Мындан бир ай мурун  тилсиз жоонун кесепетинен 24 мекендешибиз көчкү алдында калган эле. Бир заматта жакындарынан, үй-короосунан айрылган Аюу-Сай айылынын жашоочуларынан Ош шаарынын мэри Айтмамат Кадырбаев кабар алып, жабыр тарткандарга 200 миң сомдук азык-түлүктү гуманитардык жардам иретинде тапшырды.  Шаар башчысы менен бирге мэриянын аппарат жетекчиси А. Осмонов, Ош шаарынын казысы У. Сарыбаев жана шаар жетекчилигинен өкүлдөр барышты. Жолугушуу учурунда айыл тургундары мэрге суранычтарын айтканга үлгүрүштү.

Гапур Мадалбеков, Аюу-Сай айылынын айыл башчысы:

«Коопсуз болсо ушул жерде эле калганыбыз жакшы эле»

-Урматтуу Айтмамат Тентибаевич! Алгач жалпы айыл тургундарынын атынан сизге жана Ошшаарынын элине ыраазычылык билдирип кетем. Ыйык орозо күнүндө бизди эстеп, кабар алганыңыздар биз үчүн чоң жардам. Мындан сырткары жашоочулардын бир суранычы бар эле. Азыркы орун алып турган жерибизди ӨКМ башынан текшерүүдөн өткөрүп беришсе. Эгер коопсуз болсо, ушул жерде эле көчпөй калганыбыз жакшы. Ата-бабабыз жашап өткөн жер. Жерлерибиз бар, алар менен дыйканчылык кылып тиричилигибизди өткөрөбүз. Көчкү кайра кайталанышын биз да каалабайбыз. Ошол үчүн ӨКМ кайрадан келип, жакшылап текшерүүдөн өткөрүп беришсе деген өтүнүч.

А. Кадырбаев:

 «Тынчтыктан өткөн бакыт жок»

     - Мындай кырсыктардан эми Жараткан өзү сактасын, сабыр кылыңыздар, мамлекет азыр сиздер үчүн бардык аракеттерди көрүп жатат. Сиздер белди бекем бууп, алдыга карай умтулуп жашаңыздар.  Мына улуу рамазан айында турабыз. Жакшы нерселерди ниет кылып, Жараткандан тынччылык тилейли. Тынчтыктан өткөн бакыт жок. Сиздердин өтүнүчүңүздөрдү сөзсүз эске алабыз.  -деди мэр Айтмамат Кадырбаев.

Эскерте кетсек,  Ош шаарынын мэриясына караштуу бардык мекеме-ишканалар табигый кырсыктан жабыр тарткан Өзгөн жана Чоң-Алай райондорунун тургундарына бир күндүк эмгек акысын которуп берген.

Биздин чыгармачылык топ барганда, көчкүдөн жабыркаган тургундар жаңыдан берилген мобилдүү үйлөргө көчүп жатышкан экен.  Айрым жашоочуларды кепке тартып, ал-абалын сурадык.

Алтынай Мырзакметова, жолдошунан, жалгыз кызынан айрылган эне:

«Жамгыр жааса эле коркуп Кудайлап калдык»

- Ошол күндөгү көчкүдөн мурун да  көчкү болуп, алты адамды басып калбады беле. Ошол окуядан кийин биз да коркуп, ӨКМ кызматкерлеринен эмне кыларыбызды сураганбыз. Алар бизге көчкү тууралуу эч нерсе айтышкан эмес. Бизде коркунуч жок экен да, болсо айтышса керек эле деп тынчтанып калганбыз. Мен кичүү баламды алып Москвага жөнөп кеткен элем. Самолетко акчабыз жок, унаа менен кеткенбиз. Кызым Өзгөндөгү окуу айлардын биринде окуйт. Аны «атаңдын жанында болуп тур» деп чакырып алдым эле. Москвага жетип-жетпей көчкү болгонун уктум. Дароо эле оюма кызым келди. Yч уул, бир кызым бар эле. Жалгыз кызымды алаканыма салып чоңойтком. Эгер көчкү коркунучу бар экенин билгенимде кызымды бир-эки ай келбей тур дебейт белем. Жолдошумду башка жакка барып тур демекмин. Айылыма жетип келип эле жолдошум менен кызымды таппай калдым. Кызым зирек, көңүлү ачык кыз эле. Мээримдүү, өтө күйүмдүү кыз болчу. Бешенеси экен, он гүлүнөн бир гүлү ачыла элек кете берди. Быйыл окуусун бүтмөк.

  Ошол күндөгү окуядан кийин коркуп деле калдык. Жамгыр жааса, шамал болсо эле коркуп Кудайлап калабыз. Элге рахмат, кең пейил, кайрымдуу эл экенибизди ушундай күндө байкайт экенсиң. Москвага алып кеткен кийимдеримден башка эч нерсем калган эмес. Баары көчкү астында калып кетти. Кайрымдуулукка деп бөлүнгөн акча карыздарымдан ашкан жок. Мындан ары ден соолугубузду берсе, башкасы акырындык менен  болор. Башка жакка көчүү туурасында оюбуз деле жок. Бар байлыгыбыз ушул жер үлүшүбүз калды. Ошол менен дыйканчылык кылып тиричилигибизди уланталы деген тилек. Эл эмне деп чечсе мен да ошолмун. 

Тажы Каримова, айыл тургуну. Көчкү коркунучу болгондуктан үйүнөн чатырга көчүрүлгөн:

«Бизден кабар алган Ош шаарынын мэрине рахмат»

- Көчкүдөн кимдер гана жабыр тартпады дейсиң. Москвада, бөтөн жерде ден соолугунан ажырап иштеп жүрүп салган үйлөр азыр жараксызга айланды. Өзүмдүн 10 балам бар. Жолдошум 15 жылдан бери баса албай калган. 200 000 миң сом насыя алып, жаңыдан үй тургузган элем. Эми ал үйүм да жараксыз абалда калды. Карызымды кантип төлөр экем деп турам. Эки уулумду үйлөндүрүп-жайландыргам. Аларды да үйлөрүнөн көчүрүшкөн. 25 неберем бар, алардын жарымын таене-таяталарына берсем, жарымы менин колумда. Чатырда жашап жаттык эле, эки күн болду мобилдүү үйлөргө көчүрүштү. Жылуу, жашоо шартыбыз бир аз оңоло түштү. Ош шаарынын мэрине рахмат, бизди унутпай жардам берип, кабар алгандыгы үчүн. Азыркы убакта кимдир бирөөнүн жылмайып караганы да дем-күч берип турган учур. Эң негизгиси элге рахмат, ар кайсы аймактардан келип кабар алып кетишүүдө.

«Башка жакка көчпөйбүз…»

- 60 жылдан бери ушул жерде жашап келе жатабыз. Карып калганда кайда бармак элек. Азыркы коопсуз  жер деп көчүрүлгөн жерибизден жай беришсе, мындан аркы жашообузду ушул жерден улантсак жакшы болот эле. ӨКМ кызматкерлери  келип кайрадан текшерип беришсе. Эл эч кайда көчпөйбүз деп жатат. Алардын да ойлорун угуп көрүү зарыл. Кырсык каш-кабактын ортосунда экенин баарыбыз жон-терибиз менен сезип турган учурубуз. Элге да бул жер кооптуу болуп калды. Бирок, башка жерге барып кантип күн кечирмек элек?  Эгин эгүүгө жерибиз жок, мал багууга малыбыз жок. Азыр өкмөттөн жалгыз суранарыбыз ушул.  Көпчүлүгүбүз дыйканчылык менен жан багабыз. Аларды да ойлошубуз керек.

Бактыгүл Калдарбай кызы

Фото: Сыдык Токонов

Эл арасында аткарылып жүргөн Түмөнбай Колдошовдун обонуна жазылган «Досторго», «Жыйырма жаш» аттуу ырлардын автору Улукбек Омокеев жакында «Ата-Сүйүү» деген китебин жарыкка чыгарды. Негизи эле Улукту кай жерден көрбө, артынан 5-6 студентин ээрчитип алып чуркап жүргөн болот, анан «аа Улук дагы бир ыр жандуу балдарды үйрөтүп жүргөн тура» деп каласың. ОшМУнун окутуучусу, «Жигер» чыгармачыл жаштар борборунун жетекчиси Улукбек бизде мейманда.

-Алгач эле адат, салт болуп калса да өзүң тууралуу окурмандарга кыскача айтып өтпөсөң болбос.

- Кара-Кулжа районунун Чалма айылында туулгам. Жаш кезде ашкере шок болчумун. Апамды далай какшатып, далай сыздаттым. Апам байкуш жалынып да, алдап да, уруп да тарбиялады. Окууну бүтүп ОшМУга тапшырдым. Баары «филологияга тапшыр, жазуучу болосуң» деп кеңеш беришти. Ошентип мугалимдикти аркалап жүрөм. Учурда ОшМУда студенттерге да, окуучуларга да сабак берип жатам. Апам «отузга чыгып калдың, дале жаш баладайсың» деп урушканына 4 жыл болду. Дале чыга элекмин. Быйыл 29-күздү күтүп алам буюрса. Күз айында төрөлгөн үчүн күздүн муңдуу кечтерин жакшы көрөм.

-Акындык, дегеле чыгармачылык өнөр кайсы учурда ойгонду эле? Же мектеп курагыңдан эле калем шилтеп, кагаз чиймелеп калчу белең?

-Чыгармачылык өнөр бала кезден эле ойгонсо керек. Жамактатып сүйлөп, бир нерсени ырга кошуп жибермей адатым тээ бала кезден эле бар. Бирок чыгармачылыкка студент кезден баштап астейдил кириштим. 4-курста алакан отундай китебим чыкты. Ошол апамдын туткучунча китебиме азыр ыраазы болом. Мени чыгармачылыктан алыстатпай намыстантып келе жатат.

-Коомдогу ар бир окуя акындын жүрөгүнөн өтөт дейт, кайсы бир окуяга жүрөгүң тилинип, чыгарма жараткан учурлар көп эле болуп турса керек.

-Ооба, коомдогу ар кайсы көрүнүшкө чыгармачыл адам реакция жасайт. Мисалы "Бекитсең" деген ырды кайсы бир эл аралык спорттук мелдеште мекендешибиз жеңгенде таасир алып жазгам. 2010-жылы практикада жүргөндө өлкөдө болгон башаламандыкта окуучулардын маанайын, тилегин көрүп жүрөгүм тилинген. Ошондо "Ата журт оорубасынчы" деген эссе жазган элем. Сиздердин гезитке да чыккан. Коомдогу көрүнүштөргө кайдыгер карай албайм.

-Айрым ырларыңа обондор жаралып жүрөт. Обончулар менен көп иштешесиңби? Негизи эле өзүңдүн оюңда ушул ырыма обон жаралса аябай жакшы чыкмак деген кыялдар болобу?

-Мен обонго ылайык ыр жазууда чебер эмес экемин. Далай обончулар кайрылышат. Чымырканып, башты мыкчып отуруп араң жазам. Кээ бир ырларымды обончулар алып, обонго салып жүрүшөт. Жакшы чыккандары да бар. Көбүнчө Түмөнбай Колдошов менен отурганда жакшы ырлар жаралып калат.

-  Түмөнбай Колдошовдун обонуна жазылган «Достор» аттуу ырыңдын тарыхына токтоло кетсең. Негизи эле достукка кандай карайсың?

-2009-жылы ушул "Досторго» деген ырым жазылды. Жарым жыл мурда "Өзгөрсүн жакшы жакка тагдырыңар, Өзүңөр ушул бойдон калгылачы" деген эки сапты көргөзгөм. Окуу жылы аяктаганча сүдүрөп жүрдүм. Бир күнү Эмил деген жакын санаалаш аке менен Түмөкенин үйүнө конокко барып, студенттик дасторконго отуруп толук бүтүрдүк. Эмил аке ыйман деген сөз кошчу деп өтүндү. Ошентип «досторум, ыйманга жол салгылачы…» деп көпчүлүккө жаккан, жакшы ыр жаралып калды. Жакшы деп айтканым, тойлордо, жакшылыктарда мени тааныбаган, мен тааныбаган балдар ырдап калышат. Алгач Айпери Кулбаева менен бирге Түмөнбай Колдошов өзү ырдаган. Кийин Самара Сабирова, Венера Назаралиева, Акмарал Жоробаева ырдашты. Эл да жакшы кабыл алды. Достукка бекем адамдан жакшы обон, жакшы ыр чыкса керек (күлүп). Ошентип Түмөнбай Колдошов экөөбүздүн достугубуздан (ага дос, чыгармачыл дос) жаралган ыр болуп калды. Учурда биздин достордун гимни. Досторум көп, «Жигер» чыгармачылык борборунун балдарын да досумдай көрөм.

-Чыгармачыл адамдарда илхам деген нерсе болот эмеспи. Сенде илхам кандай учурда жаралат? Дегеним оюңа кайрыктар келгенде жаныңда кагаз, калем жок учурда кайрыктарым кетти деп кайгырбайсыңбы?

-Илхам деген өтө күтүүсүз конок. Кикбокс боюнча тарбиялаган машыктыруучум айтып калаар эле. «Атаандашты нокаутка түшүрөм деп далбас кылба. Нокаут өзү келет. Аны жамоого аракет кылсаң өзүң түшүп калышың мүмкүн» деп. Ыр да ушул сыяктуу. Жакшы ыр жазам деп аракет кылсаң чыкпайт. Илхам өзү келет. Азыр техника өнүккөн заман эмеспи. Телефонго, ноутбукка жаза коем. Оюма топтоп жүрүп, үйгө, ишке барганда компьютерге түшүргөн учурлар да болот.

-Чыгармачылык чегинүү деген болуп турабы?

-Чыгармачылыкта өргүү болот. Чегинген адам, демек, чыгармачылыкка кирген эмес. Көбү чыгармачыл адам назик болот дешет го. Жок, алар кашкөй, өжөр, эч качан аркага чегинбеген болууга тийиш. Бирок, бир топ мезгил жазбай тыным алган учурлар болот. Ал убакта адам өзүнө энергия, азык топтоп жаткан болушу мүмкүн.

-Жакында жакшы бир китеп чыгарып, жентегин берүү алдында турасың. Китептин аталышы да өзгөчө экен. Эмне себептен «Ата-Сүйүү» деп атадың?

-Китепке "Ата – Сүйүү" аталышындагы поэма кирди. Атанын балага болгон сүйүүсү. Аны сезбей, билбей кеткен уул тууралуу. Жаштар арасында поэмага тиш салган бирден бир калемгер катары атын ушул чыгарманын негизинде койдум.

Чыгармачылыгымдын экинчи баскычына эми бут койдум деп ойлойм. Алдыда дагы көп тепкичтер, белестер, ашуулар бар. Жараткан өмүр, күч, ден соолук берсе поэзия, прозада эл күткөн ийгиликтерди жаратам деген дымагым бар. Алсыз көрүнгүм келбейт. Бирок өзүмө сын көз менен да карай алам. Ооба, ырларымда, кара сөздө алешемдиктер бар. Чыгарбай тырышып отура берсем болчудай эмес. Эл арасында жашай берсин деп китепке тапканымды киргиздим.

-Кара сөз түрүндө жазылган тексттерде студенттик курак, достук, тууган-урук  көбүрөөк эскерилгендей. Издеп жаткан Нурбек досуң табылдыбы?

-Кара сөздү бүт болгон окуяларды негиз кылып жазгам. Айрымдары буга чейин «Азаттыктын» сайтына да чыккан. Чыгармадагы Нурбек досум ошол качырбай үйлөнөм деген тилегине жетип, ошол окуянын каарманына үйлөндү. Бир уулду тарбиялап, бактылуу жашап жатышат. Магатаарынып да жүрдү, «сенин чыгармачылыкта алган алкышың үчүн биз курмандык болушубуз керекпи» деп (күлүп).

Китеп бир топ көлөмдүү болуп, миң нуска менен жарык көрдү. ОшМУнун ректору Каныбек агай бир бөлүгүнө демөөрчү болуп, дем берип турду. Калемдешим, үзөңгүлөш, жүгөндөш жигит, «Жигердин» активдүү мүчөсү Бекмурат китепти жасалгалап, өзү редактор болду. Масимкан эже менен Асия кызыбыз баштан аяк каталарын текшерип басмага даярдашты. Ар тараптан мени колдогон асыл инсандарга мүмкүнчүлүктөн пайдаланып терең ыраазычылыгымды билдирем.

Элира Чынтемир кызы

Коомдук транспортту жолго коюуда Ош шаардык мэриясы алгылыктуу иштерди жасоодо. Бул жаатта өткөн жылы Орусия мамлекетинен жаңы 30 автобус алып келинсе, быйыл 24-майда 23 троллейбус  Ош шаардык муниципалдык автоунаа ишканасынын айдоочуларына тапшырылды. Аталган ишкананын жетекчиси Расул Мырзагулов жаңы келген троллейбустардын ыңгайлуулугу жөнүндө айтып берди.

«20 троллейбустун ордуна 23 троллейбус сатып алдык»

- Европа өнүктүрүү жана реконструкциялоо банкы менен 2014-жылы 25-декабрда келишим түзүлгөн эле. Ошол келишимдин негизинде аталган банктан 9600 млн.евро бөлүнгөн. Анын 5,7 млн. евросу насыя, ал эми 3,1 млн.евросу грант катары берилген эле. Ал каражаттарга 20 троллейбус, 24 автобус алуу боюнча келишим түзүлгөн. 2016-жылы троллейбус алуу боюнча тендер өткөрүлүп, аны «Тролза-Марке» жоопкерчилиги чектелген коому утуп, 20 троллейбустун ордуна 23 троллейбус алып келинди.

«Троллейбустар эки каттамда айланып каттайт»

- Учурда троллейбустарды эки каттамга койдук. Биринчи каттамга 15 троллейбус каттап жатат. Алар Манас-Ата аймактык кеңешинен Курманжан датка кичи району аркылуу Түштүк-Чыгыш кичи районуна каттап жатат. Калган троллейбустарды мурдагы троллейбустан кошуп 15 ке жеткирип экинчи каттамга даярдап жатабыз. Экинчи каттамдагы электр чубалгыларынын кубаттуулугу жетпей жаткандыктан, адистерди чакырганбыз. Электр боюнча тендерден утуп алган компания - «Аламүдүн энергия» компаниясы электр чубалгыларын чыңаса, экинчи каттам Курманжан датка көчөсү менен Түштүк-Чыгыш кичи районуна Араван кичи району аркылуу каттайт.

«Августта билет менен жол акы тейлөө ишке ашат»

- Жаңы келген троллейбустар заманбап, узундугу 12 м. ди түзүп, 27 орундуу. Салондун ичинде видео көзөмөл жайгашкан. Мүмкүнчүлүгү чектелгендер үчүн пандус да кызмат көрсөтөт. Энергияны аз үнөмдөп, канча энергия иштеткендигин троллейбустагы эсептегич системалары өзү эсептеп турат. Троллейбуста жүргүнчүлөр үчүн «wifi» интернет кызматы каралган. Мындан сырткары аялдамаларды айтып туруучу система да иштеп турат. Кудай буюрса, август айынын аягына чейин билет менен жол акыны төлөө системасы ишке ашырылат. Европа өнүктүрүү жана реконструкциялоо банкы менен келишимдик негизде (гендердик теңсиздикти жоюу) 14 аялды окутуп, айдоочулук кызматка орноштурабыз. Буюрса, 3-4 айдан соң аялдар окуп бүткөндөн кийин жумушка орношот. Азыр бир гана аял иштеп жатат.

Бексултан Нуркамил уулу

Ош шаарында канча унаа бар, айдоочулук күбөлүктү кантип алат, ушул жана башка суроолорго Ош шаарындагы мамлекеттик каттоо кызматынын транспорт каражаттарын жана айдоочулук курамды каттоо департаментинин башкы адиси  Куттубек Заировдон жооп алдык.

«Жаңы системада өлкө боюнча унаалардын каттоосун көрүүгө болот»

- Алгач биздин департамент эмне кызмат аткаруусун айта кетейин. Биздин негизги максатыбыз Ош шаарындагы автоунааларды каттоого алуу, мамлекеттик номурларды берүү, айдоочулук күбөлүк алуучуларга экзамен өткөрүп, аларды каттоо болуп саналат. Иш-аракеттерди жеңилдетүүчү каражаттар пайдаланыла баштады. Мисалга мурун автоунаанын ээси унаа сатып аларда, сатканда көп көйгөйлөргө дуушар болчу. Азыр онлайн режиминдеги программа чыгып калган.  Жаңы системада Кыргызстандын кайсыл гана аймагы болбосун унаалардын каттоосун бизден көрүүгө болот.

«Теориялык экзамен онлайн түрүндө болот»

- Мурунку эски система боюнча айдоочулук күбөлүктүн мөөнөтү каралган эмес. Анын мөөнөтү жок. Жарандарыбыз чет өлкөгө чыгып бир кыйла көйгөйлөргө туш болгондуктан, айдоочулук күбөлүккө мөөнөт кое баштаганбыз. Ал эми мурун мөөнөтү жок айдоочулук күбөлүк алган айдоочулар Кыргызстандын ичинде жүрө берсе болот. Бул жаатта аларга эч кандай көйгөй жаралбайт. Айдоочулар 3-4 айлык авто мектептен  айдоочулук укукту, айдоочулук тартипти, жол эрежелерин, жолдо жүрүүнүн маданиятын окуп, окуу жайдан окугандыгы тууралуу күбөлүк же сертификат алып келсе, биздин базадан бардык Ош шаары боюнча айдоочулук күбөлүк алам дегендер эки түрдө экзамен тапшырышат. Биринчиси - теориялык, экинчиси - практикалык экзамен. Айдоочулардан экзамен алуу үчүн бизде бүт шарттар түзүлгөн. Теориялык экзамен онлайн түрүндө болот. Суроолор түздөн-түз Бишкектен келет. Эч качан суроолор бири-бирине окшош болбойт. Базада канча айдоочу экзамен тапшырып жаткандыгын Бишкектен күзөтүп турушат. Ал эми практикалык экзаменде айдоочулар ар кандай салмактагы унааларды айдап экзамен тапшырышат. Оор жүк көтөрүүчү унаа, жеңил унаа жана башкалар менен экзамен тапшыра алышат.

«Жаңы номурлар эл аралык стандартка жооп берет»

- Ош шаарынын ичинде ар кандай типтеги айдоочулар болуп калышы мүмкүн. Кээ бири банктан насыя акча алыш үчүн унаасынын документтерин күрөөгө коет. Ошол учурда кайсыл банкка койбосун, банк бизге бүт маалыматты жөнөтөт. Дагы бир айтып өтүүчү жагдай, Ош шаарындагы кайсыл гана жаран болбосун анын авто унаасы бизде каттоодо турат. Унаасын кайсыл жактан алып келген, мурунку ээси ким болгон, андан мурун ким эле деген маалыматтар бизде камтылган. Мындан сырткары, Кыргызстанга кирген унаалар жөнүндөгү маалыматтарды да бизден табууга болот. Учурда жаңы унаалар үчүн, аймактар үчүн, шаарлар үчүн жаңы номурлар чыккан.  Бул жаңы номурлар эл аралык стандартка жооп берет. Жаңы номурлардын алкагында ар бир облуска, шаарга номур коюлган. Ош шаарынын номуру 02 саны аркылуу башталат.

«Жол эреже бүт дүйнөгө бирдей»

- Айдоочулук күбөлүк аларда айдоочуларга жолдо жүрүү маданиятын оозеки түрдө айтабыз. Билесиңер, азыр унаа көп. Жол тыгыны тынымсыз болуп турат. Бул дагы айрым жарандарыбыздын жол эрежесин сактабагандыктан, жолдо жүрүү маданиятын билбегендиктен ушул абал келип чыгууда. Жол эрежеси бүтүндөй дүйнө жүзүндө бирдей. Азыр айрыкча аял кишилердин унаа айдаганы көбөйдү. Аялбы, эркекпи жолдо жүрүү маданиятын сактаса болгону.

«Жаңы система көйгөйдү жеңилдетет»

- Жаңы система боюнча дагы бир ирет айта кетейин. Жаңы системада авто унаалардын бардыгы катталган дебедимби. Эгер патрулдук милиция жолдо эреже бузган айдоочуну токтотуп, номурун жазса авто унаа тууралуу маалымат дароо чыгат. Мурун бул жаатта көп көйгөйлөр болчу. Патрулдук милиция жарандардын айдоочулук күбөлүгүн алып койсо, бизге келет эле. Биз патрулдук милициядан тактама алып кел деп кайра жөнөтчүбүз. Азыр андай тактама сурабай эле жаңы системадагы маалыматтар боюнча айдоочулук күбөлүгүн беребиз.

«Айдоочулук күбөлүктү окуп анан аласыздар»

-Учурда Ош шаарында унаа тынымсыз көбөйүүдө. 2017-жылдын алгачкы 3 айлыгындагы маалыматтарды айта турган болсом , Ош шаарында жалпы 71030 авто унаа катталган.  Мындан сырткары айрым түшүнбөстүктөрдү айта кетейин. Кээ бир жарандарыбыз келип, айдоочулук күбөлүктү окубастан туруп акчага сатып алууну каалашат. Бир мисал келтирейин. Өткөн күнү бир жаран, атын атабай эле коеюн, «атама айдоочулук күбөлүк алып берейин дедим эле, сүйлөшпөйлүбү?» дейт. Андайда ал жаранга жакшы түшүндүрүп, айдоочулук күбөлүктү окуп гана алыш керектигин айтабыз.

Бексултан Нуркамил уулу

В 2010 году, одним из благотворительных фондов Южной Кореи,  был открыт центр, где пациентам предоставляется бесплатное иглоукалывание. Перед терапией  пациенты проходят консультацию у мануального иглотерапевта Ким Хен Кына, который проходил обучение в Канаде. Он спрашивает у пациентов,  какие болезни их беспокоят,  в случае если иглотерапия может помочь,  больному  назначается лечение.

Одина Акбарова почти полгода посещает  вышеуказанный центр,  у нее полиартрит, проблемы с ногами, желудком, сердцем и давление. Постоянно принимала лекарства и получала уколы,  от которых образовались абсцессы.  Через несколько курсов посещения почувствовала себя лучше. Буду ходит на иглотерапию до полного выздоровления,- говорит О.Акбарова.  

История иглотерапии

 Иглотерапия состоит в том, что в биологически активную точку вводится специальная медицинская игла. В результате создается мощный рефлекторный ответ, который позволяет напрямую воздействовать как на внутренние органы, так и на регулирующие системы организма.

Иглоукалывание возникло более 2,5 тысяч лет назад в Китае во времена императора Фу-Си. Однако есть сведения о более древнем происхождении иглоукалывания. В частности о том, что им владели врачи древних ариев, пришедших в Гималаи с Севера в доисторические времена.

В давние века укалывание грубыми каменными иглами практиковалось,  в основном,  для облегчения болей:  головной, зубной, боли в мышцах, суставах и т.д. Со временем иглы совершенствовались, и одновременно расширялся спектр применения иглотерапии. На сегодняшний день иглотерапия – это мощное оружие врача тибетской медицины в борьбе с болезнями, позволяющее улучшить работу всех внутренних органов и обменные процессы в организме.

В тибетской медицине иглоукалывание является составляющей практически всех лечебных комплексных сеансов и программ.

Лечение иглоукалыванием

 В отличие от медикаментов, иглоукалывание активизирует собственные защитные функции организма и выработку особых веществ, повышающих его защитные свойства и мобилизующие организм на борьбу с болезнью. Вот почему этот метод не имеет побочных эффектов и устраняет не только симптомы, но и причину заболеваний.

Иглоукалывание проводят при снятии спазмированности мышц, устранении болей (очень эффективно иглоукалывание при остеохондрозе).

Как правило, игла вводится под углом. Величина наклона иглы также может быть различной в зависимости от необходимого эффекта – вертикально, под углом, почти горизонтально. Все будет зависеть от того, какой эффект необходимо получить и при каком заболевании.

Введение иглы сопровождается ее вращением для достижения необходимого эффекта по возбуждающему или седативному типу.

Лечение иглоукалыванием совершенно безболезненно: при введении иглы и ее вращении пациент ощущает приятный прилив тепла в точке воздействия и не ощущает ни малейшего дискомфорта.

Постановка иглы может сопровождаться ее нагреванием или постановкой сверху   медицинской банки: вакуум вызывает прилив крови к области воздействия, что усиливает терапевтический эффект.

Эффективность иглоукалывания

Иглорефлексотерапия - самый эффективный метод воздействия на биологически активные точки. Его применение  дает прекрасные результаты при лечении множества заболеваний, в том числе хронических патологий.

Иглоукалывание:

•нормализует работу нервной системы (при неврозах, бессоннице, мигрени и других заболеваниях);

•снимает невралгические боли (при остеохондрозе,  межпозвонковой грыже, ишиасе, люмбаго, радикулите, протрузии);

•повышает сопротивляемость организма к инфекциям и вирусам (повышает иммунитет);

•улучшает циркуляцию крови и обмен веществ;

•улучшает состояние суставов (при подагре, артрите, артрозе);

•препятствует воспалительным процессам (при панкреатите, холецистите, бронхите, цистите, простатите );

•благоприятно сказывается на состоянии мышечной ткани и кожных покровов (атопический дерматит).