараларына күбө болдук. «Ынтымак кербенин» алкагында мага жакканы тегерек үстөл уюштурулуп, түрдүү түмөн маселелер көтөрүлдү. Анда ар ким өзүнүн ой-толгоолору менен бөлүшүштү.
Губернаторубузга, биз менен баш-көз болуп барып келгендерге рахмат! Оштогу жалпы аппарат жетекчилерине, бизди алып жүрүп түрдүү кызыктар менен тааныштырып, эсте каларлуу эскермелерге туш кылган инсандарга абдан ыраазыбыз! Ош шаарында үч күн жүрүп, үч кылымдык кубанычка балкыдык.
«Оштун эли меймандос, ынтымак келет» деген кеп жөн жерден эмес экен»
- Сураштырсам Таласта анчалык деле жакшы уюштурулбаптыр. Оштун эли меймандос, ынтымак келет дегени жөн жерден эмес экен. «Ынтымак кербенин» Ош шаары жакшы уюштуруптур, бар болуӊуздар! Ош шаарынын казысы Убайдулла казыга да ыраазычылык. Бизди жумага алып барып, алакандарын жайып дуба кылып, кош колдоп узатышты. Бул кербен далай жылдарга улана берсин!
Талас облусунан келген делегат, 80 жаштагы Райхан Төрөкулов:
«Ошко келип Оштун «Оштой» кызыгына күбө болдук»
- Yч күндүк сапарыбыздын алкагында бир топ кызыктуу, пайдалуу жагдайларга туш болдук. Ошко келип Оштун «Оштой» кызыгына күбө болдук. Эгемендүүлүк майрамын 27 жыл Таласта тостум эле, быйыл өзгөчө Ош шаарында белгилеп жатам. Таластан келген 35 делегат, Ош мэрине, элине ыраазычылык айтабыз! Бул сапарыбыз жемиштүү болду. Анткени, биз билбеген, көрбөгөн нерселерди көрдүк. Буюрса, күбө болгон нерселерибизди Таласка барып эл менен бөлүшөбүз.
Сатылган Жумагулов, Талас облусунан келген делегат:
«Ош-Талас биримдиги улана берсин»
- Жетимиш үчкө чыктым. Буга чейин көп эле иш-чараларга катышып жүрөм. Бирок бул жактагы үч күндүк кербендин алкагында көрүп-билгендерибиз, майрам өзгөчө эсте калды. Ошко жаш кезимен эле көп келчүмүн. Бүгүн Ош бүгүнкүдөн башкача. Оштун элине рахмат! Түндүк, түштүк болуп бөлүнбөй, бир жакадан баш, бир жеӊден кол чыгарып, дал ушундай биримдикте, бир атанын балдары болуп жүрөлү.
Мындан ары Ош менен Таластын ынтымак-биримдиги улана берсин! Бизден кийинки муундун алакасы үчүн мындай саамалыктар байма-бай өткөрүлүп турсун. Оштун эли мээнеткеч, адамгерчилиги менен башкалардан айырмаланып турат.
Нурсулуу Калмурат кызы
Фото: Сыдык Токонов
Ош – курулуштун кучагындагы шаарга айланды. Жыл сайын жаӊы ачылыш жасалып, жашоочуларды кубандырып келет. Шаар жетекчилигинин ишмердүүлүгүнө баа берип, рахматын айткан жашоочулар четтен чыгат. Быйыл өлкөбүздүн эгемендүүлүк күнүндө көп жылдан бери кароосуз калып кеткен Токтогул Сатылганов атындагы парк пайдаланууга берилип, элди сүйүндүрдү. Дал ушул парктын мурунку көрүнүшү менен бүгүнкү абалын салыштырып, эл пикирин угуп көрөлү деп чечтик.
Алгач парк тууралуу
Токтогул атындагы маданий жана эс алуу паркы 1878-жылы генерал-губернатордун шаардык багы катары түзүлгөн. 1918-жылы бул бакка кызыл аскер В.Д. Голубевдин сөөгү коюлган. Кийин комсомолдордун демилгеси менен ошол эле жылы бул бак шаардык маданий эс алуу багына айландырылган. Ал эми 1934-жылы Токтогул Сатылгановдун ысымы ыйгарылып 1968-69-жылы бактын негизги дарбазасы реконструкцияланып, Токтогул Сатылгановго эстелик тургузулган. Ошол жылдардан бери паркка жакшы көӊүл бурулбай акыркы 10 жыл аралыгында кирүүгө мүмкүн болбой калган абалда эле. Кооптуу жайга айланып, атүгүл милиция кызматкерлери тынымсыз көзөмөлгө алып турушканы эсимде. Эс алуу бактын жалпы аянты 9 гектарды түзөт. 2015-жылы эс алуу багын оӊдоп-түзөөдөн өткөрүү пландалып, 2016-жылы ишке ашырыла баштаган.
Учурда Токтогул Сатылганов атындагы эс алуу багы толугу менен реконструкцияланып, 11 миӊ метр квадрат жерге таш таман (брусчатка) басылган. Бул дегенибиз парка 100% брусчатка басылып, кооздолгон. Бакка кирүүчү жолдогу тепкичтер толугу менен жаӊыланып, ден соолугунун мүмкүнчүлүгү чектелген жарандан үчүн пандустар курулган. Эс алуу багына кыргыз аялдын кымыз кармап турган айкели тургузулуп, айкелдин айланасына оргума (фонтан) курулган. Мындан сырткары, адам көӊүлүн өзүнө бурган дагы бир өзгөчөлүк Улуу Жибек Жолундагы кыргыз көчүнүн элесин чагылдырган түстүү таштардан мозаика басылган. Ош шаарынын мэри Таалайбек Сарыбашов, эгемендүүлүк күнүндө жалпы кыргыз эллин майрамы менен куттуктап, соӊунда Токтогул паркынын толук оӊдоп – түзөөдөн өткөрүлгөнүн айтып элге пайдаланууга тапшырды:
«Ар бир жаран үчүн ыӊгайлуу болуусуна болгон дараметибизди жумшадык»
- Бир кылымдан ашык тарыхы бар, шаардын так ортосунда жайгашкан, ата-бабаларыбыз түптөп берип кеткен Токтогул Сатылганов атындагы сейил багыбызды толук оӊдоп-түзөөдөн өткөрүп, сиздер менен бирге элибизге майрамдык белек кылып тартуулоонун алдында турабыз. Сейил багыбыз заманбап эс алуу жайына айланып, ар бир жаран үчүн ыӊгайлуу болуусуна болгон дараметибизди жана аракетибизди жумшадык.
Мындан тышкары түнкү жарыктандыруу иштери толугу менен жүргүзүлүп, демөөрчүлөр тарабынан видео байкоо коюлган. Баса белгилеп кетүүчү нерсе, аткарылган иштер жергиликтүү бюджеттин эсебинен жүргүзүлгөн. Ал эми шаардагы бир топ жеке компаниялар эс алуу багына отургучтарды орнотуп беришкен.
Шергазы Асилбеков, парктын жетекчиси:
«Элдин көптөн күткөн мүдөсү ишке ашты»
- Буга чейин Токтогул паркынын оӊдолуп жатканын айтып, бир топ маалымат берип келгенбиз. Ошентсе да жакшы кабарды кайра кайталап айтуу менимче көптүк кылбайт. Чынында ойго келбеген мыкты иштер аткарылып жатат. Элдин көптөн күткөн мүдөсү ишке ашып, парк пайдаланууга берилди. Бул жашоочулар үчүн чоӊ белек болду. Анткени, буга чейин бул жакка эч ким басып кирбей калган эле. Кооптуу болуп, башаламандык көп эле. Азыр элдин саны үзүлбөйт. Түнкүсүн да жарык болуп эс алуучулар бир маалга чейин болушууда. Менимче алардын ар бири шаар жетекчилигине рахматын айтып жатышса керек.
Оӊдоп-түзөө иши төрт бөлүккө бөлүнүп, кыска убакыттын ичинде бүткөрүлдү. Биринчи бөлүгү суу менен камсыз кылуу жана канализация куруу иштери толук аткарылып, суу, канализация түтүктөрү тартылган. Экинчи бөлүгү сырткы жарыктандыруу жана эс алуу жайдын ичин электр энергиясы менен камсыздоо иштери болду. Yчүнчү бөлүк парктын ирригациясы. Бактын ичиндеги суу кирүүчү лотокторду жаӊыдан коюп чыгуу иштери аткарылды. Ал эми төртүнчү бөлүк тепкичтерди жаӊылоо иштери. Аталган иштердин бардыгы толугу менен аткарылып, сапаттуу бүткөрүлдү.
«Жаштар үчүн да, чоӊдор үчүн да шарттар түзүлдү»
- Паркты жаӊыдан оӊдоп-түзөөдөн өткөрүп баштаганыбызда сөз бергенибиздей эле бардык курактагы адамдар үчүн ыӊгайлуулук жаралды. Чоӊдор үчүн ыӊгайлуу отургучтар орнотулду. Жаштар үчүн атайын инсталляциялар коюлду. Ал эми балдар үчүн аттракциондор, лабиринт коюлду. Спортчулар үчүн чуркоочу, машыгуучу жайлар, веложол, мунун баары жашоочулар үчүн курулду. Жумуштан чыгып эс алып отурган жарандарды көрүп ичим жылыйт. Бакка өзгөчө көрк берип турган эки обьектибиз бар. Алардын бири Умай эненин эстелиги жана анын айланасындагы оргума болсо, экинчиси Улуу Жибек Жолундагы кыргыз көчүнүн ташка чегерилер мозаикасы. Мозаика кол менен жасалды. Атайын сүрөтчү агабыз келип, төрт аралыгында бүтүрүп берди. Таштар боелгон эмес, атайын сайдан таап чыгып, цемент менен катырып сүрөт түшүрүлгөн.
«Улуттук колорит унутта калбайт»
- Негизи ар бир жумушун ар кандай маанини берсин, жөнөкөй болуп калбасын деп аракет кылдык. Мурун парктын ичине кирсеӊиз жолдору жарактан чыгып, басууга кыйынчылык жаратчу. Муну ар бир шаар тургуну билет. Азыр баштан аяк брусчатка басылып, 100 пайыздык ыӊгайлуулук жаралды. Шырдакты элестеткен таш тамандар басылды. Түстүү таш тамандар паркка бир өзүнчө көрк берүүдө. Илгертен кыргыз эми оймого жакын эмеспизби. Боз үйүбүздү оймолорсуз элестетүү мүмкүн эмес. Ошон үчүн парктын кире беришин оймо таш тамандар басылды. Мындан сырткары көрктөндүрүү жана жашылдандыруу ишин да жандандырдык. Парктын жалпы аянты 9 гектар болсо анын 5 гектары жашыл чөптүү жер. Ошол беш гектардын баарына жалпысынан 5 тоннадан ашык газон чөбүнүн уругу себилди. Учурда бакка кирсеӊиз баары жапжашыл болуп кооздолуп турат.
Жаркынбек Сатынбаев, сүрөтчү:
«Элдин сүрөтчү уулунан белек болсун дедим»
- Мозаиканын аталышы Улуу Жибек Жолу деп аталат. Мунун баштаганыбызда маркум сүрөтчү Ашыралы агабыз тирүү болчу. Экөөбүз баштаган элек. Улуу көчмөн кыргыз элинин тарыхын чагылдырган мозаиканы элге белек кылуу ушул күнгө туш болгон экен, кубанып турабыз. Ар бир ташты орду менен коюп, түсүнө, жайгашуу катарына карап тизип чыктык. Алгач макетин түзүп чыккам. Сүрөтүн толук тартып алгандан кийин жардамчы балдар менен сайдан таш терип чыгып төрт ай ичинде тизип чыктым. Майда иш экенине карабай эринбей сапаттуу кылып бүтүрүүгө аракет кылдык. 100 жылга кыймылдабай чыдап берет кепилдик бере алам. Жашылдандыруу, көрктөндүрүү чарба комбинаты менен биргеликте иш алып бардык. Алар мага маяна гана төлөп беришти айына. Сүрөтчү катары элиме бул эмгегим белек калсын дедим.
Ош шаардык мэриясынын капиталдык курулуш башкармалыгын аткарган жумушу:
- Таш таман басуу (11 миӊ метр квадарт)
- Кире бериштеги арка
- Суу түтүкчөлөрү жана канализация
- Лотоктор
- Голубевдин эстелигин оӊдоп-түзөө
Оштогу көрктөндүрүү жана жашылдандыруу чарба комбинатынын аткарган жумушу:
- Газон чөбүнүн уруктарын себүү (5 тоннадан ашык)
- 100 миӊден ашуун гүлдөрдү отургузуу
- мозаика
- оргума
- таштанды салуучу урна (25 даана)
- ичүүчү суу оргумасы(6 даана)
- инсталляция (3 даана)
Демөөрчүлөр:
- ЕККУ – 40 даана видеобайкоо орнотуп берген
- «Дархан» компаниясы 25 даана отургуч
- Жеке ишкер А.Муратов 25 даана отургуч
- «Элит –Строй-Сити» курулуш компаниясы балдар сахнасын куруп берген
- «МПА» фирмасы 3 даана отургуч
- «Ризван» басма үйү - 1 даана отургуч кол чатыры менен
- Жеке ишкер Жунус уулу Руслан – 1 даана отургуч кол чатыры менен
- Жеке ишкер Талант Бердиев – жайкы сахнаны сырдоо ишин бүтүргөн
- «Российская газета» - 60 даана ак кайыӊ отургузуп берген.
Баймат Калмаматов, шаар тургуну:
«Шаар такыр өзгөрдү»
- Мен биринчи шаарга келгенде Ош башкача болчу. Бир топ курулуш иштери аткарылып, чоӊ өзгөрүүлөр болду. Азыр Токтогул паркы оӊдолуп, көркүнө чыгып калганын көрүп сыймыктанып кетем. Сырттан коноктор, достор келсе ошол жерге алып барчу болдум. Чоӊ шаарлардагы көрүнүштөрдү элестетем, тынч жер, түрдүү жаштарды кезиктиресиӊ. Баары эмнедир менен алек, бири велосипед тээп жаткан, бирөө чуркап жүргөн, дагы бирөөсү китеп окуп отурган. Мындай көрүнүштү менимче кинодо эле көрүп аттык окшойт эле (күлүп). Негизи, шаар өнүгүү жолуна түшүп алды десем болот. Азыркы жетекчилик, мындан кийинки келген жетекчилик да бул иштерди улап кетерине, келечекте Ош өнүккөн чоӊ шаарлардын катарына кошуларына ишенимим чоӊ. Демөөрчүлөрдүн жасап берген иштерине ичим жылыды.
Канзада Абдуллаева, шаар тургуну:
«Эрте менен чуркоону адатка айландырып алдым»
- Мен Ошко келип жашап калганыма 20 жылдан ашты. Ошондон бери бул паркка эч ким көӊүл бурган эмес эле. Кесибим менен көп чет өлкөгө чыгып калдым. Ошондо таӊ эрте туруп чуркаган аялдарды көрүп «бизде да ушундай шарттар болсо чуркамакмын» деп кыялдана берчүмүн. Учурда ошол кыялдарым орундалды. Эрте менен туруп ушул жерде чуркоону адатка айландырып алдым. Тынч, коопсуз, салкын жер. Кечинде жумуштан чыгып ушул паркка түшсөм кадимкидей эс алам. Жаштар да бири-бирине көӊүл буруп, убактысын спортко басым жасап жатканын көрүп кубандым. Ош шаары мэрлерден ооматтуу болуп эле келатабыз. Жакшы иштер аткарылып, акырындык менен өнүгүү жолуна түштүк. Ушул бойдон токтобосун, дагы да көп иштер аткарылып элди кубандыра берсин дегим келет. Эӊ негизгиси жаштарга үлгү катары жкшы иштер аткарылып жатат. Азыркы өсүп келе жаткан муун мындай иштерди көрүп сабак алат деп ишенем.
Бактыгүл
Калдарбай кызы
Дайджест---------------------------------
ЖЕР ТИТИРӨӨ КАЙСЫЛ АЙМАКТАРДА, КАНЧА БАЛЛГА ЖЕТТИ
Среда, 18 Ноябрь 2015
Спорт
Балбан Орозбек Аширов: «Атам ийгилигимди көрбөй кеткенине өкүнөм»
Маданият
Легендарлуу «Кыз- Бурак» тобуна 40 жыл
Интервьюлар---------------------------
Күйөөмө кредит алып берсем төлөбөй койду
Понедельник, 09 Сентябрь 2019-
Сухбатила Мирзаев, Ош шаардык Кеӊешинин депутаты: «Кыргызстанды эч бир өлкөгө салыштырбайм»
Понедельник, 02 Сентябрь 2019 -
Гүлмира Турдубаева, Ош шаардык Кеӊешинин депутаты: «Кыргызстандын эӊ чоӊ байлыгы - эл»
Понедельник, 02 Сентябрь 2019
Сурамжылоо-----------------------
Ош шаарынын тазалыгына кандай баа бересиз?
Добуштардын саны:: 38
Билим берүү-----------------------
Доор жана басма сөз
Понедельник, 16 Ноябрь 2015
-
ЧЫҢГЫЗ АЙТМАТОВДУН ААЛАМЫ
Понедельник, 12 Декабрь 2016 -
Сарык оорусу
Понедельник, 11 Сентябрь 2017 -
ФУТБОЛ академиясы ачылды
Понедельник, 16 Октябрь 2017
-
гидра - Hydra отзывы, ссылка hydra
-
гидра интернет магазин - hydraruzxpnew4a f, зеркало hydra
-
hi :) bross :)
-
Мен Мураталы энурез оруйм кенеш берсездер канча жыл кетет дарыланганга 0705738140
Ош шамы коомдук-саясий гезити
Толугу менен...